Poseł Andrzej Domański - Wystąpienie z dnia 21 listopada 2024 roku.

Stenogram

22., 23. i 25. punkt porządku dziennego:

   22. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druki nr 764 i 764-A).
   23. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druk nr 324).
25. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 838).

Minister Finansów Andrzej Domański:

    Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Panie i Panowie Posłowie! Rząd Donalda Tuska krok po kroku naprawia szkody po wprowadzonym za czasów PiS-u niesławnym Polskim Ładzie.

    (Poseł Andrzej Adamczyk: Panie, przestań już.)

    (Poseł Piotr Kaleta: I już go nie lubię.)

    Pierwszą ważną reformą była naprawa i wzmocnienie zdemolowanych przez Polski Ład finansów polskich samorządów. Kolejną ważną zmianę przedstawiamy w dniu dzisiejszym. To właśnie w wyniku zmian wprowadzonych w ramach tzw. Polskiego Ładu nastąpił bardzo wyraźny wzrost obciążeń, kosztów, jakie przedsiębiorcy ponoszą w ramach składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wprowadzony przez tzw. Polski Ład mechanizm sprawił, że obliczanie i opłacanie składki na ubezpieczenie zdrowotne jest skomplikowane i stanowi istotną barierę dla przedsiębiorców, w szczególności tych o niskich i średnich dochodach, w rozwoju ich działalności gospodarczej. Dlatego w umowie koalicyjnej znalazł się zapis dotyczący odejścia od opresyjnego systemu podatkowo-składkowego poprzez wprowadzenie korzystnych i czytelnych zasad naliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców.

    Dziś pragnę państwu przedstawić dwa projekty zmian, mające na celu przywrócenie korzystnych warunków do rozwoju działalności gospodarczej w Polsce. Zmiany te to rozsądny kompromis między oczekiwaniami przedsiębiorców, możliwościami budżetowymi oraz zachowaniem proporcjonalności oskładkowania różnych form działalności zarobkowej. Pierwszy projekt ustawy zawiera zmiany, które wejdą w życie już od początku 2025 r. Środowisko przedsiębiorców uznaje obowiązek związany z zapłatą składki na ubezpieczenie zdrowotne od dochodu wygenerowanego w wyniku sprzedaży środka trwałego za rozwiązanie dalece niesprawiedliwe, niezwiązane z wynikiem z podstawowej działalności operacyjnej, gospodarczej przedsiębiorcy. Ta niesprawiedliwość wiąże się z koniecznością zapłaty składki miesięcznej rzędu kilkunastu czy nawet w niektórych wypadkach kilkuset tysięcy złotych, w przypadku gdy przedsiębiorca osiągnie choćby jednorazowo wysoki dochód w wyniku sprzedaży np. nieruchomości. Proponowana zmiana przewiduje wyłączenie z podstawy oskładkowania przychodów ze sprzedaży środków trwałych, co doprowadzi do obniżenia należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne.

    Równocześnie w 2025 r. proponujemy również obniżenie tzw. minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców opłacających podatek dochodowy według skali podatkowej, podatku liniowego lub karty podatkowej. Minimalna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zostanie obniżona ze 100% do 75% minimalnego wynagrodzenia. Na zmianie tej skorzysta ponad 900 tys. podatników, ale właśnie tych o najniższych dochodach, tych, którzy często mają największy problem ze składką zdrowotną, których dochód jest nieregularny lub wręcz ponoszą straty. Ci podatnicy na proponowanej zmianie w sumie zaoszczędzą niemal 1 mld zł.

    W kolejnym kroku, wprowadzanym już odrębną ustawą, przewidujemy od 2026 r. dalsze istotne zmiany systemowe w zasadach opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Mając świadomość społecznej wagi tego projektu, wydaje się w mojej ocenie wskazane, aby projekt ten był procedowany w trybie zapewniającym możliwość odniesienia się do niego partnerów społecznych, w szczególności naturalnie organizacji zrzeszających przedsiębiorców. Bo dla przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej oraz w formie podatku liniowego proponuje się wprowadzenie dwuelementowej podstawy wymiaru składki zdrowotnej. Po pierwsze, niska i stała część zryczałtowana, która będzie obliczana od 75% minimalnego wynagrodzenia. Po drugie, część urealniona, tzw. ad valorem, która będzie obliczana od podstawy powyżej półtorakrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia jako 4,9% od nadwyżki.

    W przypadku przedsiębiorców opłacających podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, analogicznie jak w sytuacji przedsiębiorców rozliczających podatek według zasad ogólnych, proponuje się, aby składka zdrowotna obejmowała część zryczałtowaną i część urealnioną, z tym że ta druga część będzie obliczona dopiero, gdy przychód z działalności gospodarczej przekroczy trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia jako 3,5% od nadwyżki.

    Projekt ustawy obejmuje również zmiany polegające na likwidacji możliwości rozliczenia w podatku dochodowym części zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

    Powyższe rozwiązania przewidują, że w 2026 r. na zmianach zyska 2,45 mln przedsiębiorców. Łączna korzyść podatników jest szacowana na 4,6 mld zł, oczywiście w warunkach 2026 r., biorąc pod uwagę to, że minimalne wynagrodzenie na pewno wzrośnie. Proponowane zmiany, chcę to bardzo wyraźnie powiedzieć, nie wpłyną na poziom środków będących w dyspozycji Narodowego Funduszu Zdrowia. Koszty związane z tą reformą w całości pokryje budżet państwa. Na zmianach, które dzisiaj mam przyjemność państwu przedstawić, skorzysta 94% polskich przedsiębiorców. (Oklaski) Niską, stałą ryczałtową składkę zdrowotną będzie płacić 75% polskich przedsiębiorców. Jednocześnie zachowamy progresję dla najlepiej zarabiających, bo nie jest prawdą, że na proponowanych zmianach najwięcej zyskają najbogatsi. Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że przedstawiony projekt stanowi w mojej opinii wyważone rozwiązanie, wyważony kompromis pomiędzy oczekiwaniami przedsiębiorców a możliwościami budżetowymi.

    Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Posłowie! Wnoszę o przyjęcie przedkładanych projektów ustaw. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

    (Głos z sali: Brawo!)