Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 603).
Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Szanowny Panie Generale! Panie i Panowie Posłowie! Panie i Panowie! Dzisiaj zabieram głos jako przedstawiciel posłów wnioskodawców projektu ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw. Zabieram ten głos jako strażak ochotnik z 39-letnim doświadczeniem, dla którego dobro i rozwój ochotniczych straży pożarnych jest najwyższym wyzwaniem. Ochotnicze straże pożarne to organizacje z ponad 100-letnią tradycją, organizacje, które są fundamentem naszych lokalnych społeczności, fundamentem bezpieczeństwa i naszej narodowej tożsamości.
Dzisiaj dyskutujemy nad projektem, który przywraca im należne miejsce, przywraca im podmiotowość, samorządność z poszanowaniem ich roli i historii. Po pierwsze, mamy otwarty katalog działań ochotniczych straży pożarnych. Dotychczasowy zamknięty katalog zadań ograniczał możliwości działania OSP, ograniczał swobodę i inicjatywę. Wprowadzenie otwartego katalogu poprzez sformułowanie: w szczególności oznacza zaufanie do strażaków ochotników, do ich wiedzy i doświadczenia, do ich lokalnego przywództwa. To zmiana, która oddaje strażakom prawo do samodzielnego definiowania swoich działań, do reagowania na potrzeby swoich społeczności, do działania ponad to, co zostało zapisane w sztywnych przepisach. To przywrócenie wolności działania, wolności, która od zawsze była sercem ochotniczych straży pożarnych.
Po drugie, to nacisk na prewencję i zapobieganie zagrożeniom. Prewencja to klucz do bezpieczeństwa. Prewencja to inwestycja w przyszłość. Prewencja to ochrona tego, co dla nas najcenniejsze. Lepiej zapobiegać, niż ratować, lepiej działać wcześniej niż później, lepiej unikać katastrofy, niż mierzyć się z jej skutkami. Tego oczekują od nas firmy ubezpieczeniowe. Tego oczekują od nas obywatele, bo przecież to ich pieniądze. Ochotnicze straże pożarne jako organizacje zakorzenione w swoich społecznościach doskonale rozumieją wartość prewencji. To one są na pierwszej linii, to one widzą zagrożenia, to one edukują i działają, zanim będzie za późno. Ustawa daje im narzędzia, by skuteczniej zapobiegać, skuteczniej chronić i skuteczniej działać.
Po trzecie, to powrót do sprawdzonego modelu finansowania z odpisów ubezpieczeniowych. Przez ponad 20 lat środki z odpisów ubezpieczeniowych były przeznaczane na potrzeby ochotniczych straży pożarnych w sposób sprawiedliwy i transparentny, w sposób odpowiadający rzeczywistym potrzebom, w sposób zgodny z zasadą pomocniczości. Niestety zmiany wprowadzone w 2017 r. doprowadziły do centralizacji tych środków, centralizacji decyzji, centralizacji, która nie odpowiadała lokalnym potrzebom. Przywrócenie wcześniejszego modelu oznacza powrót do sprawiedliwego podziału funduszy, powrót do samorządności ochotniczych straży pożarnych, co podkreślam z całą mocą jako strażak, powrót do decyzji podejmowanych najbliżej ludzi, a nie w gabinetach w Warszawie, powrót do modelu, który działał przez lata, który wspierał lokalne inicjatywy, który wspierał bezpieczeństwo na poziomie lokalnym.
Ochotnicze straże pożarne to nie tylko służba ratownicza, to nie tylko gaszenie pożarów, to nie tylko interwencje. Ochotnicze straże pożarne to wspólnota, wspólnota ludzi, którzy od pokoleń dbają o bezpieczeństwo swoich sąsiadów, dbają o kulturę, dbają o tradycję. To ochotnicze straże pożarne organizują lokalne festyny. To ochotnicze straże pożarne wspierają szkoły. To ochotnicze straże pożarne angażują młodzież, przekazując im wartości patriotyzmu i odpowiedzialności za naszą ojczyznę. To ochotnicze straże pożarne budują nasze lokalne społeczności, budują więzi, budują przyszłość.
Tą ustawą dajemy ochotniczym strażom pożarnym wolność działania, dajemy im środki, dajemy im szacunek, na jaki zasługują, przywracamy im przestrzeń do działania wolną od centralnych nacisków, przestrzeń wolną od politycznych manipulacji, przestrzeń, w której liczy się dobro wspólne, a nie partyjne interesy. Wspierajmy ochotnicze straże pożarne, wspierajmy samorządność, wspierajmy nasze lokalne społeczności, bo to one są sercem Polski. Tu, z tego miejsca proszę wszystkich dzisiaj obecnych i nieobecnych, aby nie podważali tych argumentów, bo tylko silne ochotnicze straże pożarne, silny zjednoczony ruch strażacki ściśle współpracujący z Państwową Strażą Pożarną jest w stanie zapewnić bezpieczeństwo obywatelom i dobry rozwój naszej ojczyzny.
(Głos z sali: Przekonał mnie pan.)
Strażacy to ludzie o najróżniejszych poglądach politycznych. Reprezentujemy różne środowiska, ale łączy nas wielka troska o drugiego człowieka i wierność strażackiemu zawołaniu: Bogu na chwałę, ludziom na pożytek. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)
(Głos z sali: Amen.)