Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej (druki nr 32 i 503).
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpiękniejszą cechą związku dwojga bliskich sobie ludzi jest to, że idąc wspólnie przez życie, każde przeżywane szczęście mogą mnożyć przez dwa, a każdą troskę dzielić na pół. Takie osoby wspólnie wypracowują swój dorobek, wspólnie zakładają rodzinę, wychowują dzieci i często cieszą się wnukami. Z trudami i kosztami codziennego życia także mierzą się wspólnie, wspierając się nie tylko emocjonalnie, ale i finansowo. Wspólnie opłacają mieszkanie i rachunki, dzielą się także innymi kosztami jesieni życia, bo przecież wraz z wiekiem pojawiają się nowe wydatki: na leki, na rehabilitację, na dodatkową opiekę.
Nadchodzi jednak taka smutna chwila, kiedy jedno z małżonków umiera. Pożegnanie najbliższej osoby to ogromna strata, ból, cierpienie, żałoba. Nic i nikt nie są w stanie tego zmienić. Nic i nikt nie są w stanie złagodzić żałoby po stracie kogoś, z kim dzieliło się życie. Ale dla osoby starszej, dla emeryta czy emerytki śmierć żony lub męża to nie tylko emocjonalny cios. To również cios w życiową stabilizację i poczucie bezpieczeństwa, w domowy budżet i wydatki, których nie zmniejsza nawet najgłębsza żałoba. Po odejściu najbliższej osoby nie znikają troski dnia codziennego, które do tej pory spoczywały na barkach dwójki ludzi. Bo przecież opłata za czynsz nie zmniejsza się o połowę. Naprawa pralki czy wymiana lodówki nie kosztuje mniej. Nadal trzeba płacić rachunki za ogrzewanie mieszkania, za prąd, za gaz.
Pod względem finansowym moment utraty żony lub męża jest szczególnie trudny dla najuboższych emerytów, choć oczywiście nie tylko dla nich. Ryzyko pogorszenia się sytuacji ekonomicznej, a czasem nawet ryzyko popadnięcia w biedę, to coś, na co odpowiedzialne, troskliwe i opiekuńcze państwo nie może zamykać oczu, tym bardziej kiedy to ryzyko widzą i słusznie sprzeciwiają się mu obywatele i obywatelki, a dokładnie tak jest w tym przypadku.
Renta wdowia to nowe, doniosłe społecznie rozwiązanie pozwalające łączyć własną emeryturę z częścią emerytury po zmarłym współmałżonku. Renta wdowia to odpowiedź na zagrożenie ubóstwem osób starszych. To wsparcie dla nawet 2 mln seniorów, którym wzrosną świadczenia emerytalno-rentowe.
Projekt ustawy o rencie wdowiej to obywatelski projekt zainicjowany jeszcze w 2022 r. przez Lewicę, OPZZ i 20 innych organizacji społecznych. To projekt, pod którym podpisało się ponad 200 tys. obywateli i obywatelek dostrzegających potrzebę wsparcia osób starszych, wdów i wdowców przez państwo. To projekt złożony jeszcze w poprzedniej kadencji Sejmu, ale niestety przez poprzednią, prawicową większość schowany głęboko do szuflady. Na szczęście decyzją marszałka Szymona Hołowni, większości parlamentarnej i obecnego rządu to także projekt, nad którym dziś pracujemy i nad którym prace szczęśliwie finalizujemy, a przede wszystkim to projekt, który ma poparcie całego rządu. To projekt popierany przez rząd koalicji 15 października, rząd Koalicji Obywatelskiej, Lewicy, Trzeciej Drogi. Poparcie dla tego projektu, gotowość całej koalicji do prac nad nim, wypracowane wspólnie poprawki, które czynią go możliwym do realizacji już od 1 stycznia przyszłego roku, a które w imieniu Rady Ministrów składam na ręce pana marszałka, to wyraz naszej wspólnej odpowiedzialności za osoby starsze, ale i za całą naszą wspólnotę - wspólnotę opartą na takich wartościach, jak godność, bezpieczeństwo i międzypokoleniowa solidarność.
Renta wdowia to świadczenie kierowane bezpośrednio do wdów i wdowców, ale korzystne także dla ich dzieci i wnuków, bo dziś, kiedy umiera starsza mama lub ojciec, babcia lub dziadek, to właśnie na barkach młodszych członków rodziny spoczywa odpowiedzialność za wsparcie osamotnionej osoby, która pozostała przy życiu. Renta wdowia to krok w kierunku większej niezależności i samodzielności osób starszych, a zatem ważny krok w kierunku zabezpieczenia ich godności - godności, która należy się każdemu bez względu na wiek, bez względu na sytuację życiową.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Rady Ministrów zgłaszam poprawki i jednocześnie deklaruję pełne poparcie rządu dla projektu ustawy o rencie wdowiej. Dziękuję. (Oklaski)