Poseł Michał Jaros - Wystąpienie z dnia 26 września 2024 roku.

Stenogram

13. i 14. punkt porządku dziennego:

   13. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (druki nr 672 i 672-A).
   14. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych ze wsparciem finansowym dla poszkodowanych przez powódź w 2024 roku (druk nr 669).

Poseł Michał Jaros:

    Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Dzisiaj stoimy przed wyzwaniem, które dotknęło wiele Polek i wielu Polaków. Tym wyzwaniem jest powódź, która nie oszczędziła domów, miejsc pracy ani szkół. Jako Koalicja Obywatelska chcemy skutecznie wspierać poszkodowanych w tych trudnych chwilach. Chcemy szybko i skutecznie podjąć działania, które pozwolą na odbudowę domów i dotychczasowego życia poszkodowanych w tym kataklizmie. Z tego powodu rząd zdecydował się na wprowadzenie specustawy, która pomoże zlikwidować skutki powodzi. Ustawa proponowana przez rząd zawiera szereg form wsparcia, które potrzebne jest powodzianom już teraz. Celem ustawy jest zapewnienie szybkiej i skutecznej pomocy każdemu, kto jej potrzebuje. Wiemy, że powódź to nie tylko straty materialne, ale także szereg innych wyzwań, którym poszkodowani w powodzi muszą sprostać. Zniszczone zostały zakłady pracy. Te zniszczone zakłady pracy to strata finansowa dla przedsiębiorców, ale także odcięcie od źródła utrzymania dla pracowników tego zakładu. Brak dostępu do szkół to realny problem dla rozwoju dzieci, a szkody w domach dziecka to utrata bezpieczeństwa i dachu nad głową. Zniszczone drogi, mosty, infrastruktura, system ochrony przeciwpowodziowej to kolejne wyzwania, problemy, które będą rozwiązane w momencie, gdy ustawa wejdzie w życie. Dlatego teraz kilka słów o konkretnych rozwiązaniach, które zamierzamy wprowadzić.

    Największą stratą materialną dla każdego człowieka jest utrata własnego domu. Bez miejsca, w którym czujemy się bezpiecznie, nie jest możliwe normalne funkcjonowanie. Dlatego też dla tych, którzy stracili domy, przygotowaliśmy bezpośrednie wsparcie. Z Funduszu Dopłat zostanie udzielone bezzwrotne finansowe wsparcie na tworzenie nowych lokali mieszkalnych, które będą częścią zasobów gminnych. Obejmie to 100% kosztów tworzenia takich lokali, a w przypadku remontów mieszkań w gminach kwota wsparcia wyniesie 70% lub 100% kosztów. Podwyższona zostanie także premia remontowa z 25% do 50%, a nawet 60% w przypadku budynków zabytkowych.

    Nie możemy zapominać o uczennicach i uczniach, którzy w wyniku powodzi nie mają dostępu do edukacji lub jest on znacząco utrudniony. Dla dzieci, które straciły swoje miejsce nauki, przewidujemy specjalne wsparcie w formie zasiłku losowego w wysokości 1000 zł. Jego celem jest pokrycie kosztów związanych z utrudnionym dostępem do edukacji. Oprócz tego zostaną także wprowadzone ułatwienia w systemie edukacyjnym na terenach dotkniętych powodzią, w tym tymczasowe zniesienie ograniczenia w liczbie osób w oddziałach klasowych. Dodatkowo zapewnimy rodzicom, którzy nie mogą pracować z powodu zamknięcia żłobków czy przedszkoli, dodatkowy zasiłek opiekuńczy, aby bez zmartwień mogli zająć się swoimi pociechami.

    Chcemy również wesprzeć pracowników, którzy muszą zmagać się z następstwami powodzi. Pracownicy z terenów powodziowych będą mieli możliwość elastycznego korzystania z urlopów oraz zmniejszenia wymiaru czasu pracy. Te regulacje mają zapewnić pracownikom czas na uporządkowanie życia po powodzi i tym samym przyspieszyć powrót do normalnego funkcjonowania.

    Dla przedsiębiorców przygotowywany jest specjalny pakiet, który rząd już skierował do Sejmu w formie autopoprawki. Te świadczenia interwencyjne dotyczące przedsiębiorców to są świadczenia na wsparcie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej, które będzie podlegało ogólnemu reżimowi związanemu ze środkami określonymi w tej ustawie. Obsługą świadczenia interwencyjnego będzie się zajmował Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a jego finansowanie będzie się odbywać z rezerwy celowej budżetu państwa, o której jest mowa w art. 3. W celu uzyskania świadczenia interwencyjnego poszkodowany przedsiębiorca będzie składał wniosek do ZUS. Wniosek będzie mógł być złożony w formie dokumentu elektronicznego za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W ramach świadczenia przedsiębiorca będzie mógł ubiegać się o uzyskanie środków odpowiadających maksymalnie wysokości poniesionej przez niego szkody. Przewiduje się też: zwrot kosztów za nieobecność pracowników do 20 dni, zapewnienie pracownikom poszkodowanym w wyniku powodzi prawa do zwolnienia od pracy w wymiarze do 20 dni w celu usuwania skutków powodzi w odniesieniu bezpośrednio do swojego mienia lub mienia osób bliskich z zachowaniem prawa do 100% należnego wynagrodzenia. Zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę z tytułu wynagrodzeń oraz składek na ubezpieczenie społeczne uprawnionych pracowników będzie dokonywał marszałek województwa ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Na ten cel rząd przeznaczy blisko 1 mld zł.

    Nie zapominamy o osobach, które mają kredyt mieszkaniowy i straciły możliwość korzystania ze swojego domu. One będą mogły skorzystać z bezpośredniego wsparcia i bezzwrotnego wsparcia z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. W ramach wsparcia fundusz spłaci za te osoby raty kredytu za okres nawet do 12 miesięcy.

    W czasie powodzi wiele osób ucierpiało fizycznie i psychicznie, stąd wprowadzimy specjalne rozwiązania, aby zapewnić dostęp do opieki zdrowotnej na terenach powodziowych. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia będzie mógł zawierać umowy ze świadczeniodawcami poza trybem konkursowym, jeśli dostępność świadczeń medycznych zostanie ograniczona. Osoby dorosłe będą mogły korzystać z wizyt u psychologa bez skierowania, a wojsko i inne jednostki państwowe będą wspierać cywili w zakresie leczenia.

    Chcemy też zadbać o bieżące potrzeby osób poszkodowanych. Każdy, kto otrzymał zasiłek powodziowy, dostanie dodatkowe 1 tys. zł, aby pokryć koszty energii lub osuszania mieszkań. Nie zapomnimy o służbach, dlatego strażacy, którzy pracują bez wytchnienia, otrzymają wynagrodzenie za nadgodziny bez limitu. Aby przyspieszyć wypłaty zasiłków, gminy będą mogły wyznaczać dowolnych pracowników do tego zadania. Bardzo istotnym aspektem jest to, że na terenach objętych klęską zostanie zniesiony zakaz handlu w niedzielę, aby mieszkańcy mogli bez przeszkód zaopatrywać się w najpotrzebniejsze towary. To rozwiązanie zapewni każdemu poszkodowanemu nieprzerwany dostęp do przedmiotów potrzebnych do walki ze skutkami powodzi.

    Przed nami wiele wyzwań, ale z każdym dniem wspólnie przezwyciężymy skutki tej katastrofy. Na ten cel, na realizację zadań, włącznie ze wsparciem dla przedsiębiorców rząd przeznaczy prawie 4 mld zł. To są bardzo duże środki, które mają zostać uruchomione tak szybko, jak się tylko da. Chodzi o to, żeby ta pomoc dotarła najszybciej, jak to jest możliwe.

    Ta solidarność okazywana przez Polaków i Polki była wsparciem na terenach bezpośrednio zagrożonych powodzią. Mówię o sytuacjach, kiedy to wielu Polaków decydowało się na to, żeby pojechać i wesprzeć tych, którzy są w potrzebie. Ta solidarność, którą widzieliśmy, była bezcenna i jest bezcenna. Tak samo solidarnościowo musimy się zachowywać my wszyscy, panie posłanki i panowie posłowie. W Izbie musimy bardzo szybko pracować nad tymi projektami ustaw, tak żeby pomoc bardzo szybko tam dotarła.

    Szanowny Panie Marszałku! Jestem przekonany, że dzięki solidarności i determinacji uda nam się przetrwać ten trudny czas, że pomożemy Polakom w tych trudnych chwilach. Dziękuję bardzo. (Oklaski)