Poseł Arkadiusz Sikora - Wystąpienie z dnia 26 września 2024 roku.

Stenogram

21. punkt porządku dziennego:

Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń-czerwiec 2024 r. (przewodnictwo Belgii w Radzie Unii Europejskiej) wraz z komisyjnym projektem uchwały (druki nr 616 i 651).

Poseł Arkadiusz Sikora:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Lewicy chciałbym przedstawić stanowisko w sprawie przedłożonej informacji dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń-czerwiec 2024 r.

    Belgia objęła przewodnictwo w Unii Europejskiej po raz 13. i sprawowała prezydencję w Radzie Unii Europejskiej jako drugie państwo w ramach tria: Hiszpania, Belgia i Węgry. Wyznaczyła sobie sześć celów: obrona praworządności, jedności i demokracji, wzmocnienie konkurencyjności, dążenie do zielonej i sprawnej transformacji, wzmocnienie agendy społecznej i zdrowotnej, ochrona ludzi i granic oraz promowanie globalnej Europy.

    Był to okres przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, więc presja czasu odgrywała tutaj rolę. Dlatego część decyzji została właściwie podjęta pod koniec tego półrocza. Był to również czas wojny w Ukrainie oraz czas po-COVID-owy. Jako Polska silnie wspieraliśmy aktywność Ukrainy wobec agresji Rosji. W tym czasie zostały przyjęte dwa kolejne pakiety sankcji wobec Rosji, w tym sankcje indywidualne i systemowe. To jest informacja dla pana ministra vel Sęka, który powiedział podczas swojego przemówienia, że Unia Europejska nie przyjęła żadnego pakietu sankcji. Panie ministrze, 23 lutego - 13. pakiet sankcji - 106 osób fizycznych i 88 osób prawnych objętych sankcjami indywidualnymi; 24 czerwca - 14. pakiet sankcji, on wszedł od 1 lipca - 116 osób i podmiotów zostało objęte tymi sankcjami.

    Również zabiegaliśmy o nałożenie sankcji na Białoruś, co w ostatnich dniach prezydencji zostało częściowo zrealizowane. To w trakcie tej prezydencji zyski z rosyjskich aktywów nieruchomości zostały przeznaczone na wsparcie Ukrainy, zwiększenie potencjału przemysłu obronnego i budowę Ukrainy. Przyjęto również instrument na rzecz Ukrainy - 50 mld euro na lata 2024-2027 z przeznaczeniem na jej odbudowę oraz 35 mld euro pomocy na wsparcie wojskowe, darowizny państw oraz utworzono Fundusz Pomocy Ukrainie z budżetem 5 mld euro na wsparcie sił zbrojnych Ukrainy. Oceniamy te działania w celu wzmocnienia naszych wschodnich sąsiadów jako bardzo pozytywne.

    Podczas tego okresu rozpoczęto prace nad europejską strategią przemysłu obronnego. Z inicjatywy Polski rozpoczęto dyskusję na temat zwiększenia finansowania obronności europejskiej. 5 marca 2024 r. Komisja i wysoki przedstawiciel przedstawili pierwszą w historii europejską strategię na rzecz europejskiego przemysłu obronnego. Mamy nadzieję, że jest to dopiero początek rozmów na temat wspólnej europejskiej polityki obronności, która niewątpliwie jest przed nami.

    W lutym osiągnięto kompromis dotyczący wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027. Polska otrzymała 13 mld euro dotacji oraz 33 mld euro pożyczki. To niewątpliwy sukces negocjacyjny, choć jak wiemy, część z tych środków niestety nie zostanie wykorzystana z powodu późnego ich uruchomienia.

    W tym czasie Polska przedstawiła również państwom członkowskim plan systemowych reform w obszarze wymiaru sprawiedliwości, co było pierwszym krokiem do późniejszego odblokowania środków z Unii Europejskiej. Dzięki temu dzisiaj możemy cieszyć się z wykorzystywania środków unijnych. Spotkało się to z dużą aprobatą ze strony państw członkowskich, które już chyba straciły nadzieję na dobrą współpracę z Polską.

    Tematem przewodnim tej prezydencji była też kwestia odporności procesów demokratycznych na zagrożenia hybrydowe, w tym cyberbezpieczeństwo państw członkowskich.

    W lutym 2024 r. Polska przystąpiła do zainicjowanego przez Szwecję non-paper poświęconego zasadom pomocy państwa na rzecz długoterminowej konkurencyjności, który określa zasady pomocy państwa, a powinna być ona ukierunkowana, proporcjonalna i zgodna z zasadami Światowej Organizacji Handlu.

    Również jeżeli chodzi o politykę transportową Unii Europejskiej, Polska uczestniczyła aktywnie w pracach nad zmianą umowy w sprawie transportu drogowego towarów między Unią Europejską a Ukrainą. Było to dla nas o tyle ważne, że to właśnie polski transport jest najbardziej rozwinięty w tej części Europy i w ogóle chyba w Europie.

    W obszarze społecznym opracowano przepisy dotyczące poprawy warunków pracy za pośrednictwem platform internetowych oraz poprawy warunków pracy stażystów. To efekt doświadczeń z pracy w czasie COVID-u.

    Zielona i sprawiedliwa transformacja była ważnym elementem programu prezydencji belgijskiej. W tym obszarze, zwłaszcza obszarze polityki rolnej, Polska zabiegała o uwzględnienie specyfiki regionów oraz wypracowanie wspólnej polityki rolnej całej Unii Europejskiej, zwłaszcza w kontekście wydarzeń na Ukrainie. Wiemy, że za poprzedników, za państwa rządów to zboże do Unii Europejskiej trafiało tak naprawdę wszędzie w dowolny sposób. To bardzo zniszczyło nasz polski rynek zbożowy.

    Jeśli chodzi o obszar tematyczny migracji, przyjęto przy sprzeciwie Polski akty prawne wchodzące w skład paktów w sprawie migracji i azylu. Polska głosowała przeciwko wszystkim 10 aktom prawnym ze względu na brak uwzględnienia w nim specyfiki państw graniczących z Białorusią oraz Rosją. Przepisy te weszły w życie 11 czerwca 2024 r., a zaczną obowiązywać po 2 latach. Uważamy, że w tym obszarze negocjacyjnym Polska mogła osiągnąć bardziej korzystne warunki, zwłaszcza że mieliśmy argumenty - ponad 1 mln Ukraińców przyjętych podczas pierwszych miesięcy wojny w Ukrainie. Niestety poprzedni rząd nie potrafił wykorzystać tych argumentów podczas właściwego okresu negocjacji prowadzonych w obszarze polityki migracyjnej.

    Podczas tej prezydencji również zakończono pracę nad dyrektywą w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar.

    Szanowni Państwo! Klub Lewicy pozytywnie ocenia okres przewodnictwa Belgii w Unii Europejskiej i będzie głosował za przyjęciem uchwały. Dziękuję. (Oklaski)