Posłanka Anna Maria Żukowska - Wystąpienie z dnia 25 września 2024 roku.

Stenogram

10. punkt porządku dziennego:

Informacja Prezesa Rady Ministrów i członków Rady Ministrów na temat powodzi we wrześniu 2024 r. w południowo-zachodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, działaniach podjętych w celu zapobieżenia jej skutkom oraz w celu ich usunięcia.

Poseł Anna Maria Żukowska:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dużo dzisiaj wszyscy ministrowie zreferowali, w jaki sposób ich ministerstwa, ich resorty pomagają ludziom. Pomoc ludziom to jest naczelne hasło, które przyświeca ministrom, ministerkom z Lewicy. Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, ministra pracy i polityki społecznej, zagwarantowała, że wypłacą już ponad 120 mln zł bezzwrotnej pomocy, a pomoc trafiła do 20 tys. rodzin. Również zapewniła 1053 miejsca noclegowe dla powodzian w ośrodkach ochotniczych hufców pracy, które również będą pomagały w usuwaniu skutków powodzi.

    Minister Gawkowski zapewnił łączność, zapewnił starlinki, bo czymże jest czy to telefon komórkowy, czy tablet, poprzez które nie można się połączyć ze światem, nie można się dowiedzieć o ewentualnych nadciągających zagrożeniach czy tym, gdzie szukać pomocy.

    Minister Wieczorek zapewnił, że studenci mogą ubiegać się na uczelniach o przyznanie zapomogi w związku z trudną sytuacją życiową, a uczelnie mogą się zwracać o podniesienie subwencji oraz o dotacje celowe na naprawę infrastruktury.

    To są rzeczy, którymi zajmujemy się w rządzie. Ja odpieram tezy i nie zgadzam się absolutnie z tezami, że rząd nie podołał, że nie było współpracy, że służby ze sobą nie współdziałały. Wszystko to, co dzisiaj padło na tej sali, dobitnie pokazuje, że rząd działa doskonale i że wszystkie rzeczy są przeprowadzane profesjonalnie.

    (Poseł Katarzyna Sójka: Nieprawda!)

    Ale nie tylko o tym chciałam dzisiaj powiedzieć. Naczelnym tematem jest powódź. Pan premier Donald Tusk powiedział, że powodzie są zawsze, w związku z tym nie da się przed nimi uchronić. Owszem, są zawsze. Pytanie jest takie: Jak często i jak duże są te powodzie? Mamy do czynienia z kryzysem klimatycznym, o czym mówiła też pani ministra Hennig-Kloska. Sytuacja w porównaniu z przywoływaną tutaj powodzią, wielką wodą w 1997 r. jest taka, że w przypadku tej powodzi spadło o 20% więcej wody, o 20% więcej opadów niż wówczas. Oczywiście infrastruktura spowodowała, że skutki na szczęście są dużo mniejsze, też jeżeli chodzi o ofiary, i tutaj głębokie wyrazy współczucia dla rodzin osób, które zmarły, i dla osoby, która jest jeszcze poszukiwana, ja akurat nie tracę nadziei, że może mimo wszystko te poszukiwania skończą się pozytywnie. Dzięki infrastrukturze uchroniony został i Wrocław, i Opole. Niestety nie wszystkie miejscowości mają takie szanse. Dlaczego? Dlatego że nie wszędzie da się zbudować infrastrukturę taką jak zbiornik w Raciborzu, bo po prostu jest tam mniej miejsca, zwłaszcza na terenach górskich.

    Jeżeli mówimy o przyczynach tej powodzi - tak, niż genueński jest przyczyną tej powodzi. Niże genueńskie zdarzały się zawsze. Tylko że ten był dużo bardziej potężny niż wszystkie inne poprzednie. Spotkałam się dzisiaj z parlamentarzystami z Grecji, z polsko-greckiej grupy bilateralnej i poruszaliśmy ten temat. Oni powiedzieli, że w tym roku temperatura w Morzu Jońskim wynosiła 30 stopni Celsjusza. Zastanówmy się, jak to oddziałuje na potęgę tego niżu. On jest dużo bardziej złowieszczy, generuje dużo większe gromadzenie wody, która gdzieś później musi spaść. I tak się składa, że niż genueński tradycyjnie kieruje się w stronę Polski. A więc mieliśmy taką sytuację, że najpierw była duża susza, później nastąpiła potężna powódź. To, co musimy zrobić, to przywrócenie małej retencji, także w górach. Czy ktoś kiedyś wyobrażał sobie powódź na Śnieżce albo na Szrenicy w schronisku górskim? A taką sytuację mieliśmy w tym roku, dlatego że wycinane są lasy, powstają wielkie rynny i lasy w górach nie zatrzymują wody.

    (Poseł Małgorzata Golińska: Kłamie pani.)

    Ta woda po prostu pędzi, spływa i m.in. dlatego powodzie na terenach górskich były tak dramatyczne.

    Kolejnym powodem, dla którego zdarzają się zalania terenów zamieszkałych, jest to, że osiedla deweloperskie powstają na terenach zalewowych - nie tylko w tych województwach, które zostały dotknięte powodzią, także w moim mieście, w Warszawie. Dlaczego są tam budowane? Dlatego że miasta się rozlewają, bo ceny gruntów w centrach miast są wysokie, są ogromnie wysokie i deweloperzy budują tak, żeby móc sprzedać, m.in. na terenach zalewowych. Co trzeba zrobić, żeby to się zmieniło, żeby z tym skończyć? Po pierwsze, musimy wprowadzić budownictwo tanich mieszkań na wynajem. Musimy wprowadzić podatek od pustostanów, co wpłynie na powrót na rynek nawet do 2 mln mieszkań, tak jest szacowane, oraz - w związku z nasyceniem rynku tymi mieszkaniami - spadek cen innych mieszkań, w centrach miast. I jeszcze ustawa antyfliperska, niestety odrzucona przez szanowny parlament tej kadencji, złożona przez klub parlamentarny Lewicy. Będziemy się zastanawiać, czy składać ją ponownie. To są rzeczy, które mają szansę zabezpieczyć ludzi przed tym, żeby nie zalewało im domów, żeby nie zalewało im miejsc pracy. Często w budynkach mieszkalnych czy na osiedlach są sklepy, sklepiki, miejsca usługowe i ludzie tracą swoje miejsce do zarabiania pieniędzy, ludzie tracą swoje biznesy i tracą miejsca pracy.

    I na koniec do przemyślenia: Polska zagłosowała, zresztą wbrew rekomendacji własnego ministerstwa klimatu, przeciwko wprowadzeniu Nature Restoration Law, na krótko przed tą powodzią. A to prawo - na szczęście nie udało się go zablokować dzięki Austrii, która zagłosowała za, ono zostało wprowadzone, będzie wprowadzone w Unii Europejskiej, będziemy mieli obowiązek je implementować - pozwala na tworzenie polderów, na odtwarzanie mokradeł i na tworzenie małej retencji, która jest niezbędna do tego, żeby zarówno przeciwdziałać suszy, jak i przeciwdziałać powodzi.

    Tak że zostawiam państwa parlamentarzystów i parlamentarzystki z tą refleksją, że rzeczy, o których mówiłam, rzeczy wymienione przeze mnie są konieczne na przyszłość. Mówiliśmy o tym, i bardzo dobrze oczywiście, jak sobie radzimy ze skutkami tej powodzi, co zostało zrobione. Ale więcej musi być zrobione, żebyśmy uniknęli dramatycznych skutków powodzi, które, tak, będą, tylko chodzi o to, żeby nie były tak dramatyczne w skutkach. Dziękuję bardzo. (Oklaski)