Piotr Bromber - Wystąpienie z dnia 29 listopada 2023 roku.

Stenogram

21. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (druk nr 33).

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Bromber:

    Panie Marszałku! Pani Przewodnicząca! Panie i Panowie! Dzisiaj rozmawiamy o zmianie ustawy. Dzisiaj nie rozmawiamy o nowym projekcie ustawy, ale o zmianie ustawy. To ustawa, która obowiązuje już od 2017 r., ustawa, która w sposób zasadniczy, systemowy uregulowała wynagradzanie wszystkich pracowników wykonujących zawody medyczne. W mojej ocenie, w naszej ocenie jest to jedna z najważniejszych systemowych ustaw, regulacji, które obecnie funkcjonują w systemie ochrony zdrowia w Polsce. I co ważne - co też wielokrotnie podkreślałem, tutaj panie posłanki z Lewicy też o tym wspominały - rozmawialiśmy. Tak, rozmawialiśmy. Czasami się różniliśmy. Tak, różniliśmy się, ale rozmawialiśmy i nigdy nie padła z naszej strony deklaracja, że coś jest niemożliwe. Co najwyżej stwierdziliśmy, że w czymś się różnimy, ale rozmawialiśmy, bez względu na to, kto jaką reprezentował opcję. I co też ważne, ta ustawa, ta regulacja to jest efekt prac zespołu trójstronnego, w skład którego wchodzą przedstawiciele strony społecznej, przedstawiciele właśnie związków zawodowych, przedstawiciele pracodawców i przedstawiciele ministerstwa, strony rządowej. Na każdym posiedzeniu zespołu trójstronnego, w trakcie każdego posiedzenia prezydium zespołu trójstronnego temat wynagrodzeń i ustawy o najniższym wynagrodzeniu był relacjonowany stronie społecznej.

    Wspominano o tym, co zrobiliśmy dla pielęgniarek, w ogóle jeżeli chodzi o zawody medyczne. Na regulację związaną z wynagrodzeniami w latach 2022-2023 przeznaczyliśmy 18,5 mld, na lata 2023-2024 - 15,5 mld. Oczywiście tutaj padło ze strony państwa posłów, że pieniądze to nie wszystko, bo oprócz tego również zwiększaliśmy kompetencje i umiejętności pielęgniarek. Dzisiaj zawody pielęgniarki, fizjoterapeuty, lekarza są w dziesiątce najczęściej wybieranych, jeśli chodzi o kierunki studiowania, przez ludzi młodych. To się nie wzięło znikąd. Atrakcyjność studiowania na kierunkach medycznych jest dzisiaj nieporównywalna. W tym roku mieliśmy boom, jeżeli chodzi o studiowanie na kierunkach medycznych. Nie tylko na kierunku lekarskim, na którym udostępniliśmy pierwszy raz 10 tys. miejsc. Przypomnę, że dzisiaj kształci na kierunku lekarskim 36 uczelni, w 2015 r. kształciło 15.

    Kwestie związane z konkretnym wynagrodzeniem. Przypomnę, że gwarantowane kwoty minimalnych wynagrodzeń zasadniczych, i to jest bez dodatkowych składników wynagrodzeń, od 1 lipca wynoszą w zaokrągleniu do pełnych złotych: lekarz ze specjalizacją - przeszło 9 tys., magister pielęgniarstwa lub położnictwa - przeszło 8 tys., lekarz bez specjalizacji - przeszło 7,5 tys., farmaceuta, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny, pielęgniarka, położna, psycholog z wymaganym wykształceniem magisterskim - przeszło 6 tys., prawie 6,5 tys. To są przykłady najniższego wynagrodzenia, bo przypomnę, że ustawa reguluje li tylko i wyłącznie najniższe wynagrodzenia.

    W efekcie prowadzonego dialogu społecznego i systematycznego podnoszenia gwarantowanych kwot najniższych wynagrodzeń zasadniczych między 2016 r. a 2023 r. nastąpił znaczący wzrost. Podam państwu tylko kilka przykładów. Lekarz zatrudniony na stanowisku pracy, na którym wymagane jest posiadanie specjalizacji - wzrost z 8 do 19 tys., to jest wzrost o prawie 130%. Pielęgniarki i położne zatrudnione na stanowiskach pracy, na których wymagane jest posiadanie tytułu magistra - kiedyś 4 tys., przeszło 4 tys., dzisiaj to jest ok. 12 tys., czyli wzrost o 193%. Podobne wzrosty są również w przypadku innych zawodów, bo tak jak powiedziałem, ta ustawa reguluje sprawę wszystkich zawodów medycznych. Wspomnę, że proponowana zmiana obejmuje tylko cztery grupy.

    Oczywiście, tak jak powiedziałem, to nie tylko i wyłącznie kwestie związane z wynagrodzeniami, ale również kwestie związane z nauczaniem. Wprowadzamy nowe standardy kształcenia, wspólnie z samorządem opracowaliśmy kompetencje. Liczba szkół, które kształcą na kierunku pielęgniarstwo na poziomie licencjata, to dzisiaj 121 - wzrosła dwukrotnie; liczba studiujących na kierunku pielęgniarstwo wzrosła dwukrotnie. A jeżeli chodzi o studiowanie na kierunku lekarskim, jak już wspomniałem, udostępniliśmy w tym roku przeszło 10 tys. miejsc.

    Jeżeli chodzi o konkretne liczby, to są powszechnie dostępne dane dotyczące systemu opieki zdrowotnej. Np. w 2016 r. liczba aktywnych zawodowo pielęgniarek i położnych wynosiła ponad 248 tys., natomiast w maju tego roku ta liczba wynosiła już 266 tys., czyli o 18 tys. więcej. Czyli, jak sami państwo widzicie, mamy ewidentny progres. Tak jak powiedziałem, sukcesywnie również wzrasta liczba uczelni. W 2015 r. było to 77 uczelni, w tej chwili jest ich 121. Wzrasta też siłą rzeczy, tak jak powiedziałem, liczba studentów na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo. W roku akademickim 2015-2016 liczba studentów na kierunku pielęgniarstwo I stopnia, czyli na poziomie licencjata, wynosiła 5935, a w roku 2022-2023 aż przeszło 12 tys., czyli jak analizujemy liczby, też widzimy ewidentny wzrost. Poprawia się również odsetek absolwentów odbierających prawo wykonywania zawodu, o tym też tutaj wspominano. Z jednej strony atrakcyjność studiowania, z drugiej również kwestia atrakcyjności wchodzenia do zawodu. W 2022 r. osiągnął on 90% absolwentów tych kierunków. Wzrasta też wskaźnik liczby pielęgniarek przypadających na 1 tys. mieszkańców. Ten wskaźnik tutaj został już wielokrotnie przywołany. Wzrasta, a nie, jak powiedziano maleje. Na 1 tys. mieszkańców w 2016 r. to był 5,2, w tej chwili to jest 6,3.

    Pamiętać też należy, tak jak powiedziałem, że ustawa o minimalnych wynagrodzeniach w podmiotach leczniczych to rozwiązanie systemowe, które dotyczy wszystkich zawodów medycznych i taki prowadziliśmy dialog, tak jak wspomniałem, o wszystkich kwestiach związanych z tą ustawą dyskutowano na forum zespołu trójstronnego, ale również w rozmowach indywidualnych.

    W naszej ocenie przede wszystkim warto pamiętać o tym, że jak wdamy się w dyskurs merytoryczny i przeanalizujemy dane, widzimy ewidentny wzrost. Przede wszystkim co jest najbardziej satysfakcjonujące? To, że atrakcyjność zawodu wzrasta, że młodzi ludzie chcą studiować na kierunkach medycznych. Są to oczywiście działania długoterminowe i one będą odczuwane siłą rzeczy w jakiejś dłuższej perspektywie czasowej, ale kiedy analizujemy dane statystyczne, widzimy, że sytuacja, jeżeli chodzi o zawody medyczne w Polsce, poprawiła się.

    Pamiętajmy również o tym, że w ostatnim czasie przyjęto wiele ustaw. Przypomnę tylko o ustawie o medycynie laboratoryjnej, ustawie o niektórych zawodach medycznych, ustawie o zawodzie ratownika medycznego i samorządzie ratownika medycznego, czyli oprócz kwestii związanych z wynagrodzeniem zwiększaliśmy kompetencje i umiejętności, wzmacnialiśmy formalnoprawnie zawody medyczne i chętnie w ten sposób będziemy z państwem dyskutowali.

    Kończąc... Ważne jest, by w tej dyskusji nie zapominać, że jest zespół trójstronny, który jest tzw. zespołem branżowym i funkcjonuje w ramach Rady Dialogu Społecznego, i żeby we wszystkich prowadzonych dyskusjach i podejmowanych decyzjach ten zespół uwzględniać.

    Panie Marszałku! Bardzo dziękuję za udzielenie głosu. Dziękuję państwu. (Oklaski)