Poseł Tadeusz Tomaszewski - Wystąpienie z dnia 06 listopada 2024 roku.

Stenogram

8. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (druki nr 445 i 733).

Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani Minister! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Komisja do Spraw Petycji przygotowała nowelizację ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, która została zawarta w druku nr 445. W Komisji Polityki Społecznej i Rodziny odbyło się pierwsze czytanie, zgodnie ze skierowaniem pana marszałka. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny zdecydowała się na powołanie podkomisji. Funkcję podkomisji pełniła podkomisja stała do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi. Podkomisja odbyła 4 spotkania, 4 posiedzenia z udziałem 9 przedstawicieli rządowych instytucji publicznych oraz 20 przedstawicieli organizacji pozarządowych. Ten projekt, który znajduje się w druku nr 733, czyli w sprawozdaniu komisji, ma w pełni geny sektora pozarządowego, począwszy od inicjatywy komisji petycji, poprzez pracę nad tym projektem i wypracowanie rozwiązania zawartego w druku nr 733.

    Jeśli chodzi o rozwiązania, które zawiera ta nowelizacja, to, po pierwsze, polegają one na umożliwieniu prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów w ramach działalności statutowej organizacji pozarządowych, z wyłączeniem działalności gospodarczej, bez względu na źródła przychodów. Różnica między tym, co jest teraz... Mianowicie w tej chwili taką uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów te organizacje mogą prowadzić wtedy, kiedy mają przychody enumeratywnie wymienione w ustawie. A my mówimy: nie, skoro działasz zgodnie z prawem, jesteś organizacją pozarządową, prowadzisz działalność statutową, to będziesz mieć prawo do prowadzenia ewidencji uproszczonej. Zgodnie z intencją komisji petycji podnosimy kwotę tego limitu przychodów ze 100 tys. do 1 mln zł - czyli można wybrać uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów wtedy, kiedy te przychody nie przekroczą kwoty 1 mln zł. Po drugie, do tej pory w tym limicie nie było uwzględnionych darowizn rzeczowych. Federacja banków żywności w czasie prac wnioskowała o to, aby do tego limitu 1 mln zł nie zaliczać przychodów wynikających z darowizn rzeczowych, które organizacje mogą otrzymać.

    Jeśli chodzi o wprowadzenie zapisów umożliwiających organizacji fakultatywne przejście z uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów na pełną księgowość w ciągu roku podatkowego, to tego rozwiązania do tej pory w systemie prawnym nie było. Teraz organizacja będzie mogła podjąć decyzję, że np. prowadzi uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, a w ciągu roku - że wróci do pełnej księgowości, z zastrzeżeniem że wtedy musi odtworzyć pełną księgowość, musi mieć świadomość potrzeby odtworzenia tej pełnej księgowości.

    Wydłuża się też dla organizacji czas, w którym muszą one zawiadomić właściwe organy skarbowe o wyborze tej uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów, z obecnych 30 do 90 dni. To też był postulat sektora pozarządowego. To działa również w drugą stronę: czas, w którym muszą zawiadomić o tym, że rezygnują z tej uproszczonej ewidencji na rzecz pełnej księgowości, wydłuża się z obecnych 14 do 90 dni. Doprecyzowaliśmy też przepis upoważniający do wydania rozporządzenia określającego sposób prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów, tak aby zwiększyć możliwość wpływu organizacji pozarządowych, dopisując tam, przy tym procesie, radę działalności pożytku publicznego, która również będzie miała wpływ na tę regulację.

    Szanując intencję komisji petycji, która mówiła: wprowadźmy ten limit podwyższony do kwoty 1 mln zł od 1 stycznia 2025 r., w toku prac znaleźliśmy rozwiązanie - ta ustawa wejdzie w dwóch etapach. Przepis epizodyczny mówi o tym, że od 1 stycznia 2025 r. podwyższamy limit do 1 mln zł, ale na starych zasadach, czyli że nie będą tam wliczane te darowizny rzeczowe, że tylko przychody określone w ustawie... Ale również od 1 stycznia z tej możliwości dotyczącej podwyższonego limitu będą mogły skorzystać koła gospodyń wiejskich. Nowelizujemy ustawę o kołach gospodyń wiejskich, żeby to było spójne, bo przecież koła gospodyń wiejskich też są organizacjami pozarządowymi, tylko mają swoją systemową ustawę. Stąd od 1 stycznia będzie podniesiony limit. A biorąc pod uwagę, że szczegóły związane z funkcjonowaniem tej uproszczonej księgowości reguluje też rozporządzenie ministra finansów, a on nam wyraźnie powiedział, że jeśli chcemy wprowadzić kolejny podmiot i te nowe rozwiązania, ten podwyższony limit, jeśli chodzi o uproszczoną ewidencję kosztów i przychodów, dla całej działalności statutowej, to nie da się tego zrobić w ciągu 2 miesięcy... Stąd, współpracując również ze stroną rządową, strona pozarządowa wspólnie wypracowała rozwiązanie mówiące o tym, że wprowadzamy systemowe rozwiązania od 1 stycznia 2026 r., natomiast epizodyczne, podnoszące tę kwotę do 1 mln zł, od 1 stycznia 2025 r. To systemowe rozwiązanie, o którym mówiłem, dotyczy również kół gospodyń wiejskich, stąd w ustawie stosowny artykuł mówiący o nowelizacji ustawy o kołach gospodyń wiejskich.

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Uprzejmie proszę o przyjęcie projektu ustawy zawartego w druku nr 733 i jeszcze raz serdecznie dziękuję wszystkim uczestniczącym przedstawicielom sektora organizacji pozarządowych oraz instytucji publicznych i ministerstw za współpracę i poszukiwanie rozwiązania, które jest zgodne z intencją komisji petycji, ale też buduje nowe rozwiązania, o których mówiłem w sprawozdaniu. Dziękuję uprzejmie.

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)