Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz - Wystąpienie z dnia 26 września 2024 roku.

Stenogram

15. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy (druk nr 673).

Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W imieniu Rady Ministrów mam zaszczyt przedstawić ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy.

    Jesteśmy w szczególnym czasie, kiedy tysiące żołnierzy Wojska Polskiego, zarówno wojsk operacyjnych, jak i żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej, biorą cały czas aktywny udział, przypomnę, w operacji. Jest wydzielonych ok. 25 tys. żołnierzy, ok. 20 tys. cały czas w akcji, w bezpośredniej pomocy, wsparciu w ochronie wałów, wzmacnianiu ich, operacji przeciwpowodziowej i usuwaniu skutków powodzi. Dzisiaj kolejne meldunki spływają o mostach budowanych przez wojska inżynieryjne. Cała akcja związana z usuwaniem gruzu, nieczystości - to wszystko ogromne wsparcie, za które - niezależnie od tego, z której strony sceny politycznej jesteśmy - dziękujemy i dziękują nasi rodacy, którzy czują się bezpieczni, gdy żołnierze są blisko, gdy żołnierze Wojska Polskiego, niezależnie jakiej formacji, są przy nich.

    Przed chwilą mieliśmy bogatą debatę dotyczącą ustawy pomocowej dla tych, którzy stracili swój dobytek, którzy ucierpieli w wyniku powodzi. Teraz w łączności z tą ustawą prezentujemy wsparcie dla przedsiębiorców i promocję służby w Wojsku Polskim, w Aktywnej Rezerwie lub w Obronie Terytorialnej. To jest ustawa, która ma swoją historię, bo wnioski o powstanie ulgi podatkowej, wsparcia dla przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej pojawiają się od 2022 r. Pierwszy etap ma miejsce w I kwartale 2022 r. Do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wpływa pismo prezes Fundacji Łączy nas Polska z prośbą o podjęcie działań w zakresie przygotowania regulacji prawnej umożliwiającej przedsiębiorcom skorzystanie z ulgi podatkowej z tytułu zatrudniania żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej. Proces analizy, najpierw w ministerstwie obrony, w Wojskach Obrony Terytorialnej, trwa dość długo. Trwają dyskusje w poprzedniej kadencji. Gdy my przejmujemy władzę, podchodzimy też do tego projektu bardzo poważnie, nadzorujemy działania związane ze znalezieniem pieniędzy przede wszystkim na możliwość wsparcia przedsiębiorców w celu promocji zatrudnienia żołnierzy służących w WOT.

    W pewnym momencie gen. Kukuła, szef Sztabu Generalnego, też składa wniosek o rozszerzenie grupy osób objętych wsparciem o żołnierzy Aktywnej Rezerwy, o podmioty zatrudniające żołnierzy Aktywnej Rezerwy. Dlaczego to jest takie ważne? Dochodzi do sytuacji, w której w ostatnich dniach, myślę, naocznie możemy się przekonać o roli i pomocy, ale też o roli, przedsiębiorców. Pamiętam jedno z pierwszych posiedzeń sztabu kryzysowego we Wrocławiu i nasz wspólny apel z ministrem Siemoniakiem do przedsiębiorców, którzy zatrudniają czy to strażaków z OSP, czy to właśnie żołnierzy z Wojsk Obrony Terytorialnej, o to, żeby dali im dni wolne, żeby nie wyciągali żadnych konsekwencji wobec swoich pracowników, którzy w najbliższe dni po prostu do pracy się nie zgłoszą, bo służą ojczyźnie, bronią swoich rodaków. Wielu przedsiębiorców na ten apel odpowiedziało pozytywnie, za co chciałbym bardzo serdecznie podziękować. To jest ta społeczna odpowiedzialność biznesu, to jest ten wkład przedsiębiorców, który wnieśli czasem kosztem swoich strat, ponieważ nie mogli czegoś wyprodukować czy wykonać usług, które byłyby zrealizowane, gdyby ich pracownicy byli na miejscu. To ma głęboki sens, to jest solidarność, to jest braterstwo, którego tak bardzo potrzebujemy.

    Dlatego w trybie pilnym zdecydowaliśmy na posiedzeniu rządu o przyjęciu tej ustawy, o skierowaniu jej do pilnych prac parlamentarnych. Jakie ona ma założenia? Pracowaliśmy nad nimi z panem ministrem Cezarym Tomczykiem, ze Sztabem Generalnym i przede wszystkim z dowództwem Wojsk Obrony Terytorialnej. Przedstawię trzy główne rozwiązania. Pierwsza jest ulga podatkowa obowiązująca na każdego zatrudnionego żołnierza obrony terytorialnej lub aktywnej rezerwy. Ta ulga będzie uzależniona od czasu służby. Zaczynamy od 12 tys. zł, które przedsiębiorca będzie mógł odliczyć od podstawy opodatkowania, gdy dotyczy ona żołnierza, który służy przez rok. To wszystko będzie proporcjonalne do czasu służby. Ta kwota będzie zwiększana do 24 tys. zł i ona osiągnie te 24 tys. zł w momencie, kiedy staż służby będzie wynosił 5 lat.

    To rozwiązanie dotyczy wszystkich przedsiębiorstw. Ale w specjalny sposób chcemy udzielić wsparcia mikroprzedsiębiorcom i małym przedsiębiorcom, tym, którzy zatrudniają kilka osób, i to są mikroprzedsiębiorcy, i tym, którzy zatrudniają do 50 osób, i to są mali przedsiębiorcy. Tam ta ulga podatkowa będzie większa w przypadku stażu jednorocznego o 6 tys. zł, czyli wyniesie 18 tys. zł. Maksymalnie będzie też większa o 12 tys., czyli będzie wynosiła 36 tys. zł w momencie, kiedy żołnierze aktywnej rezerwy lub obrony terytorialnej będą mieli 5 lat służby. I to jest pierwsze, bardzo silne rozwiązanie dotyczące ulgi podatkowej. Pierwszy raz jest wsparcie dla przedsiębiorców za to, że zatrudniają żołnierzy WOT-u. Do tej pory raczej wiązały się z tym obowiązki, ponieważ nie było elastyczności w zatrudnieniu takiego żołnierza, a państwo nakładało na przedsiębiorcę obowiązki z tytułu zatrudnienia żołnierza obrony terytorialnej. Ta ustawa zmienia tę filozofię i daje preferencje przedsiębiorcy, który zatrudnia takiego żołnierza.

    Druga ważna zmiana proponowana w tej ustawie dotyczy udzielania w przetargach wsparcia tym przedsiębiorcom, którzy zatrudniają żołnierzy obrony terytorialnej lub aktywnej rezerwy. Przedsiębiorca, który ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego i będzie do jego realizacji zatrudniać żołnierzy obrony terytorialnej lub aktywnej rezerwy, będzie mógł skorzystać z preferencyjnego potraktowania. Wprowadza się nowe kryterium jakościowe. A więc nie tylko kryterium ceny, ale także kryterium jakościowe. Pamiętam, że kiedy byłem ministrem pracy i polityki społecznej, wprowadzaliśmy podobne rozwiązania, promujące np. ekonomię społeczną, zatrudnianie osób z niepełnosprawnością. Dzisiaj jest wielka potrzeba, żeby w przetargach publicznych docenić również tych przedsiębiorców, którzy mają wkład w obronę ojczyzny lub w pozamilitarne działania wojska. Wprowadzamy więc to nowe kryterium jakościowe, mające na celu preferencyjne potraktowanie takiego przedsiębiorcy.

    Dodatkowo w Ministerstwie Obrony Narodowej jednostki organizacyjne podległe MON lub przez MON nadzorowane będą zobowiązane do stosowania tego kryterium. To będzie dotyczyło oczywiście sfery publicznej otwartej, ale również jednostek nadzorowanych przez MON. Wartość tego kryterium nie będzie niższa od 10%, a może stanowić tak naprawdę ważny element procesu zamówień publicznych.

    I trzecia zmiana, która dotyczy też swobody działalności przedsiębiorcy, jego bezpieczeństwa finansowego. Do tej pory była wypłacana odprawa pracownikowi, który został pierwszy raz powołany do terytorialnej służby wojskowej. Ta odprawa była wypłacana przez przedsiębiorcę. Co dobre i co warto podkreślić, a co wprowadzili nasi poprzednicy: przedsiębiorca mógł starać się oczywiście o zwrot tej odprawy. To było rozwiązanie o tyle uczciwe, że nie musiał tego finansować z własnych pieniędzy, ale musiał te pieniądze założyć. Doszliśmy do wniosku, że lepiej, żeby to państwo już od samego początku finansowało świadczenie początkowe, które będzie wypłacane przez jednostkę wojskową. Odciąży to pracodawców, którzy nie będą musieli wypłacać odprawy, a później ubiegać się o jej refundację. Świadczenie będzie przysługiwać po odbyciu szkolenia podstawowego przez żołnierza i będzie wynosić 50% przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale roku poprzedniego. To jest trzecie rozwiązanie, które wpisujemy do tej ustawy. Czyli mamy ulgi podatkowe, preferencje przy zamówieniach publicznych oraz świadczenie początkowe wypłacane przez jednostkę wojskową.

    Celem tej ustawy jest zarówno podniesienie atrakcyjności służby wojskowej, jak i zachęta do wstępowania do oddziałów obrony terytorialnej lub aktywnej rezerwy. Kontynuujemy też proces budowania brygad. W czerwcu podpisałem decyzję o utworzeniu dwóch kolejnych brygad obrony terytorialnej w województwie opolskim i województwie lubuskim. Szczególny nacisk kładziemy również na rozwój brygad zlokalizowanych przy wschodniej granicy Polski.

    Odejdę teraz troszkę od tematu, ale myślę, że to też jest ważna informacja dla Wysokiej Izby. Dziś rano byłem na OC Zielona, spotkałem się z panem gen. Szkutnikiem, z żołnierzami z 18. dywizji służącymi dzisiaj przy granicy polsko-białoruskiej. Tam to napięcie jest cały czas wysokie, wzrasta liczba incydentów na granicy polsko-białoruskiej, są bandyckie ataki na żołnierzy i funkcjonariuszy. Rozmawiałem dzisiaj o tym, o zwiększeniu liczebności, które nastąpiło, kontyngentu odpowiedzialnego za obronę granicy. Od 1 sierpnia właśnie 18. dywizja jako jeden związek taktyczny ponosi odpowiedzialność za całą granicę. Rozmawialiśmy również o efektach strefy buforowej i ewidentnie widać zasadność utrzymania, przedłużenia i rozszerzenia strefy buforowej, jeżeli taka potrzeba zajdzie.

    Rozmawialiśmy dobrej współpracy ze Strażą Graniczną i Policją, o złapaniu 500 przemytników, którzy trudnią się tym i zarabiają na tym, że przewożą tych, którzy w nielegalny sposób przekraczają granicę. 500 osób w tym roku zostało zatrzymanych, wobec wielu z nich sąd zastosował areszt tymczasowy.

    Ta operacja cały czas jest priorytetem dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej. Pragnę zapewnić Wysoką Izbę, że ogromne zaangażowanie w akcję powodziową, wydzielenie 25 tys. żołnierzy Wojska Polskiego nie odbywa się kosztem operacji Bezpieczne Podlasie. Operacja Bezpieczne Podlasie nie jest w żaden sposób zagrożona zaangażowaniem tak dużej liczby wojsk w walce z powodzią. Wszystko, co się odbywa na Podlasiu, stanowi priorytet dla ochrony granicy państwowej.

    Dlaczego o tym mówię w tym kontekście? Bo to jest informacja też z dzisiaj. Byłem na granicy, myślę, że jesteście tym zainteresowani i ważne jest, żeby promować służbę w Wojsku Polskim. Ta ustawa na ma celu zwiększenie atrakcyjności tej służby i odciążenie przedsiębiorców, którzy pokazali w ostatnim czasie, szczególnie delegując swoich pracowników do walki z powodzią, że to ma ogromny sens. To jest społeczna odpowiedzialność biznesu, to jest wsparcie państwa dla przedsiębiorców i promocja służby w obronie terytorialnej, jak również w aktywnej rezerwie.

    W imieniu Rady Ministrów wnoszę o przyjęcie tej ustawy w trybie pilnym, żeby dać wyraźny sygnał wsparcia dla przedsiębiorców i żołnierzy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)