Posłanka Urszula Nowogórska - Wystąpienie z dnia 26 września 2024 roku.

Stenogram

17. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z utworzeniem oddziałów o profilu mundurowym oraz ułatwieniem powrotu do służby w Policji i Straży Granicznej (druki nr 605 i 649).

Poseł Urszula Nowogórska:

    Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Państwo Generałowie! Wysoka Izbo! Dzisiaj stojąc przed państwem, mam ogromny zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga w zakresie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z utworzeniem oddziałów o profilu mundurowym oraz ułatwieniem powrotu do służby w Policji i Straży Granicznej.

    Ta ustawa dotyczy dwóch sfer: sfery oświatowej i sfery związanej ze zmianą ustawy o Policji i Straży Granicznej. W ogóle celem tego projektu jest zwiększenie efektywności, co tutaj wielokrotnie zostało wypowiedziane, w postępowaniach kwalifikacyjnych do służby zarówno w Policji, jak i w Straży Granicznej oraz zwiększenie zatrudnienia w odniesieniu do istniejących wakatów. Tak dla porównania przywołam troszeczkę liczb. W 2024 r. stan zatrudnienia w Policji wynosił 92647 policjantów, zaś wakatów było 16276. W 2023 r. zatrudnienie wynosiło 96716, wakatów było 10411. W 2022 r. zatrudnionych było 100982 funkcjonariuszy, wakatów było 4327. W 2023 r. do Policji przyjęto 5174 funkcjonariuszy, zaś odeszło 9458 policjantów. W odniesieniu do Straży Granicznej w 2024 r. stan zatrudnienia wynosił 16488 funkcjonariuszy, wakatów było 2105. W 2023 r. zatrudnionych było 14858 funkcjonariuszy, wakatów było 1587. W 2022 r. zatrudnionych było 15098 funkcjonariuszy, wakatów było 1147. W 2023 r. do Straży Granicznej przyjęto 1098 funkcjonariuszy, odeszło 1338.

    Widzicie państwo, gołym okiem to widać, że należy podjąć wszelkie działania, które poprawią stan zatrudnienia. Jednocześnie spoczywa na Wysokiej Izbie, na nas wszystkich, duża odpowiedzialność, chodzi o stworzenie jasnych i czytelnych procedur w oparciu o rozwiązania prawne, które zagwarantują z jednej strony napływ dodatkowych kandydatów do służby w Policji lub Straży Granicznej, a z drugiej strony stworzą mechanizm zachowania procedur bezpieczeństwa i utrzymania charakteru i przeznaczenia tych dwóch formacji. To wszystko musi oczywiście odbywać się w oparciu o specyfikę rynku pracy, o profil kandydatów i ich indywidualne predyspozycje i zdolności.

    A teraz kilka zdań o samym projekcie ustawy. Ustawa, nad którą dzisiaj debatujemy, wprowadza odrębne postępowanie kwalifikacyjne w stosunku do kandydatów, którzy złożyli podanie o przyjęcie do służby w Policji lub Straży Granicznej przed upływem 3 lat od ukończenia szkoły ponadpodstawowej w oddziale o profilu mundurowym.

    Ustawa wprowadza zmianę przepisów odnoszących się do byłych funkcjonariuszy, którzy postanowili ponownie wstąpić do służby w Policji lub Straży Granicznej, a także rozwiązania dotyczące służby kontraktowej w Policji. Absolwenci szkół mundurowych w postępowaniach kwalifikacyjnych nie będą obejmowani testem wiedzy i sprawności, bowiem gdy kończą szkołę o profilu mundurowym, wymaga się od nich i wiedzy, i umiejętności, i sprawności, którą powinni posiadać, przynależąc do Policji czy Straży Granicznej.

    Funkcjonariusze wstępujący ponownie do służby w Policji lub Straży Granicznej z uwagi na zdobyte doświadczenie będą objęci trzema ścieżkami postępowania kwalifikacyjnego - to w odniesieniu do Policji. Natomiast w odniesieniu do Straży Granicznej wyróżniamy dwie takie ścieżki. W odniesieniu do Policji ustawa wprowadza zapisy podniesienia z 3 do 5 lat możliwości procedury kwalifikacyjnej dedykowanej policjantom. W przypadku funkcjonariuszy, którzy złożyli podanie o przyjęcie po upływie 5 lat od zwolnienia ze służby, będzie wprowadzony test sprawności fizycznej.

    Byli policjanci z korpusu oficerów młodszych nie będą objęci cenzurą czasowego związania poza służbą i nie będą zdawać egzaminu ze sprawności, egzaminu z wiedzy i testów psychologicznych. Pod uwagę w rozmowie kwalifikacyjnej w odniesieniu do takich funkcjonariuszy będą brane w zasadzie trzy aspekty: motywacja powrotu do służby, społeczne postawy wobec ludzi, zaś poświadczenie bezpieczeństwa będzie wymagane tylko w przypadku, gdy utraciło ono ważność wcześniej, jeżeli ci funkcjonariusze je posiadali.

    Pierwszeństwo przyjęcia do służby będą mieli po wypełnieniu kryteriów byli policjanci, absolwenci szkół o profilu mundurowym. Ustawa przewiduje, że jeżeli przed odejściem ze służby policjant był mianowany na stałe, to po ponownym przyjęciu do służby również będzie przyjęty w takiej samej formie. (Dzwonek) Jeżeli przechodził szkolenie zawodowe podstawowe, to również po ponownym przyjęciu ten proces nie będzie realizowany.

    Poproszę o przedłużenie, pani marszałek. Zazwyczaj nie przedłużam swoich wystąpień.

    Wicemarszałek Monika Wielichowska:

    Dobrze.

    Poseł Urszula Nowogórska:

    Bardzo dziękuję.

    Stworzono w ustawie kolejny model zatrudnienia, tzw. model kontraktowy, który tutaj również był wielokrotnie wymieniany.

    Skracając swoją wypowiedź, chciałam powiedzieć, że ustawa ta wprowadza liczne udogodnienia, otwiera nowe możliwości, ale wymaga również odpowiedzialnego podejścia do poruszanych kwestii. Naszym zadaniem jest dopilnowanie, by zmiany te przynosiły korzyści zarówno służbom mundurowym, jak i społeczeństwu. Musimy zadbać, by regulacje działały na rzecz silnej, kompetentnej i dobrze zorganizowanej Policji oraz Straży Granicznej, budząc oczywiście i budując bezpieczeństwo, porządek publiczny i zaufanie do państwa i jego funkcjonariuszy. Musi być również stworzona na przyszłość jasna i czytelna ścieżka awansu dla młodych funkcjonariuszy, bo to również będzie motywacja przystąpienia do tej służby.

    W imieniu swojego klubu rekomenduję przyjęcie tej ustawy. Trzymamy kciuki i mamy nadzieję, że przyniesie ona zamierzone efekty. Bardzo dziękuję. (Oklaski)