Posłanka Barbara Okuła - Wystąpienie z dnia 25 stycznia 2024 roku.

Stenogram

6. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w 100. rocznicę wydania pierwszego numeru ˝Wiadomości Literackich˝ (druki nr 157 i 173).

Poseł Barbara Okuła:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że przedstawiam dzisiaj stanowisko klubu w sprawie tak ważnego dla mnie obszaru, jakim jest kultura.

    100 lat temu, 6 stycznia 1924 r., ukazał się w Warszawie pierwszy numer tygodnika kulturalnego ˝Wiadomości Literackie˝. W swoich treściach zwracał się on głównie ku szeroko rozumianej kulturze, relacjonował wydarzenia, recenzował pokazy, filmy i inscenizacje. Opowiadał o nowościach wydawniczych, podawał repertuar kin, ale też drukował niezwykle ciekawe reportaże społeczne.

    Założycielem tego czasopisma i jego redaktorem naczelnym był Mieczysław Grydzewski. Tygodnik ten już od pierwszego numeru wprowadzał w świat literatury, repertuarowych recenzji i opisów, reportaży i spraw społecznych. Czasopismo odegrało olbrzymią rolę w okresie dwudziestolecia międzywojennego, a po wybuchu wojny przeszło do obiegu konspiracyjnego pod nieco innym tytułem.

    Wokół Grydzewskiego zawsze gromadziły się grupy znanych poetów i literatów, dziennikarzy i rysowników. ˝Wiadomości Literackie˝ współpracowały z takimi sławami jak Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń, Jarosław Iwaszkiewicz, Tadeusz Boy-Żeleński, Jan Brzechwa, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. Grydzewski pisał, że z pisma korzysta każdy inteligentny czytelnik, ceniący sobie tradycję i kulturę. Było to miejsce, gdzie wyrażane były różnorodne poglądy oraz wymieniane opinie łączące cechy publikacji ambitnej i popularnej. Miało oblicze demokratyczno-liberalne o tendencjach racjonalistycznych, laickich i antyrasistowskich. ˝Wiadomości Literackie˝ były realnym przykładem na to, że kultura rozwija, edukuje, kształtuje postawy, kiedy trzeba - walczy. Jednym słowem - kultura ratuje.

    Wpływ tego tygodnika na polską kulturę jest niecodzienny i zasługuje na wyróżnienie w postaci uchwały w sprawie upamiętnienia stulecia wydania pierwszego numeru ˝Wiadomości Literackich˝. Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga popiera tę uchwałę. Dziękuję. (Oklaski)