Poseł Andrzej Domański - Wystąpienie z dnia 01 października 2024 roku.

Stenogram

33. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Minister Finansów Andrzej Domański:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za chwilę głosować będziemy nad kluczową zmianą dla finansów polskich samorządów. Dokonujemy fundamentalnej zmiany w systemie finansowania polskich samorządów. Ostatecznie zrywamy z polityką zależności samorządów od politycznych decyzji. (Oklaski)

    (Gwar na sali, dzwonek)

    Zrywamy z uznaniowością i zrywamy z tekturowymi czekami. Trudno przecenić wagę tej zmiany. (Oklaski) Zamiast centralnie sterowanych rządowych subwencji, dochody JST oprą się na dochodach własnych wynikających z lokalnej bazy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku od osób prawnych.

    (Głos z sali: Dokładnie tak, czyli biedne tereny będą jeszcze biedniejsze.)

    Żelazną zasadą jest obiektywność i apolityczność podziału środków, uodpornienie dochodów JST na ewentualne modyfikacje polityki podatkowej.

    (Głos z sali: Pan sam w to nie wierzy.)

    To nie jest kosmetyczna zmiana. Dziś głosujemy nad prawdziwą rewolucją w dochodach polskich samorządów. Uniezależni ona samorządy od skutków zmian w systemie podatkowym. Mówiąc wprost, żadne zmiany w podatkach nie będą wpływały na zakłócanie finansowania polskich samorządów.

    W zaproponowanym systemie dochody samorządów są stabilne, oparte na lokalnej bazie podatkowej, wyliczane na podstawie transparentnych i całkowicie apolitycznych algorytmów. Co najważniejsze, każdy - podkreślam: każdy - samorząd zyska na tej reformie. (Oklaski)

    Jednocześnie w nowym systemie finansowania JST zachowana jest niezwykle ważna zasada solidarności, w ramach której zabezpieczone zostaną finanse, a także możliwości realizacji zadań samorządów mniejszych terytorialnie i słabszych ekonomicznie.

    (Poseł Elżbieta Witek: W jaki sposób?)

    Tak, pamiętamy o tym, że samorządy w Polsce są zróżnicowane, są gminy bogatsze i gminy biedniejsze. W obecnie proponowanym systemie pamiętamy o tym, że solidarność w polskim systemie musi być zachowana.

    (Głos z sali: A w jaki sposób?)

    (Poseł Elżbieta Witek: A jak to będzie?)

    Pamiętaliśmy również o potrzebach ekologicznych. To dodatkowe wsparcie finansowe dla jednostek samorządu terytorialnego. Ustalane będzie dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego, na terenie których znajdują się obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, prawnie chronionych, takie jak parki narodowe, parki krajobrazowe czy obszary Natura 2000. Wsparcie to ograniczy bariery w tworzeniu i rozwoju obszarów chronionych w Polsce i wpłynie pozytywnie na zmianę podejścia mieszkańców i samych jednostek samorządu terytorialnego do nowych obszarów chronionych. Reforma, nad którą za chwilę będziemy głosować, zabezpieczy stabilność finansową samorządów na kolejne dziesięciolecia.

    (Poseł Bożena Borys-Szopa: Które?)

    Po wprowadzeniu nowej ustawy JST tylko w 2025 r. zyskają 25 mld zł. W perspektywie najbliższej dekady mówimy o wzroście dochodów sięgającym 345 mld zł. Dziś z tego miejsca chciałem bardzo serdecznie podziękować wszystkim samorządowcom, którzy włączyli się w proces budowania tej wielkiej zmiany. Dzięki reformie wspólnie przywrócimy siłę naszym samorządom.

    Jeszcze dwa zdania. Dlaczego ta zmiana, ta reforma jest tak niezbędna i tak pilna? 8 poprzednich lat nie było łatwych dla polskich samorządów. Rządy PiS-u zdemolowały finanse polskich samorządów. (Gwar na sali, oklaski)

    (Głos z sali: Co ty...)

    Doprowadziły do tego, że jeszcze w tym roku musimy przekazać polskim samorządom 10 mld zł, ponieważ wiemy, w jak trudnej sytuacji się znalazły.

    (Poseł Barbara Bartuś: Co Warszawa, a co Gdańsk? Kłamca.)

    Kolejne pseudoreformy lansowane przez PiS, na czele z niesławnym Polskim Ładem, doprowadziły finanse polskich samorządów do katastrofy.

    (Poseł Barbara Bartuś: Jak pan może, panie ministrze? Jak panu nie wstyd?)

    (Poseł Elżbieta Witek: Tak jest.)

    Dziś odbudowujemy siłę polskich samorządów, dziś odbudowujemy polską samorządność. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

    (Głos z sali: Brawo!)

    (Głos z sali: Nawet czytać nie umie.)