Senator Marek Borowski - Wystąpienie z dnia 17 grudnia 2019 roku.

Oczywiście i ja miałem wiele pytań do pana ministra, ale nie zadałem ich, bo pana ministra też jako posła znam od lat, lubię i naprawdę nie chciałem stawiać go w tak trudnej sytuacji, w jakiej postawił go rząd. Bo pan, Panie Ministrze, musiał tutaj odpowiadać na pytanie, dlaczego projekt, który przewiduje obrót 9 czy10 miliardami zł jest wnoszony przez posłów. Nie da się na to pytanie odpowiedzieć, jak się okazuje, szczerze. Pan tu musiał wyjaśniać, dlaczego Fundusz Ubezpieczeń Społecznych po prostu nie otrzymuje zwiększonej dotacji z budżetu i nie wypłaca tej trzynastej emerytury, tylko odbywa się jakaś kombinacja, którą lud warszawski nazywa kombinacją z 3 palców. Wreszcie zapewnia pan, ale przecież bez żadnych gwarancji, że te środki, które w tym funduszu mają być przeznaczone na wsparcie dla niepełnosprawnych, będą w całości na ten cel przeznaczone. A przecież mamy jeden worek i w tym worku znajdują się zarówno wpłaty z Funduszu Pracy oraz od tzw. milionerów, które miały iść dla niepełnosprawnych, jak również jakaś kwota, która ma iść na zupełnie inny cel. Mało tego, jak z tego wynika, ten fundusz może być do tego celu używany również w przyszłości. No i wreszcie strasznie trudno odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ta ustawa dotyczy również wypłaty trzynastej emerytury, wypłaty, która się już odbyła. Emerytury, którą wypłacono. Kiedy? W marcu tego roku…

(Głosy z sali: W maju, w maju.)

(Senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska: W maju.)

Czy w maju. Dobrze, w maju tego roku.

Zdawałoby się, że dawno już ją zapisano w księgach, a okazuje się, że nie. Albo ją wypisano z tych ksiąg i w tej chwili się ją przeprowadza przez Fundusz Rezerwy Demograficznej, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.

No więc muszę powiedzieć, że nie zazdrościłem panu tej roli. A przecież odpowiedzi są tutaj bardzo proste. Odpowiedź jest taka, że reguła wydatkowa jest omijana. To jest naruszenie ustawy, Panie Ministrze. Reguła wydatkowa na ten rok przewidywała określone wydatki. Okazało się, że tej trzynastej emerytury się już w nich nie zmieści. W związku z tym powstał pomysł wykorzystania tych funduszy, o których tutaj była mowa.

I teraz: ja pamiętam, że na początku tamtej kadencji, kiedy była tutaj omawiana ustawa budżetowa, przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości, pan senator Bierecki, który był wówczas… O, jest pan senator Bierecki!

(Senator Grzegorz Bierecki: Dzień dobry.)

Pan senator Bierecki, wówczas sprawozdawca tej ustawy, bardzo pastwił się nad poprzednimi rządami, które stosowały pożyczki dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Pan senator na pewno to pamięta. Otóż rzeczywiście Fundusz Ubezpieczeń Społecznych korzystał z pożyczek, które omijały wydatki budżetowe, a znajdowały odbicie jedynie w długu publicznym. No ale to były ciężkie czasy, to były czasy kryzysu ekonomicznego, czasy, kiedy walczono z deficytem. To nie była ładna praktyka, ale przynajmniej miała jakieś usprawiedliwienie.

Senator Bierecki wówczas żartował tutaj, że to była… używał takiego sformułowania, że to była frywolność, takie frywolne ustalanie budżetu na zasadzie, że FUS pożyczy, nie wiadomo kiedy odda, skąd odda itd., itd. To samo robił premier Morawiecki, który dumnie oświadczył, że ten rząd nie będzie w żadnym razie korzystał z żadnych tego typu pożyczek i z żadnych tego typu bajpasów finansowych. No, starczyło, że tak powiem, tych zapewnień na 3 czy 4 lata i nagle się okazuje, że jednak trzeba wykorzystać tę metodę, tym razem w wypadku funduszu, którego nazwę na dodatek trzeba zmienić, bo w przeciwnym wypadku nie bardzo wiadomo, dlaczego przekazywać te pieniądze.

Tak że, proszę państwa, Panie Ministrze, mamy do czynienia… Pan odczytał to, co panu pan minister finansów napisał, i ja to rozumiem. Ale co pan minister finansów napisał? Pan minister finansów napisał, że Fundusz Solidarnościowy jest wyjęty z reguły wydatkowej i po prostu dlatego on z tego korzysta. Tak na marginesie warto będzie się tym zająć i poprawić trochę tę regułę wydatkową w przyszłości.

Tak więc punkt pierwszy: to jest absolutne łamanie reguły wydatkowej… może omijanie reguły wydatkowej, nie łamanie, ale omijanie reguły wydatkowej. W związku z tym ja się nie dziwię, że komisja budżetu i finansów zgłosiła wniosek o odrzucenie tej ustawy, jak również temu, że wielu senatorów się buntuje przeciwko tego rodzaju ustawom i przyjmowaniu tego rodzaju ustaw.

Z drugiej jednak strony jest tak, że z całą pewnością – i mówię to także w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej – nie jesteśmy przeciwni wypłacie tej trzynastej emerytury. Niezależnie od tego, co sądzimy na temat tego, że te trzynastki wypłacane są jakoś tak dziwnie przed wyborami, nie jesteśmy przeciwni. Głosowanie za odrzuceniem tego mogłoby być tak odczytane. Ale to nie jest najważniejsze. Najważniejsze jest to, co wynika z konsultacji…

(Wicemarszałek Bogdan Borusewicz: Drugich konsultacji.)

…które były odbyte… Senator Libicki, przewodniczący komisji takie konsultacje zwołał. I właśnie wtedy osoby niepełnosprawne i ich przedstawiciele, którzy tu przybyli, podnieśli jeden zasadniczy temat: no dobrze, a jaka jest gwarancja, że po te środki, które wpływają z Funduszu Pracy i od tzw. milionerów i mają być przeznaczone wyłącznie dla niepełnosprawnych, środki, które teraz się znalazły w jednym worku z jakimiś innymi pieniędzmi, rząd nie zechce sięgnąć, może przejściowo, może tylko pożyczyć, ale sięgnąć, w związku z czym na niepełnosprawnych one nie pójdą? No, pan minister gwarantuje, że tak się nie stanie. Jednak jeśli chodzi o niepełnosprawnych, to oni woleliby gwarancję na piśmie…

(Wicemarszałek Bogdan Borusewicz: Ustawową.)

…znaczy woleliby gwarancję ustawową.

Dlatego pozwalam sobie złożyć wspólnie z panem senatorem Libickim małą poprawkę. Ona mówi o tym, że środki wpływające z tych źródeł, które do tej pory były wymienione w ustawie o funduszu wsparcia, mogą być przeznaczone wyłącznie na te cele, które w tej ustawie do tej pory były zawarte. A zatem jeżeli rząd tam wrzuci jakieś inne pieniądze, to już trudno, i jeżeli te pieniądze gdzieś chce pożyczać, to proszę bardzo, ale w żadnym razie nie będzie mógł sięgnąć po te pieniądze, które mają być przeznaczone dla niepełnosprawnych.

I to, Panie Ministrze, będzie sprawdzian, bardzo prosty sprawdzian. Ja mam nadzieję, że ta poprawka zostanie przyjęta, bo ona jest oczywista, że ona zostanie również przyjęta przez Sejm i rząd ją po prostu zwyczajnie poprze, bo sam pan powiedział, że nie ma tu niebezpieczeństwa, tak więc nie powinno być problemu. W związku z tym chcielibyśmy jakoś dać wyraz temu – mówię tutaj o klubie koalicji – że nie podoba nam się ani tryb przeprowadzania tej ustawy, ani omijanie reguły wydatkowej, która ma bardzo ważne znaczenie i przez ostatnie lata bardzo pomogła w stabilizowaniu finansów. I dlatego w głosowaniu nad całością ustawy się wstrzymamy, nie przeszkadzając w jej przyjęciu, ale jednocześnie dając do zrozumienia, że tak nie wolno prowadzić procesu legislacji. Poprawkę składam na ręce pana marszałka. Dziękuję. (Oklaski)