Poseł Tadeusz Tomaszewski - Wystąpienie z dnia 06 listopada 2024 roku.

Stenogram

8. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (druki nr 445 i 733).

Poseł Tadeusz Tomaszewski:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym na początku głęboko nie zgodzić się z wypowiedzią pana posła Romana Fritza, reprezentującego Konfederację. Policzek wymierzony 120 tys. wolontariuszy pracujących w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy nie przystoi na tej trybunie sejmowej. Próba kpiny mówiąca o tym, że to jest orkiestra świętej przemocy... Powiedzcie to rodzicom stojącym z małymi dziećmi z puszkami, tym seniorom, tym wszystkim strażakom, tym ludziom, którzy organizują się co roku po to, żeby czynić dobro dla innego człowieka. Przecież w trakcie tych zbiórek zebrano ponad 2 mld zł. Zgodziłbym się z wami w tym, że państwo sobie z niektórymi elementami życia społecznego nie radzi. Musi zastępować je społeczeństwo. M.in. zorganizowanie Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, wielkiego ruchu obywatelskiego, odpowiada na te deficyty państwa. Kupiono blisko 80 tys. różnego rodzaju sprzętów do służby zdrowia.

    Mam szacunek dla tych działań, dla tych ludzi, dla Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Wspierałem i będę wspierać to wielkie dzieło obywatelskiego ruszenia.

    Wracając do ustawy, muszę również panu posłowi Fritzowi powiedzieć, że na podstawie tej ustawy, o której dzisiaj tutaj rozmawiamy, z druku nr 733, nikt nie rozdaje żadnych pieniędzy. Niech się pan nie boi. Po drugie, ta ustawa nie dotyczy stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego i - mówił pan o tym - spółek kapitałowych. Ta ustawa dająca możliwość wprowadzenia uproszczonej księgowości wtedy, kiedy przychody nie przekraczają 1 mln zł, nie dotyczy również blisko 9 tys. organizacji pozarządowych posiadających status organizacji pożytku publicznego, a więc tych, którzy korzystają z 1,5% i mają określone obowiązki wobec instytutu, obowiązki składania swoich rocznych sprawozdań, bo na podstawie uproszczonej ewidencji kosztów i przychodów nie złożyliby tego sprawozdania. Stąd nie ma potrzeby kreowania takich obaw.

    Państwo mówicie, że wielkie fundacje korporacyjne... Tak, to prawda, to prawda. Dzisiaj mamy podstawę prawną, że 10% od podstawy opodatkowania osoby prawne z CIT-u mogą przekazać na rzecz organizacji. I to, jak wynikało z dzisiejszego posiedzenia podkomisji, jest prawie 1,5 mld zł. Też mam wątpliwości, czy to powinien być strumień kierowany do tych wielkich fundacji korporacyjnych, czy to powinno być główne źródło, którym państwo się tutaj chwaliliście, że Orlen, że Enea, że inni. Bo wam to pasowało, wam, prawej stronie, bo przy okazji staliście z tymi tabliczkami dotacyjnymi z pieniędzy podatników i prowadziliście kampanię polityczną. Teraz dowiaduję się od strażaków, którzy piszą, że właśnie Fundacja Orlen ogłosiła jakiś nabór dotyczący wsparcia zakupu sprzętu. Oni przyzwyczaili się, że jak z politykami tego nie załatwią, to wniosek w normalnym postępowaniu będzie gorszy. Myślę, że ten czas się skończył, że ludzie muszą uwierzyć w siebie i w procedury, które demokratyczne państwo im po prostu przedstawia.

    Dzisiaj też była mowa o tym, jakie cele realizuje ta ustawa. Jedna z pań poseł powiedziała, że to nic wielkiego. Muszę powiedzieć, że ten wniosek, który trafił z komisji petycji, dotyczył tylko podwyższenia tej kwoty ze 100 tys. do 1 mln, a my z sektorem pozarządowym wypracowaliśmy rozwiązania systemowe, które dotyczą, po pierwsze, całej działalności statutowej, a nie tylko opisanej w art. 4 ustawy o pożytku publicznym i o wolontariacie, czyli sfery działalności pożytku publicznego, a po drugie, przewidują możliwość zmiany swoich decyzji w ciągu roku, wydłużają terminy. Są to rozwiązania, które gwarantują większy udział sektora pozarządowego w opiniowaniu i przygotowywaniu tego rozporządzenia ministra finansów, które reguluje funkcjonowanie tej uproszczonej ewidencji kosztów i przychodów. Jestem przekonany, że wtedy, kiedy parlament daje przestrzeń do współpracy sektora pozarządowego z sektorem publicznym, a parlamentarzyści również biorą w tym aktywny udział, wsłuchują się i przyjmują wspólne rozwiązania, dobrze to służy organizacjom pozarządowym. Tak, to prawda, że ponad 16 000 ochotniczych straży pożarnych zrzeszających blisko 700 tys. członków też może mieć uproszczoną ewidencję. Z tej ustawy również skorzystają strażacy. Jak mówiłem, może z tego również skorzystać 15 000 kół gospodyń wiejskich zrzeszających 0,5 mln członkiń i członków. Mogą na tym skorzystać ludowe zespoły sportowe i inne organizacje. Podkreślam, to nie jest obowiązek. To jest możliwość prawna sięgnięcia po ten instrument, bo niektóre organizacje nie skorzystają, mimo że są małe, dlatego że podmiot publiczny, który zleca zadanie, w umowie, którą zawiera, mówi: musisz prowadzić pełną księgowość. Wiem, że w tej chwili na finiszu są prace dotyczące rozporządzenia, wzorów umów, wykonania itd. Tam też sygnalizowaliśmy, żeby znalazło się rozwiązanie, że te samorządy będą szanować sprawozdania na podstawie tej uproszczonej ewidencji kosztów i przychodów, a nie tylko pełnej księgowości, bo często jedno małe zadanie na podstawie małego grantu, np. 10-tysięcznego, powodowało, że trzeba było uruchamiać armię, krótko mówiąc, prowadzić pełną księgowość.

    Chciałbym serdecznie podziękować w imieniu komisji za tę dyskusję. Chcę przekazać, że nie ma tu żadnych pułapek, nie ma kosztów. Państwo stwarza organizacjom pozarządowym możliwość wyboru. Chcesz mieć mniejsze koszty? Możesz wprowadzić uproszczoną ewidencję kosztów i przychodów, kiedy twoje przychody nie przekraczają 1 mln zł. Nowość? Nie wlicza się do tego darowizn rzeczowych. Dziękuję uprzejmie, panie marszałku.