Poseł Michał Jaros - Wystąpienie z dnia 25 września 2024 roku.

Stenogram

10. punkt porządku dziennego:

Informacja Prezesa Rady Ministrów i członków Rady Ministrów na temat powodzi we wrześniu 2024 r. w południowo-zachodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, działaniach podjętych w celu zapobieżenia jej skutkom oraz w celu ich usunięcia.

Poseł Michał Jaros:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ostatni tydzień to tydzień, w którym Polacy skupili się na walce z wielką powodzią, która miała miejsce na terenie województw dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego oraz lubuskiego.

    (Głos z sali: To prawda.)

    Pełna mobilizacja miała miejsce nie tylko na terenach, w które uderzyła powódź, ale przede wszystkim w całej Polsce. Z całego kraju na tereny dotknięte powodzią przyjeżdżali strażacy, medycy, policjanci, żołnierze, ale także zwykli obywatele i obywatelki, którzy widząc tragedię, zdecydowali się po prostu pomóc. To objaw skutecznego państwa, dla którego los obywateli jest najważniejszy, i wzruszającej solidarności Polek i Polaków. (Oklaski)

    (Głos z sali: Brawo!)

    Działania rządu w walce z powodzią skupiały się na trzech aspektach. Po pierwsze, zapobieganiu powodzi, po drugie, likwidacji skutków, po trzecie, walce z dezinformacją. Nie ulega wątpliwości, że rząd stanął na wysokości zadania i sprostał wyzwaniom związanym z zarządzaniem i koordynacją działań w czasie zarządzania kryzysowego. Na pochwałę zasługuje przede wszystkim wzorowa współpraca różnych służb na Dolnym Śląsku. Zapobieganie powodzi jest najcięższym zadaniem. Żywioł jest nieprzewidywalny, a walka z nim wymaga skutecznej koordynacji działań. Od pierwszych dni były opracowywane plany, działania i analizy sytuacji hydrologicznej. Niestety z uwagi na ukształtowanie terenu miejscowości położone blisko gór i zbiorników retencyjnych ucierpiały najbardziej. Mowa tutaj o Kłodzku, Stroniu Śląskim, Lądku-Zdroju, Międzylesiu, Bystrzycy Kłodzkiej, Głuchołazach, Nysie i Paczkowie. Pomimo zagrożenia akcje ewakuacyjne udało się przeprowadzić sprawnie. Wyzwaniem w takich sytuacjach jest naturalnie komunikacja, którą musimy usprawniać. W momencie, gdy fala powodziowa opuściła południowe powiaty, zaczęła się przesuwać wraz z nurtem głównych rzek na północ. Przygotowywaliśmy kolejne miejscowości na nadejście wody. Opole, Oława, Wrocław, Brzeg Dolny, Głogów były gotowe na falę kulminacyjną i udało się tutaj zminimalizować straty.

    Szczególne podziękowania należą się premierowi Donaldowi Tuskowi (Wesołość na sali), który wraz z ministrami i służbami podczas codziennych sztabów kryzysowych na bieżąco monitorował sytuację i rozwiązywał problemy. (Oklaski)

    Rząd nie zapomni o nikim, kto został pokrzywdzony w wyniku powodzi. Na Dolnym Śląsku straty oszacowano na 5 mld zł, natomiast na Opolszczyźnie na ponad 2,2 mld zł. Wydział Polityki Społecznej Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego do dnia 20 września wypłacił ponad 45 mln zł w ramach zasiłków pomocowych. Wnioski wciąż napływają, a ich wypłata jest ciągle realizowana. Już 17 września udostępnione zostały środki z rezerwy celowej budżetu państwa na usuwanie skutków klęski żywiołowej, a następnego dnia jednostki samorządu terytorialnego otrzymały 50 mln zł. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych dostarczyła produkty pierwszej potrzeby, takie jak woda, koce, agregaty, na kwotę ok. 12,5 mln zł. To kolejny przykład na szybkie i zdecydowane działania rządu. Łącznie na pomoc i odbudowę po powodzi przeznaczymy do 23 mld zł. Ta kwota to suma środków z budżetu krajowego, ale także środków europejskich. Te pieniądze będą mogły zostać przeznaczone na bezpośrednie wsparcie dla osób, które ucierpiały w czasie powodzi, ale także na odbudowę infrastruktury takiej jak drogi, linie kolejowe, mosty czy infrastruktury telekomunikacyjnej.

    Już dziś musimy myśleć o przyszłości miejsc, które ucierpiały podczas powodzi. Już dziś musimy myśleć o ich odbudowie i zabezpieczeniu. Na ten moment w zwalczaniu powodzi wzięło udział nawet 26 tys. żołnierzy z wojsk operacyjnych i z Wojsk Obrony Terytorialnej, którzy każdego dnia pomagają w usuwaniu skutków powodzi.

    W tym miejscu nie mogę nie wspomnieć o cichym bohaterze powodzi - zbiorniku Racibórz, największym obiekcie hydrotechnicznym w Polsce. Ta budowla to naturalnie sukces wielu różnych rządów, ale kluczowe decyzje zapadały za naszych rządów.

    (Głos z sali: Ha, ha, ha!)

    Wyraźnie widać, że koszt budowy, który wynosił 2 mld zł, uchronił miliony osób i olbrzymi majątek. Rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego...

    (Głos z sali: Jak można tak kłamać?)

    ...zbudował w latach 2008-2015 1732 km wałów przeciwpowodziowych. (Oklaski) W trakcie rządów PiS powstało tych wałów zaledwie 302 km. To jest znaczna różnica. To brak inwestycji przeciwpowodziowych spowodował, że mamy do czynienia z tak wielką tragedią. Rozmiar zniszczeń powodziowych na Dolnym Śląsku mógłby być ograniczony, gdyby powstały zabezpieczenia w Kotlinie Kłodzkiej, w dorzeczu Nysy Kłodzkiej, w dolinie rzeki Białej i w dolinie rzeki Bystrzycy Dusznickiej - to na Dolnym Śląsku. Tak samo jest, jeśli chodzi o województwo opolskie. Wstępne straty w wyniku powodzi oszacowano w Lądku-Zdroju na 250 mln zł. Zabezpieczenia, które mogły ocalić miasto, wciąż nie powstały, bo rząd poprzedni, rząd PiS, i Wody Polskie dopuścili się olbrzymich zaniedbań. Te zabezpieczenia wyceniono na kwotę znacznie niższą, bo 105 mln zł. Inwestycje w ochronę przeciwpowodziową, którą PiS koncertowo zaniedbał, pozwalają, jak widać, uniknąć... To znacznie mniejsze wydatki na usuwanie skutków powodzi, a przede wszystkim na zapobieganie tragediom i ludzkim dramatom.

    Bezzwrotna kwota wsparcia wyniesie 100 tys. zł na remont lub odbudowę budynków gospodarczych oraz 200 tys. zł w przypadku budynków mieszkalnych. Wbrew szerzonej dezinformacji te pieniądze to bezzwrotna pomoc, a nie pożyczka, i nie będzie ona opodatkowana. Pomoc będzie szybka, skuteczna i elastyczna. Środki zostaną przekazane szybko i bez zbędnej biurokracji. Ewentualne nadużycia będą weryfikowane później. Teraz kluczowa jest jak najszybsza pomoc powodzianom.

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję każdemu, kto chciał i zdecydował się pomóc w walce z żywiołem. (Dzwonek) Słowa podziękowania należą się tym, którzy zdecydowali się wesprzeć powodzian. Słowa uznania należą się wszystkim, którzy z oddaniem i poświęceniem pracują w najtrudniejszych warunkach. Jesteśmy wdzięczni za ogromny wysiłek mieszkańców i samorządowców, za ich ciężką pracę, za ciężką pracę wszystkich służb. Dziękuję bardzo. (Oklaski)