Posłanka Katarzyna Maria Piekarska - Oświadczenie z dnia 29 listopada 2023 roku.

Stenogram

Oświadczenia.

Poseł Katarzyna Maria Piekarska:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Koleżanki, Koledzy Posłowie! Dokładnie 193 lata temu ok. godz. 19 grupa kilkunastu spiskowców wtargnęła do pałacu Belwederskiego z zamiarem ujęcia wielkiego księcia Konstantego Romanowa, gubernatora wojskowego Królestwa Polskiego. Rozpoczął się wielki, narodowy zryw, który do historii przeszedł pod nazwą powstania listopadowego. Naród polski, któremu przez niespełna 35 laty, licząc od trzeciego rozbioru Polski, odebrano ojczyznę, powstał, by odbudować Niepodległą. Powstanie listopadowe wstrząsnęło posadami wiedeńskiego ładu.

    Dziś powinniśmy pamiętać o bohaterach tych mrocznych dni, którzy pod Stoczkiem, Olszynką Grochowską, Iganiami, Ostrołęką czy w oblężonej Warszawie gotowi byli oddać życie za niepodległość, którą dziś możemy się cieszyć. Zasługują z pewnością na wspomnienie w Sejmie wolnej Rzeczypospolitej. Ale powstanie listopadowe nie zamyka się tylko w jednym haśle: niepodległość. Było ono wielkim wezwaniem do szeroko rozumianej wolności. Jego echa docierały do całej Europy, której narody z rosnącym gniewem spoglądały na tyranię własnych monarchów. W tym samym roku rewolucje dokonały się na ulicach Belgii i Francji. Polska na pewien czas stała się bohaterką marzącej o wolności Europy. Jej uchodźców przyjmowano z otwartymi ramionami w Niemczech czy we Francji, powstawały nawet inicjatywy zbiórek funduszy na rzecz powstania w Polsce. Jest taka ciekawostka, że wodę kolońską Eau de Cologne na pewien czas przemianowano na Eau de Pologne. Były to jednak raczej oddolne wyrazy sympatii niż realna pomoc. Niestety rządy państw europejskich pozostawały głuche, odmówiły pomocy i powstanie, pomocy tej nie uzyskawszy, upadło.

    Polska wolność mogła w oczach wielu ludzi w Europie stać się sprawą europejską, bo i sami Polacy postrzegali się jako bojownicy nie tylko o własne wyzwolenie, ale upominali się także o inne kraje. (Dzwonek) Nad Warszawą załopotał sztandar ze słynnymi słowami: w imię Boga za naszą i waszą wolność.

    W polskiej tradycji wolność i opór przeciwko tyranii zawsze były istotne i przynajmniej na krótki moment staliśmy się tej wolności europejskim symbolem. Jak ówcześni Polacy sami siebie widzieli, tego najdobitniej dowodzi idea mesjanizmu, która opanowała na pewien czas umysły wybitnych polskich twórców. Wolność i solidarność to wartości towarzyszące narodowi polskiemu od samego jego zarania, gdy wykuwał on swoją nowoczesną tożsamość w toku zawirowań XIX w. Także sam upadek powstania listopadowego jest z tymi wartościami, a raczej z pewnym niedorośnięciem do nich przez część elit powstańczych bardzo silnie związany. Dyktowane stanowym egoizmem zignorowanie przez powstańczych przywódców apeli o włączenie w wir narodowy żywiołu chłopskiego przyczyniło się do klęski.

    Powstanie listopadowe jest taką wielką lekcją na temat tego, co w polskiej historii najpiękniejsze, ale także tego, co nas w tej historii gubiło. Pamiętajmy o tym, wspominając z dumą tych bohaterów, którzy marzenie o Niepodległej okupili wielkim szafunkiem krwi. Bardzo dziękuję. I dziękuję za możliwość dokończenia wystąpienia, panie marszałku. (Oklaski)

    (Głos z sali: Cześć i chwała bohaterom!)