Posłanka Paulina Matysiak - Wystąpienie z dnia 25 stycznia 2024 roku.

Stenogram

6. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w 100. rocznicę wydania pierwszego numeru ˝Wiadomości Literackich˝ (druki nr 157 i 173).

Poseł Paulina Matysiak:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Sejmie często toczymy gorące dyskusje, którym towarzyszy ostra wymiana zdań i argumentów. Nie we wszystkim się zgadzamy, mamy różne poglądy i pomysły, ale to też specyfika tej pracy. Niemniej jest dziedzina, w której częściej, mam wrażenie, mówimy jednym głosem i potrafimy spokojnie i owocnie współpracować. Tą dziedziną są m.in. uchwały upamiętniające wydarzenia ważne dla polskiej kultury. Dzisiaj debatujemy o przyjęciu uchwały, nad którą prace w Komisji Kultury i Środków Przekazu przebiegły spokojnie i merytorycznie, a także, co nie jest też zawsze takie oczywiste, sprawnie. To akurat zasługa pana przewodniczącego Bogdana Zdrojewskiego. Bardzo mnie cieszy, że ta debata podczas prac w komisji była zgodna. Były pomysły, były propozycje zmian w tej uchwale, dzięki czemu ten projekt w efekcie jest jeszcze lepszy. Za to też bardzo dziękuję, za te uwagi i głosy kolegom posłom z komisji. Mamy dzisiaj okazję upamiętnić wydanie pierwszego numeru ˝Wiadomości Literackich˝ w wyjątkową setną rocznicę jego wydania. Zadaniem posłów i posłanek jest pielęgnowanie pamięci o kluczowych dla naszej kultury przełomowych wydarzeniach, a także troska o nasze wspólne dziedzictwo.

    Pierwszy numer ˝Wiadomości Literackich˝ wydano 6 stycznia 1924 r. z inicjatywy i pod redakcją Mieczysława Grydzewskiego. To czasopismo zapisało się już na stałe na kartach historii polskiej literatury. Publikowali w nim najważniejsi przedstawiciele życia społeczno-kulturalnego dwudziestolecia międzywojennego. Wymieńmy chociaż Zofię Nałkowską, Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Juliana Tuwima, Jarosława Iwaszkiewicza, Marię Pawlikowską-Jasnorzewską czy Brunona Schulza, a tych znanych nazwisk jest oczywiście o wiele więcej, padły zresztą w wystąpieniach klubowych przed momentem. Pismo nie miało ustalonej odgórnie linii redakcyjnej, ale mimo dominującego raczej liberalnego charakteru było także miejscem prezentowania różnych poglądów, a na jego łamach toczyły się zażarte polemiki i wymiany opinii. ˝Wiadomości Literackie˝ nie były poświęcone tylko literaturze, zakres tematów było o wiele bogatszy: od szeroko pojętej kultury po kwestie związane z nauką czy prawem. Nic zatem dziwnego, że w czasach swojego istnienia po ˝Wiadomości Literackie˝ sięgały najważniejsze postaci ze świata polityki i kultury II Rzeczypospolitej.

    Na koniec chciałabym podziękować za wspólne przygotowanie tego projektu panu Rafałowi Grabskiemu, członkowi partii Razem, poloniście z wykształcenia, tak jak i ja. Bardzo dziękuję za wkład nad tekstem tej uchwały. Dzięki temu ona wygląda tak, jak wygląda. Zyskała taką ponadpartyjną akceptację członków i członkiń Komisji Kultury i Środków Przekazu.

    Proszę państwa, kiedy zajrzymy dzisiaj do ˝Wiadomości Literackich˝, naprawdę otworzy się przed nami przekrój najistotniejszych wydarzeń, zjawisk i poglądów charakterystycznych dla dwudziestolecia międzywojennego, tego okresu polskiej kultury. Setna rocznica pierwszego wydania tego czasopisma zasługuje na szczególne wyróżnienie, dlatego też pragnę przekazać, tutaj nie ma żadnego zdziwienia, że Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy zagłosuje za przyjęciem uchwały w tej sprawie. Wszystkim panom posłom i paniom posłankom dziękuję za pracę w komisji, a także za zagłosowanie za przyjęciem tej uchwały. Dziękuję. (Oklaski)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)