Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich oraz ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (druki nr 655 i 658).
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Koła gospodyń wiejskich są bardzo ważnym segmentem społeczeństwa obywatelskiego. Jak wspomniała pani poseł Gembicka, 16 tys. kół gospodyń wiejskich zrzesza blisko 450 tys. członkiń i członków kół gospodyń wiejskich. To bardzo ważny segment społeczeństwa obywatelskiego, wpływający na rozwój obszarów wiejskich.
Ale kiedy tworzono ustawę, kiedy z tej trybuny mówiliśmy o tym, że nie ma potrzeby dzielenia kół gospodyń wiejskich, które funkcjonowały wcześniej, w dostępie do pomocy publicznej, to państwo niekoniecznie chcieliście tych argumentów słuchać. Uznaliście, że takie rozwiązanie jest lepsze, bo politykom partii rządzącej łatwiej będzie sterować poparciem społecznym poprzez tę pomoc rozwojową i o nie zabiegać. Dobrze, że dzisiaj z inicjatywy rządu wracamy do rozwiązań, które wcześniej były podnoszone. Po pierwsze, będzie możliwość uzyskania z agencji tej pomocy, nazwałbym ją: na start, przez te koła gospodyń wiejskich, które funkcjonują w ramach kółek rolniczych. Oczywiście muszą mieć ten statut, zostać wpisane, ale nadal będą mogły kontynuować swoją działalność w ramach kółek rolniczych, gminnych związków wojewódzkich czy krajowego związku kółek i organizacji rolniczych. To jest bardzo istotne.
Po drugie, tą ustawą, tym wieloletnim programem finansowym zwiększamy ilość środków na funkcjonowanie kół gospodyń wiejskich. Jest bardzo ważne, aby ta polityka była długofalowa i stabilna w stosunku do kół gospodyń wiejskich. Z materiałów uzyskanych z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynika, że w 2023 r. tę pomoc koła gospodyń wiejskich przeznaczyły w 36% na działalność społeczno-wychowawczą i oświatowo-kulturalną w środowiskach wiejskich, w 18% na rozwój kultury ludowej, w tym w szczególności kultury lokalnej i regionalnej, w 16% na wszechstronny rozwój obszarów wiejskich, w 13% na rozwój przedsiębiorczości kobiet i w 10% na działania zmierzające do poprawy warunków życia kobiet na wsi. Dzięki tym środkom - i to jest prawda - wiele świetlic wiejskich nabrało innego kształtu, są dobrze wyposażone. Odbywają się tam spotkania z seniorami, spotkania z dziećmi i młodzieżą. Można powiedzieć, że koła gospodyń wiejskich wspólnie z radami sołeckimi, wspólnie z ochotniczymi strażami pożarnymi stały się gospodarzami swoich miejscowości.
(Głos z sali: Chwalą nas.)
Jeśli chodzi o przepis mówiący o tym, że w jednej miejscowości ma prawo funkcjonować jedno koło gospodyń wiejskich, to w tym momencie tą ustawą stwarzamy taką możliwość, że jeżeli koło działało wcześniej, ale się nie zarejestrowało, to po zarejestrowaniu się będzie mogło być tym drugim kołem gospodyń wiejskich również tam funkcjonującym. Powstaje pytanie do przedstawicieli rządu: A co z zapisem mówiącym, że można należeć tylko do jednego koła gospodyń wiejskich, jeśli ktoś należy do koła, które wcześniej się zarejestrowało, ale również należał do tamtego...
(Głos z sali: W jednej miejscowości.)
...bo tamto przecież było jednostką regulaminową, a teraz stanie się osobą prawną? Czy będzie można łączyć przynależność do koła gospodyń wiejskich w wyniku nowelizacji tejże ustawy?
Bardzo istotne jest prawo osoby prawnej, jaką jest koło gospodyń wiejskich, do podejmowania decyzji o zrzeszaniu się, zrzeszaniu się również w gminnym związku wojewódzkim czy Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych. Tworzymy przepis, który mówi o tym, że po deklaracji - to jest dobrowolna przynależność - w ciągu 3 miesięcy do kierownika agencji taką informację będzie można przekazać.
Klub Lewicy stoi na stanowisku, że to jest kolejny krok na drodze do budowania silnej pozycji kół gospodyń wiejskich działających w obszarze społeczeństwa obywatelskiego. Będziemy wspierać tę ustawę (Dzwonek), ale oczekujemy od rządu również systemowego podejścia do organizacji społeczno-zawodowych rolników. My tutaj nowelizujemy tę ustawę, ale to jest tylko dotknięcie sprawy.
W związku z powyższym chciałbym zapytać ministra rolnictwa i rozwoju wsi, czy rząd w konsultacji z partnerami społecznymi przygotuje kompleksową nowelizację ustawy o organizacjach społeczno-zawodowych rolników.
Klub Lewicy popiera ustawę nowelizującą ustawę o kołach gospodyń wiejskich. To jest bardzo ważne. Mówię to też jako członek założyciel Koła Gospodyń Wiejskich w Gurówku, gmina Niechanowo. Dziękuję. (Oklaski)