Poseł Tadeusz Tomaszewski - Wystąpienie z dnia 06 listopada 2024 roku.

Stenogram

8. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (druki nr 445 i 733).

Poseł Tadeusz Tomaszewski:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Lewicy popiera to rozwiązanie, uznając, iż funkcjonowanie organizacji pozarządowych to fundament społeczeństwa obywatelskiego. Według danych statystycznych w 2023 r. działało w Polsce blisko 110 tys. organizacji non profit, zrzeszających ponad 8,5 mln członków. Co ważne, te organizacje są również istotnym pracodawcą, bo zatrudniają prawie 1,5% osób zatrudnionych. Ponad 150 tys. osób również znajduje dla siebie ciekawą pracę w organizacjach pozarządowych.

    Jako państwo musimy być bardziej przyjaźni dla funkcjonowania organizacji pozarządowych. Musimy pamiętać, że to jest nasz partner w realizacji zadań publicznych, zadań samorządowych, zadań państwowych, a w niektórych przypadkach, jak pokazała to sytuacja związana z powodzią, często są to niezastąpieni partnerzy pozarządowi. Mam na myśli organizacje ochotniczych straży pożarnych, Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, tatrzańskiego pogotowia ratunkowego czy inne organizacje, które pełnią właśnie funkcje związane z ochroną ludności, a w przyszłości, po przyjęciu ustawy debatowanej na tym posiedzeniu, również z obroną ojczyzny.

    Stąd tak istotne jest to, żeby państwo stwarzało jak najkorzystniejsze warunki do łączenia aktywności obywateli w ramach organizacji pozarządowych. To rozwiązanie, które jest efektem inicjatywy komisji petycji, to mały krok, jak mówiła tu przed chwilą przedmówczyni, przede wszystkim zmierzający do ograniczenia kosztów prowadzenia organizacji pozarządowej poprzez zwiększenie limitu do 1 mln zł, możliwości - podkreślam: możliwości - prowadzenia uproszczonej ewidencji kosztów i przychodów tej organizacji.

    Mamy też w naszym systemie prawnym wypracowane instrumenty wsparcia. Takim instrumentem wsparcia, który funkcjonuje od 2004 r., jest możliwość przekazywania procentu, teraz 1,5% na rzecz wybranych organizacji pożytku publicznego. Za ubiegły rok to już jest kwota 1900 mln zł. Jak wynikało z dzisiejszych obrad Podkomisji stałej do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi, także osoby prawne w ramach darowizn przekazały w ubiegłym roku na rzecz podmiotów pozarządowych 1300 mln zł. Natomiast osoby fizyczne w ramach przekazywania darowizn na rzecz podmiotów pozarządowych przekazały ok. 500 mln zł. To nadal zdecydowanie za mało, dlatego że zdecydowana większość środków pochodzących z 1% to są środki dedykowane - dedykowane ochronie zdrowia, rehabilitacji, zwalczaniu różnych zagrożeń. W ten sposób sektor pozarządowy poprzez donację podatników jakby zastępuje państwo, wyręczając je w niektórych usługach publicznych.

    Powinniśmy dalej pracować nad wzmacnianiem sektora pozarządowego. Dlatego chciałbym zwrócić się do pana ministra, bo jednak rok mija, a takich rozwiązań na stole, w parlamencie od rządu jeszcze nie ma.

    Jest natomiast w Sejmie kolejne istotne rozwiązanie z komisji petycji dotyczące uproszczenia rejestracji w sądach, w KRS organizacji pozarządowych poprzez przyjęcie uproszczonej procedury polegającej na tym, że organizacja przyjmuje wzorcowy statut. Ta ustawa znajduje się w komisji petycji, trzeba ją tam uzupełnić, aby parlament mógł szybko nad nią procedować. A więc drobnymi krokami parlament również tutaj przyspiesza.

    Pani poseł Ścigaj mówiła, że my tu coś blokowaliśmy. Nie. To był modelowy system pracy, obcy poprzedniej ekipie, która załatwiała sprawy w ciągu jednego dnia. Organizacje pozarządowe na posiedzeniu komisji dziękowały za taki system pracy (Dzwonek), że ich słuchano, że mogli mieć wpływ na to w dialogu ze stroną rządową. Dlatego też to rozwiązanie zostało przyjęte w ten sposób, że mamy uszanowany wniosek komisji petycji - od 1 stycznia 2025 r. i wypracowane w czasie prac rozwiązania systemowe, które muszą mieć więcej czasu - od 1 stycznia 2026 r.

    Klub Lewicy popiera tę ustawę i będzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję.