Poseł Władysław Kurowski - Oświadczenie z dnia 20 marca 2024 roku.

Stenogram

Oświadczenia.

Poseł Władysław Kurowski:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 24 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Dzień ten związany jest z tragicznym losem rodziny Ulmów, którzy przechowywali w swoim domu Żydów. W Polsce takich rodzin ratujących Żydów było wiele, a każdy akt pomocy był czynem heroicznym. Wspominałem już z tej mównicy o rodzinie Szewczyków z Gruszowa, którzy pomagając dwóm rodzinom, ryzykowali życiem swoim i swoich dzieci.

    Często zapominamy dzisiaj, że za pomoc ludności żydowskiej groziła wówczas kara śmierci nie tylko tym, którzy jej udzielali, ale wszystkim domownikom. Taką pomocą i heroizmem wykazała się też Katarzyna Filipek, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata. Mieszkańcy Tokarni z okazji 80. rocznicy śmierci 10 marca 2024 r. w parku dworskim przy kościele Matki Bożej Śnieżnej w Tokarni uroczyście odsłonili jej popiersie.

    Katarzyna Filipek urodziła się 12 marca 1897 r. w Więcierzy w powiecie myślenickim, w gminie Tokarnia, gdzie później mieszkała ze swoim mężem, a po śmierci męża w 1939 r. pozostała sama z siedmiorgiem dzieci.

    Sytuacja materialna w domu była bardzo trudna, mimo to latem 1943 r. zdecydowała się udzielić w swoim gospodarstwie schronienia sześciu członkom żydowskiej rodziny Steinbergów. Byli oni mieszkańcami w sąsiedniej wsi Krzczonów. (Dzwonek) Początkowo Katarzyna Filipek umieściła ich w stodole, następnie przygotowała kryjówkę na strychu. Po anonimowym donosie do gestapo o ukrywaniu Żydów w Tokarni w styczniu 1944 r. niemiecka żandarmeria aresztowała Żydów i wywiozła ich do Jordanowa. Prawdopodobnie tam wszyscy zostali rozstrzelani.

    Dwa tygodnie później Niemcy aresztowali w Tokarni Katarzynę Filipek, która postanowiła oddać się w ich ręce, być może tym samym ratując swoje dzieci. Ją również wywieźli do Jordanowa, a stamtąd do więzienia w Nowym Targu. Po przejściu brutalnych przesłuchań 21 lutego 1944 r. została skazana na karę śmierci i rozstrzelana 6 marca 1944 r. w Nowym Targu.

    Wszystkim obywatelom polskim, takim jak Katarzyna Filipek, którzy w akcie heroicznej odwagi, niebywałego męstwa, współczucia i solidarności międzyludzkiej, wierni najwyższym wartościom etycznym, nakazom chrześcijańskiego miłosierdzia oraz etosowi suwerennej Rzeczypospolitej Polski ratowali swoich żydowskich bliźnich od zagłady zaplanowanej i realizowanej przez niemieckich okupantów mówimy dzisiaj: Cześć i chwała bohaterom! Dziękuję bardzo. (Oklaski)