Senator Jan Filip Libicki - Wystąpienie z dnia 18 grudnia 2019 roku.

Senator Jan Filip Libicki:

Bardzo dziękuję.

Panie Ministrze, to będzie trochę powrót do dyskusji, którą mieliśmy na posiedzeniu komisji, ale ja bym chciał jeszcze raz zadać to pytanie. W ramach prac nad tą ustawą pojawiła się opinia rzecznika małych i średnich przedsiębiorców, który zgłosił 2 uwagi. Nie zgłaszał propozycji poprawki, ale zgłosił 2 uwagi. Pierwsza była taka. Proponował likwidację tego kryterium przychodowego, czyli tych 120 tysięcy zł rocznie, ponieważ, jak argumentował, różne są rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej i może być taka działalność gospodarcza, która przynosi mały zysk, ale przychód jest stosunkowo duży i bardzo łatwo jest tę kwotę, że tak powiem, wyczerpać. W związku z tym proponował, postulował w piśmie do komisji likwidację tego kryterium.

Drugi element, który proponował, to likwidacja tego 36-miesięcznego okresu. Rzecznik proponował, żeby było to, krótko mówiąc, rozwiązanie bezterminowe. Jest to o tyle interesujące, że… Ja pana ministra Abramowicza znam, także jako parlamentarzystę Prawa i Sprawiedliwości. On ma w tej sprawie inne zdanie. Czy pan mógłby się do tych jego uwag odnieść? Będę zobowiązany. Dziękuję.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Marek Niedużak:

Tak. Może zacznę od drugiego pytania, jeśli pan senator pozwoli. Te 36 miesięcy… Ja tutaj mogę się odwołać do… To było wiernie zrelacjonowane przez senatorów sprawozdawców. Jest to związane właśnie z tym wymogiem wypracowania minimalnej emerytury czy świadczenia emerytalnego. Gdybyśmy dopuścili do sytuacji, w której ten mały ZUS jest regułą, taką bez przerwy, non stop, np., powiedzmy, 60 miesięcy na 60 miesięcy… No, wówczas doszłoby do sytuacji, w której właściwie nie byłoby już praktycznej możliwości wypracowania tego minimalnego świadczenia emerytalnego. Tak? Proszę zauważyć, że ten projekt stara się wyważyć te dwa interesy. Każdy, kto chciałby się tym zagadnieniem zająć, wydaje mi się, powinien te dwa interesy mieć na uwadze. Z jednej strony chodzi oczywiście o ulżenie przedsiębiorcom w ich codziennej bieżącej działalności, no a z drugiej strony jest przecież system ubezpieczeń społecznych, który na poziomie makro musi być stabilny – muszą do niego wpływać pieniądze; jeżeli nie wpływają ze składek, to po prostu musi go dofinansowywać budżet. Na poziomie takim indywidualnym… Każdy z nas, płacąc składki, wypracowuje sobie to świadczenie na przyszłość. Ten system jest tak skonstruowany, żeby każdy chociażby tę minimalną emeryturę dostawał. Rozszerzenie tego, że tak powiem, na pełen zakres czasowy oznaczałoby, że po prostu ci przedsiębiorcy nie byliby w stanie wypracować świadczenia nawet w tej minimalnej wysokości. I to jest moja odpowiedź na to drugie pytanie, o powód, dla którego ja mam tutaj inne zdanie niż pan rzecznik.

I kryterium przychodowe. Rozumiem, że chodzi o ten limit. Trzeba sobie wprost powiedzieć, że tego typu limity zawsze są do pewnego stopnia arbitralne. Prawda? I można by zapytać, czemu 120 tysięcy, a nie 110, 115 albo 130 tysięcy. To nie jest tak, że da się przedstawić jakieś niesamowite analityczne, intelektualne uzasadnienie dla tych 120 tysięcy, a dla 110 już nie. Po prostu takie odcięcie gdzieś musi być. Tutaj to jest 10 tysięcy przychodu na miesiąc. Patrząc tylko i wyłącznie na to kryterium, czyli tylko i wyłącznie na przychód… Tam jest więcej kryteriów w przypadku małego ZUS, ale trzymajmy się tematu. To jest to kryterium, które spełnia mniej więcej 50% aktywnych przedsiębiorców wpisanych w CEiDG w Polsce. Biorąc pod uwagę obecnie obowiązujący mały ZUS, szacujemy, że nastąpi poszerzenie tego kręgu adresatów grubo ponad dwa razy. Ten krąg adresatów szacujemy na jakieś trzysta kilkadziesiąt, 340 tysięcy podmiotów. Tak jak mówię, to jest do wyboru, ale można mniej więcej szacować, ilu spełni wszystkie kryteria, nie tylko przychodowe, ale też i inne. No, to jest kilkanaście procent ogółu populacji przedsiębiorców z CEiDG, o których tutaj mówimy. Wydaje mi się, że to nie jest mało jak na rozwiązanie, które siłą rzeczy jest pewnym wyjątkiem od zasady, pewną preferencją czy ulgą. No a każde podwyższenie w tym zakresie po prostu pociąga za sobą koszty. Zresztą pan rzecznik rzetelnie przedstawił ten koszt w swoich materiałach. W wypadku np. podwyższenia tego limitu do 500 tysięcy przychodu do tego 1 miliarda 300 milionów byłoby dodatkowo 1 miliard 200 milionów kosztów, które to środki trzeba by z budżetu przelewać do funduszu, bo tych pieniędzy po prostu nie byłoby w funduszu.

No i to jest to wytłumaczenie kryterium kwalifikującego do skorzystania z małego ZUS.