Posłanka Agnieszka Dziemianowicz-Bąk - Wystąpienie z dnia 25 września 2024 roku.

Stenogram

10. punkt porządku dziennego:

Informacja Prezesa Rady Ministrów i członków Rady Ministrów na temat powodzi we wrześniu 2024 r. w południowo-zachodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, działaniach podjętych w celu zapobieżenia jej skutkom oraz w celu ich usunięcia.

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk:

    Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jak wiemy, stanem klęski żywiołowej objęto 196 gmin w 31 powiatach. Na tych obszarach mieszka 2629 tys. osób w 876 gospodarstwach domowych. Pracuje tam 952 tys. osób, mieszka blisko 52 tys. bezrobotnych, działa 347 tys. przedsiębiorstw. Te liczby pokazują skalę kryzysu, ale przede wszystkim skalę potencjalnie potrzebnej pomocy i wsparcia. W ostatnich dniach dla tysięcy z tych osób życie nagle się zatrzymało. Musiały one opuścić swoje domy, ratować siebie, bliskich i dobytek swojego życia. Niektóre straciły wszystko. Kolejne tysiące nie mogły dotrzeć do pracy, nie mogły zawieźć dziecka do żłobka. Przede wszystkim jednak wiele z tych osób znalazło się w sytuacji potrzeby natychmiastowej, pilnej, doraźnej pomocy finansowej. Taką pomoc zapewniły i wciąż zapewniają bezzwrotne zasiłki na pomoc doraźną: 2 tys. zł plus 8 tys. zł, czyli zasiłek powodziowy i zasiłek z pomocy społecznej. Pomoc w postaci tych zasiłków trafiła już na dzień dzisiejszy do ponad 30 tys. rodzin, o czym przed chwilą mówił pan premier. Jeszcze kilka godzin temu, na godz. 14, było to 29 777 rodzin, w tym w województwie dolnośląskim - 16 482 rodziny, w województwie śląskim - 1565 rodzin, a w województwie opolskim - 11 730 rodzin. Łączna suma środków wypłaconych wojewodom z rezerwy celowej na pokrycie kosztów zasiłków dla osób poszkodowanych to 233 314 tys. zł. Z tego do poszkodowanych w formie tych bezzwrotnych zasiłków już trafiło 135 699 tys. zł. To są dane z dziś z godz. 14. Trzeba jednak pamiętać, że te kwoty rosną z godziny na godzinę. Uruchomiony strumień pieniędzy skutecznie dociera do poszkodowanych.

    Od pierwszych dni udzielania tej pomocy zależy nam wszystkim na tym, aby pomoc ta była szybka, bezzwrotna i łatwo dostępna. Aby to zagwarantować, uprościliśmy w drodze rozporządzenia formularz dotyczący pomocy społecznej dla powodzian. Pracownicy socjalni wypełniają wyłącznie skróconą wersję tego formularza, ograniczając się do zbierania tylko niezbędnych danych osobowych i informacji o poniesionych krzywdach. Wnioski zarówno o zasiłek powodziowy, jak i o zasiłek z pomocy społecznej, czyli 10 tys. zł, jak również wnioski o pomoc remontową w wysokości 100 tys. zł i 200 tys. zł można składać ustnie, bez żadnych zaświadczeń, na zasadzie jednego okienka, czyli u tego samego pracownika pomocy społecznej lub urzędnika. Często nie trzeba chodzić do żadnego okienka, bo pracownicy pomocy społecznej sami przychodzą do osób poszkodowanych i zbierają zapotrzebowanie na taką pomoc.

    Chciałabym z tego miejsca serdecznie i z całego serca podziękować wszystkim pracownikom pomocy społecznej, którzy często sami są osobami poszkodowanymi przez powódź (Oklaski), sami stracili domy, sami bali się o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich.

    Szanowni Państwo! Dziękuję państwu za to, że tak solidarnie realizują państwo swoje obowiązki, pełnią swoją misję i dbają o to, by pomoc skutecznie docierała do mieszkańców. To także dzięki wam słowa: nikt nie zostanie bez pomocy stają się rzeczywistością.

    Pomoc jest potrzebna, a na pewno jeszcze długo będzie potrzebna także na rynku pracy na zalanych terenach. Dlatego zostały zabezpieczone specjalne środki z Funduszu Pracy na finansowanie pomocy, wsparcia i działań kierowanych do pracowników, pracodawców i osób bezrobotnych z terenów powodzi. W rozporządzeniu Rady Ministrów zabezpieczyliśmy prawo pracowników do płatnych 10 dni usprawiedliwionej nieobecności z powodu powodzi, a także możliwość wypłacania poszkodowanym pracownikom środków z funduszu świadczeń socjalnych. W przygotowanej przez rząd nowelizacji ustawy powodziowej zawarliśmy szereg kolejnych rozwiązań zabezpieczających pracowników dotkniętych powodzią i ich pracodawców.

    Wracając do pomocy społecznej, pamiętamy o tym, że pomoc i polityka społeczna to nie tylko zasiłki, ale także domy pomocy społecznej i ośrodki pomocy społecznej. W gminach objętych stanem klęski żywiołowej funkcjonuje w sumie 196 ośrodków pomocy społecznej i miejskich ośrodków pomocy rodzinie. Jesteśmy w stałym kontakcie z pracownikami i obywatelami korzystającymi z usług tych instytucji i zgłaszającymi się do tych ośrodków, prowadzimy infolinię oraz monitorujemy wypłatę zasiłków. Za pośrednictwem wydziałów polityki społecznej urzędów wojewódzkich na bieżąco są zbierane informacje i dane o sytuacji domów pomocy społecznej, występujących tam problemach i aktualnych potrzebach. W trakcie powodzi zostali ewakuowani mieszkańcy dwóch domów pomocy społecznej: w Bystrzycy Kłodzkiej w województwie dolnośląskim i w Klisinie w województwie opolskim. Mieszkańcy domu pomocy społecznej w Bystrzycy Kłodzkiej już kilka dni temu wrócili do domu i są bezpieczni. Mieszkańcy domu pomocy społecznej w Klisinie zostali przeniesieni do innego ośrodka, do filii w Dzbańcach, a sytuacja jest opanowana.

    W niektórych domach pomocy społecznej na zagrożonych terenach wystąpiły takie problemy jak brak prądu, podtopienia piwnic, brak możliwości dojazdu samochodów z dostawami towaru, problemy z dostarczeniem do placówek wody pitnej, utrudniony dojazd do domów pomocy społecznej pracowników tam zatrudnionych. Na szczęście wszystkie te problemy miały charakter przejściowy i na bieżąco były skutecznie rozwiązywane.

    Większość domów pomocy społecznej znajdujących się na zagrożonych, zalanych obszarach była i jest bezpieczna i co najważniejsze, świadczy swoje usługi bez zakłóceń. Na terenach objętych klęską powodzi instytucje pomocowe państwa polskiego i samorządu działają i pracują, i to jest najważniejsza informacja dla mieszkańców potrzebujących pomocy.

    Jeżeli chodzi o opiekę żłobkową, to z informacji pozyskanych od gmin i podmiotów prowadzących żłobki wynika, że z uwagi na to, że dzieci objęte taką opieką co do zasady przebywają w tych instytucjach czasowo, żadne dziecko i żaden opiekun nie ucierpieli w wyniku powodzi, nie były także konieczne ewakuacje z tych miejsc. Są natomiast straty materialne, które są obecnie wyceniane. W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowujemy rozwiązania, aby te straty ograniczyć lub zrekompensować.

    Przechodzę do kwestii pieczy zastępczej. Na terenie powiatów objętych stanem klęski żywiołowej w pieczy zastępczej przebywa 7510 dzieci. Zalaniu uległo 10 placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz 70 rodzinnych ośrodków pieczy zastępczej. Jednostki pieczy zastępczej są niejako rozsiane po całym terenie zalanych powiatów, co sprawiło, że kryzys zagroził relatywnie niedużej liczbie miejsc, choć oczywiście każde zagrożenie było traktowane poważnie. Wyjątek stanowiło Kłodzko, gdzie cztery placówki były zlokalizowane blisko siebie i wszystkie uległy zalaniu. Nie odnotowano jednak żadnego zagrożenia zdrowia ani życia wychowanków. Na kryzys narażona była jedynie infrastruktura, budynki i ich otoczenie. Szacujemy, że koszt jej odtworzenia w tych zniszczonych placówkach wyniesie do 10 mln zł, choć oczywiście są to ostrożne szacunki. Podczas kryzysu zagrożone zalaniem placówki i rodziny były ewakuowane i przenoszone do lokalizacji niezagrożonych powodzią. Dzieci były kwaterowane w innych, położonych wyżej placówkach, a także w hotelach i ośrodkach wypoczynkowych. Obecnie większość z nich wróciła już bezpiecznie do domów.

    Bezpieczeństwo, pomoc i odbudowa - to trzy filary i kierunki polityki społecznej, którymi podążamy, aby osobom, rodzinom, pracownikom, pracodawcom i instytucjom jak najszybciej, a przede wszystkim jak najskuteczniej przywrócić normalność. Dziękuję. (Oklaski)