Poseł Rafał Weber - Wystąpienie z dnia 07 lutego 2024 roku.

Stenogram

3. punkt porządku dziennego:

Przedstawiony przez Radę Ministrów dokument: ˝Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2022 r.˝ wraz ze stanowiskiem Komisji Infrastruktury (druki nr 167 i 172).

Poseł Rafał Weber:

    ˝Przed blisko ośmioma laty postawiliśmy sobie ambitny cel: polskie drogi muszą być znacznie bezpieczniejsze. Polska musi przestać szorować po dnie europejskich statystyk pod tym względem.˝

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Omawianie punktu ˝Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2022 r.˝ rozpocząłem od cytatu z tegoż dokumentu, cytatu, którego autorem jest ówczesny minister infrastruktury Andrzej Adamczyk, jednocześnie wtedy szef Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. W ogóle już na początku tej dyskusji trzeba powiedzieć, że za bezpieczeństwo w ruchu drogowym w roku 2022 odpowiedzialność w całości bierze rząd Prawa i Sprawiedliwości jako ten, który sprawował wówczas władzę, i wszystko, co tyczy tej sfery, powinno być z jednej strony naszym sukcesem, a z drugiej strony naszą porażką, jeżeli takowe występowały.

    Wysoka Izbo! Cytat, którego wcześniej użyłem, w sposób jasny i czytelny obrazuje priorytet ówczesnego kierownictwa resortu infrastruktury i nie jest tylko pustym sloganem czy chwytliwym hasłem. Poprawa bezpieczeństwa drogowego to sprawa arcyważna z punktu widzenia społecznego. Każda śmierć na drodze to niespodziewany dramat rodziny i bliskich. To nagła utrata kogoś, kogo się kocha. To przerwane życie, to przerwana przyszłość i stracone marzenia. To trauma do końca życia. Dlatego stanowcze dążenie do ograniczenia liczby zabitych i rannych na drogach było dla nas obowiązkiem priorytetowym. Chcąc poprawić bezpieczeństwo drogowe, rzuciliśmy ogromne siły i środki. A pracy było co niemiara, przecież przez dekady zatrważająca statystyka plasowała nas na szarym końcu państw europejskich. Naszą strategię poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym oparliśmy na trzech filarach. Pierwszy: inwestycje. Drugi: dobre prawo. Trzeci: edukacja społeczna.

    Jeżeli chodzi o inwestycje, to w roku 2022 wydaliśmy ogromne środki finansowe. Budowaliśmy zarówno drogi szybkiego ruchu, jak i wspieraliśmy samorządy w poprawie infrastruktury lokalnej. Każdy, kto porusza się po polskich drogach, widzi zmianę ich jakości. Polska zaczyna być krajem dobrze skomunikowanym. Drogi autostradowe i ekspresowe są budowane w każdym regionie naszego kraju. W tej chwili nasza ojczyzna to ponad 5100 km dróg szybkiego ruchu. To one zgarniają dużą część transportu ciężkiego i tranzytowego. Ich budowa jest strategicznie ważna i dlatego w roku 2022 Rada Ministrów pod kierownictwem premiera Mateusza Morawieckiego przyjęła ˝Rządowy program budowy dróg krajowych do 2030 r.˝, z perspektywą do 2033 r., w ramach którego zapewniliśmy finanse: 293 mld zł na budowę kolejnych 3 tys. km dróg.

    Oczywiście w roku 2022 realizowane były inne stworzone przez nasz rząd programy: ˝Program budowy 100 obwodnic˝, stworzony w roku 2020, czy ˝Program bezpiecznej infrastruktury drogowej˝. Trzeba też wspomnieć, że również w roku 2022 Rada Ministrów przyjęła ˝Program wzmocnienia krajowej sieci drogowej˝, który polega na modernizacji, na przebudowie starodroża, czyli istniejących już dróg krajowych.

    Jeżeli chodzi o infrastrukturę lokalną, to rok 2022 był kolejnym, w którym wsparliśmy samorządy: blisko 3 mld zł na zadania gminne i powiatowe, a także ponad 2 mld zł na obwodnice wzdłuż dróg wojewódzkich w każdym regionie. Podkreślam: w każdym regionie. Każdy marszałek województwa, który złożył poprawny od strony formalnej wniosek, uzyskał dofinansowanie na budowę inwestycji.

    Stworzony w 2019 r. Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg potwierdził, że samorządy mogą liczyć na ogromne środki - w końcu ponad 95% wszystkich dróg w Polsce to drogi samorządowe. Inwestycja w poprawę tej infrastruktury to inwestycja w poprawę bezpieczeństwa drogowego.

    Jeżeli chodzi o drugi punkt, o dobre prawo, to z tego punku widzenia 2022 r. też był bardzo istotny. 1 stycznia tego roku weszły w życie nowe przepisy związane z nowymi stawkami mandatów, a także nowy taryfikator punktów karnych. Drodzy państwo, to była odważna decyzja, ponieważ ta kwestia przez wiele lat nie była dotykana. Te stawki nie zmieniały się od 1997 r. i wymagało to od nas, od rządu, stanowczej reakcji. Taka reakcja nastąpiła. Oczywiście wyższe mandaty i większa liczba punktów karnych dotyczą tylko tych najgroźniejszych wykroczeń drogowych, np. jazdy z szaleńczą prędkością, kierowania pod wpływem alkoholu czy wyprzedzania na przejściu dla pieszych. Tak niebezpieczne postawy muszą być ostro zwalczane i likwidowane - są przecież najbardziej brzemienne w skutkach. Żadna władza nie powinna mieć tutaj litości.

    W tym miejscu chcę wspomnieć, że stworzone przez nasz rząd przepisy, które weszły w życie 1 stycznia 2022 r., zostały przyjęte przez Wysoką Izbę nie w całości, ale w zdecydowanej większości pozytywnie. Potrafiliśmy wówczas wznieść się ponad podziały polityczne i największe kluby Sejmu poprzedniej kadencji poparły te przepisy.

    Przechodzę do trzeciej kwestii, kwestii edukacji, zarówno tej systemowej, czyli nauki w szkole, jak i tej akcyjnej, czyli kampanii społecznych. To również jest bardzo istotna sprawa. W 2022 r. rozpoczęliśmy proces zakończony w roku poprzednim, proces polegający na zwiększeniu liczby godzin lekcji techniki i poszerzeniu programu o kolejne zajęcia związane z wychowaniem komunikacyjnym.

    Wychowanie komunikacyjne pojawiło się w szkole podstawowej w 2017 r. bądź 2018 r. Ówczesny minister infrastruktury Andrzej Adamczyk uzgodnił to z ówczesną minister edukacji Anną Zalewską, więc już wtedy mieliśmy ważną podstawę umożliwiającą młodemu pokoleniu naukę w sposób systemowy, a właśnie od tego roku szkolnego, roku szkolnego 2023/2024, po uzgodnieniach, które rozpoczęły się w 2022 r., lekcje wychowania komunikacyjnego są częstsze. O to nam chodzi. Chodzi o to, aby dzieci, aby młodzież już na samym początku zaznajamiała się ze wszystkim, co jest najistotniejsze w bezpieczeństwie ruchu drogowego. Przecież osoby z młodego pokolenia docierają do szkoły pieszo, rowerem, deskorolką czy hulajnogą, a później wracają do domu. Ci ludzie również powinni oswajać się z tą wiedzą i powinni wiedzieć, jak postępować, powinni wiedzieć o swoich prawach i obowiązkach.

    Bardzo się cieszę, że udało nam się to wprowadzić. Dziękuję tutaj zarówno ministrowi Andrzejowi Adamczykowi, jak i ministrowi edukacji narodowej Przemysławowi Czarnkowi za przychylność i uzgodnienia. To na pewno zaprocentuje w przyszłości.

    Warto też w tym miejscu wspomnieć o tysiącach różnych kampanii społecznych. Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, wojewódzkie rady bezpieczeństwa ruchu drogowego, Główny Inspektorat Transportu Drogowego, wojewódzkie inspektoraty transportu drogowego, Policja - to są te instytucje państwowe, które stale prowadzą różnego rodzaju kampanie społeczne związane z bezpieczeństwem w ruchu drogowym. W 2022 r. też tak było.

    Trzeba też podkreślić aktywną działalność różnych podmiotów i stowarzyszeń, czyli organizacji pozarządowych, które w tym zakresie robiły wiele dobrego. Bardzo gorąco państwu za to dziękuję i proszę, abyście nie zaprzestawali. Mam nadzieję, że wasza aktywność, wasza aktywna działalność na tej niwie będzie dostrzeżona i będziecie również uzyskiwać wsparcie finansowe na różnego rodzaju kampanie promujące BRD.

    Wysoka Izbo! Teraz przedstawię efekty tych działań. Otóż w 2022 r. mieliśmy do czynienia z najniższym w historii pomiarem, jeżeli chodzi o wypadki drogowe, z najniższą liczbą rannych oraz, co najważniejsze, z najniższą liczbą zabitych. Wypadków było 21 322. To o 6,5% mniej niż w 2021 r. Ranne były 24 743 osoby. To o 6,3% mniej niż w 2021 r. Zabitych było 1896 osób. To o 15,5% mniej niż w 2021 r.

    Ten mocno odczuwalny trend poprawy BRD w Polsce został doceniony. Polska po raz pierwszy została laureatem nagrody Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu. (Dzwonek) Zauważony został niemal 50-procentowy spadek liczby ofiar śmiertelnych w naszym kraju w ciągu ostatnich 10 lat. Liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w Polsce spadła dokładnie o 47%. W 2012 r. na polskich drogach zginęło 3571 osób, natomiast w 2022 r. 1896 osób.

    Statystyka pokazująca skuteczność naszych działań nie napawa nas triumfalizmem. To nie jest tak, że jesteśmy w pełni usatysfakcjonowani. Dopóki na drogach giną ludzie, jest co robić. Mam nadzieję, że obecne kierownictwo Ministerstwa Infrastruktury, a także wszystkie instytucje, które odpowiadają za bezpieczeństwo w ruchu drogowym, a są skupione w innych resortach, również będą dbały o tę sferę z należytą starannością.

    Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem raportu za 2022 r. Dziękuję bardzo. (Oklaski)