Poseł Artur Jarosław Łącki - Wystąpienie z dnia 28 czerwca 2024 roku.

Stenogram

25. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z realizacji w 2023 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców wraz ze stanowiskiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych (druki nr 299 i 313).

Poseł Artur Jarosław Łącki:

    Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Żeby nie powielać tych informacji, które już tutaj usłyszeliśmy, a szczególnie tego, na czym skupili się pani poseł prowadząca i pan poseł Zieliński, czyli głównie po co jest robiony ten rejestr, dlaczego minister wydaje zezwolenia, że jest to związane z bezpieczeństwem obrotu prawnego, obrotu nieruchomościami i tym, kto do nas przyjeżdża, bo musimy to sprawdzać, zawsze to sprawdzaliśmy, a teraz, w dobie wojny za naszymi granicami, powinniśmy to robić jeszcze lepiej, skupię się bardziej na procentach, ilościach, gdzie co zostało sprzedane. Ale jedno muszę panu posłowi Zielińskiemu powiedzieć odnośnie do sprawy tych notariuszy. Trzeba sprawą naprawdę mocno się zająć i, przepraszam za słowo, zdyscyplinować ich jakoś. Bo sam pan minister zwrócił uwagę, że zwrócono szczególną uwagę na przypadki przesyłania przez notariuszy wypisów aktów notarialnych z dużym, niekiedy kilkuletnim, opóźnieniem. Nie może tak być, że minister, który prowadzi taki rejestr, dostaje informację o sprzedaży nieruchomości z kilkuletnim opóźnieniem, bo taki rejestr jest wtedy tak naprawdę nic niewarty. Proszę państwa, na przestrzeni ostatnich 5 lat liczba wydawanych cudzoziemcom zezwoleń na nabycie nieruchomości gruntowych praktycznie uległa podwojeniu. W 2019 r. wydano ich 470, dotyczyły sprzedaży 54 ha, a w 2023 r. wydano 900 zezwoleń na sprzedaż łącznie 73 ha. Ogółem w 2023 r. do ministra spraw wewnętrznych i administracji wpłynęło łącznie 1666 wniosków o udzielenie zezwolenia na nabycie nieruchomości, udziałów bądź akcji. W porównaniu z rokiem 2022 liczba wniosków wzrosła o 21,16%. Podobnie rzecz się ma, jeśli chodzi o zezwolenia na nabycie lub objęcie przez cudzoziemców udziałów lub akcji w spółkach handlowych z siedzibą w Polsce będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości gruntowych. W 2019 r. takich zezwoleń wydano 20, w 2022 - jedynie 11, a w roku sprawozdawczym, czyli poprzednim, wydano 42. Ponadto Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wydało również cudzoziemcom 173 zezwolenia na nabycie nieruchomości rolnych i leśnych o łącznej powierzchni 38,63 ha. W 2003 r. do ministra spraw wewnętrznych administracji wpłynęło ponad 34 tys. dokumentów dotyczących transakcji nabycia nieruchomości, w tym również akcji, przez cudzoziemców. Na tej podstawie dokonano prawie 27 tys. wpisów do rejestrów. Ale skoro wiemy o tym, że niektórzy notariusze nie przesyłają, to pewnie okaże się później, że było ich trochę więcej. Cudzoziemcy w 2023 r. zarówno na podstawie wymaganych zezwoleń, jak i bez obowiązku ubiegania się o zezwolenia nabyli nieruchomości gruntowe o łącznej powierzchni 5661 ha, w tym nieruchomości rolne i leśne o łącznej powierzchni 2192 ha. Dla porównania w roku 2022 cudzoziemcy nabyli nieruchomości gruntowe o łącznej powierzchni 12 800 ha, w tym nieruchomości rolne i leśne o łącznej powierzchni 5119 ha. Ponadto w omawianym okresie sprawozdawczym zarejestrowano 14 346 transakcji dotyczących zakupu lokali mieszkalnych oraz 2545 transakcji dotyczących zakupu lokali użytkowych.

    Panie marszałku, Wysoka Izbo, od lat niekwestionowanym liderem, jeśli chodzi o zakup nieruchomości rolnych i leśnych, pozostaje województwo zachodniopomorskie. W 2020 r. powierzchnia sprzedanych gruntów na terenie tego województwa wyniosła 893 ha. Na drugim miejscu jest województwo lubuskie - 492 ha, na trzecim dolnośląskie - 360 ha. Identyczna kolejność występuje, jeśli weźmiemy pod uwagę liczbę wpisów z zakresu nabycia przez cudzoziemców ogółu praw i obowiązków akcji lub udziałów w spółkach z siedzibą w Polsce będących właścicielami nieruchomości gruntowych. Nieco inaczej wygląda kolejność, jeśli weźmiemy pod uwagę powierzchnie lokali nabytych przez cudzoziemców na podstawie zezwolenia i bez obowiązku jego uzyskania, zarówno jeśli chodzi o lokale mieszkalne, jak i użytkowe. Tu bezapelacyjnie pierwsze miejsce zajmuje województwo mazowieckie, na drugim miejscu jest województwo dolnośląskie, a na trzecim małopolskie. Podobnie rzecz się ma, jeśli przyjrzymy się sprzedaży nieruchomości gruntowych nabytych przez cudzoziemców na podstawie zezwolenia i bez obowiązku jego uzyskania. Tutaj również największe powierzchnie nabyto w województwach zachodniopomorskim, dolnośląskim i mazowieckim.

    Wśród cudzoziemców, którym wydano zezwolenia, najczęściej reprezentowane były obywatelstwo i kapitał ukraiński - chodzi o klientów, którym wydano zezwolenia - 863 nieruchomości o powierzchni 43,03 ha, białoruski - 213 nieruchomości o powierzchni 6,19 ha i brytyjski - 49 nieruchomości o powierzchni 7,56 ha. Inaczej rzecz się ma, jeśli chodzi o transakcje zawierane bez obowiązku uzyskania zezwolenia. Tu najwięcej transakcji dokonują cudzoziemcy z Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Powierzchnia nabytych przez tę grupę cudzoziemców nieruchomości gruntowych w 2023 r. stanowi ponad 94% powierzchni wszystkich nabytych nieruchomości gruntowych. Przeważnie są to nieruchomości przeznaczone pod inwestycje gospodarcze nabywane przez przedsiębiorców, a także na cele stałego zamieszkania na terenie Polski przez obywateli państw członkowskich EOG, którzy żyją i pracują w Polsce.

    Panie marszałku, Wysoka Izbo, podsumowując, chciałbym powiedzieć, że sprawozdanie złożone przez ministra spraw wewnętrznych i administracji spełnia ustawowe wymogi, jest wyczerpujące i zawiera wszystkie niezbędne informacje. Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska będzie głosował za przyjęciem sprawozdania. Dziękuję bardzo.