Poseł Arkadiusz Sikora - Wystąpienie z dnia 12 czerwca 2024 roku.

Stenogram

2. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy (druki nr 296 i 392).

Poseł Arkadiusz Sikora:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! W imieniu klubu Lewica mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie zmiany ustawy - Kodeks wyborczy.

    Celem projektowanej nowelizacji ustawy - Kodeks wyborczy jest wprowadzenie ułatwień dla wyborców, polegających na rozszerzeniu zakresu możliwości głosowania korespondencyjnego, dotychczas bowiem przywilej ten był stosowany w przypadku osób powyżej 60. roku życia. Oczywiście są wyjątki, jak np. osoby przebywające na kwarantannie, które również mogły głosować korespondencyjnie bez względu na wiek - jeśli chodzi o tę grupę osób, w projekcie ustawy skracamy termin na zgłaszanie się takich osób, jeśli chodzi o chęć głosowania. Jest to spowodowane tym, że pandemia czy choroby po prostu przychodzą nagle, czasami takie sytuacje występują kilka dni przed głosowaniem.

    Omawiany projekt przede wszystkim przewiduje wprowadzenie możliwości głosowania korespondencyjnego dla wszystkich wyborców. Jest to spowodowane tym, że dotychczas duża grupa wyborców, zwłaszcza za granicami naszego kraju, miała z powodu odległości bardzo utrudnione oddawanie głosu. Ta zmiana naprawdę umożliwi im wzięcie udziału w wyborach. Nadal głosowanie korespondencyjne będzie wyłączone w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz w wyborach wójta dla osób poniżej 60. roku życia w dniu wyborów, jednakże wyborca niepełnosprawny o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz osoba kończąca w dniu wyborów 60 lat będą mogli głosować korespondencyjnie zarówno w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, jak i w wyborach wójta.

    Zamiar głosowania korespondencyjnego w kraju wyborca będzie mógł zgłosić komisarzowi wyborczemu, a za granicą - konsulowi do 13. dnia przed dniem wyborów. Wyborca, który zgłosi zamiar głosowania korespondencyjnego w kraju, zostanie umieszczony w spisie wyborców w obwodzie głosowania właściwym dla obwodowej komisji wyborczej właściwej dla celów głosowania korespondencyjnego w kraju.

    Ustawa ta ma na celu upowszechnienie, zresztą zgodnie z oczekiwaniem społecznym, udziału w wyborach, a więc zwiększyć frekwencję. Jest to ustawa idąca w dobrym kierunku, jednakże niezbyt wystarczająca. Jako Lewica będziemy w przyszłości dążyli, oczywiście w ramach odrębnej ustawy, do tego, aby wprowadzić głosowanie przez Internet. Tak jak tutaj poprzednicy wspominali, już dzisiaj dysponujemy odpowiednimi instrumentami cyfrowymi, żeby tego typu głosowanie można było wprowadzić.

    Zmiany, które są wprowadzone w tej ustawie, tak naprawdę są bezkosztowe, są wprowadzane niewielkim kosztem, bo szacunkowo to jest ok. 5 mln zł w skali wyborów, a to nie są duże koszty. Oczywiście jest wiele metod mających na celu to, żeby ta frekwencja wyborcza była większa. W Belgii np. jest wprowadzone głosowanie obowiązkowe i tylko zwolnienie lekarskie usprawiedliwia nieuczestniczenie w głosowaniu. Czy my takie metody chcemy wprowadzić w Polsce? Wydaje mi się, że na ten moment nie, ale oprócz tego są też inne metody, np. zachęty do głosowania. Takie metody są wprowadzane w niektórych krajach, jak choćby wprowadzenie ulg podatkowych dla osób biorących udział w głosowaniu.

    My, jako Lewica, popieramy obecny projekt ustawy, aczkolwiek uważamy, że jest jeszcze duża przestrzeń do działań, które polski Sejm może wprowadzić w celu zachęty do głosowania i zwiększenia frekwencji w przyszłych wyborach. Dziękuję.