Posłanka Urszula Nowogórska - Wystąpienie z dnia 13 września 2024 roku.

Stenogram

20. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 603).

Poseł Urszula Nowogórska:

    Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie Generale! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego - Trzeciej Drogi mam zaszczyt wygłosić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 603.

    Może na początek trochę historii. Ustawa o ochotniczych strażach pożarnych weszła w życie 1 stycznia 2022 r. Wcześniej jednak, bo w 2017 r., dokonano zmiany regulacji zawartej w ustawie o ochronie przeciwpożarowej, która funkcjonowała przez 20 lat. Dokonano centralizacji środków ubezpieczeniowych. Podejmujący tę decyzję w 2017 r. nie przygotowali uzasadnienia merytorycznego ustawy, wzbudzając tym samym duży niepokój w Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, jak i w ochotniczych strażach pożarnych, niszcząc tym samym dobrze sprawdzający się w praktyce system funkcjonowania ochrony przeciwpożarowej.

    Przez 20 lat ochotnicze straże pożarne były finansowane przede wszystkim ze środków samorządów gminnych przy wsparciu środkami publicznymi z budżetu państwa, środkami samorządów województw oraz dodatkowo środkami przekazywanymi przez towarzystwa ubezpieczeniowe za pośrednictwem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych dla ochotniczych straży pożarnych wyłącznie na cele związane z ochroną przeciwpożarową.

    Zmiana, nad którą dzisiaj się pochylamy, czyli zmiana w ustawie o ochotniczych strażach pożarnych, przyczynia się do zmiany systemu finansowania. Zakłady ubezpieczeń będą przekazywały 10% sumy wpływów uzyskanych z tytułu ubezpieczeń od ognia na rzecz dwóch podmiotów: po pierwsze, na rzecz komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej, po drugie, na rzecz Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP - po 50% dla każdej ze stron.

    Zmiana ta przywróci ponownie kontrolę społeczną przy wydatkowaniu środków, a także ponownie da możliwość finansowania może niedużych, ale istotnych z punktu widzenia funkcjonowania jednostek ochotniczych straży pożarnych spraw.

    Trzeba mocno podkreślić, że nowelizacja ustawy dokonana w 2017 r. w istotny sposób naruszyła zasadę pomocniczości i fundamentalne prawa obywatelskie do zrzeszania się w samorządne stowarzyszenia, naruszając tym samym suwerenność strażackiego samorządu. Nawet zaborcy w zaborze austriacko-węgierskim wyrazili zgodę na powołanie regionalnego związku straży we Lwowie, wiedząc, że jest to organizacja, która odgrywa istotną rolę nie tylko w działaniach przeciwpożarowych, lecz przede wszystkim w budowaniu wspólnoty narodowej.

    Związek Ochotniczych Straży Pożarnych zrzesza obecnie ok. 16 tys. ochotniczych straży pożarnych i jest tworzony przez przedstawicieli tych jednostek ochotniczych straży pożarnych. Druhowie ochotnicy są grupą ludzi zróżnicowanych ze względu na poglądy, zawody, środowiska, jednak łączy ich jedna misja, jeden wspólny cel: Bogu na chwałę, ludziom na pożytek.

    Dzisiaj, kiedy mówimy o ogromnym zagrożeniu powodziowym, widzimy, że i mienie, i życie będzie ratowane zarówno przez druhów ochotników, jak i przez funkcjonariuszy strażaków Państwowej Straży Pożarnej. Dlatego i jednej, i drugiej grupie należy się ogromny szacunek, życzliwość i wsparcie. Ogrom wiedzy i profesjonalizm w akcjach pokazują, że druhowie są potężnym ramieniem wspierającym system bezpieczeństwa w naszym kraju. Bez nich, bez druhów i druhen ochotniczek funkcjonariuszom Państwowej Straży Pożarnej, strażakom byłoby trudniej stać na straży bezpieczeństwa, ale razem tworzą bardzo mocne i nienaruszone ramię.

    Dzisiejsza nowelizacja i dyskusja nad nią to również okazja, żeby podziękować druhom ochotniczych straży pożarnej i strażakom Państwowej Straży Pożarnej za ich służbę, oddanie, profesjonalizm i wielkie serce, z jakim ratują życie i mienie, niosąc nadzieję i realną pomoc. Wyrazem tego podziękowania jest m.in. rozszerzenie w katalogu działań ochotniczych straży pożarnych na rzecz otwartego katalogu, który oznacza zaufanie dla strażaków ochotników, zaufanie dla ich wiedzy i doświadczenia, zaufanie dla ich lokalnej, ogromnej misji. To możliwość samodzielnego definiowania swoich działań, reagowania na potrzeby swoich społeczności. To możliwość i wolność działania, która od zawsze była wielkim charakterem ochotniczych straży pożarnych.

    Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga popiera ten projekt, licząc na owocną dyskusję i wejście w życie tej nowelizacji. Bardzo dziękuję. (Oklaski)