Leszek Skiba - Wystąpienie z dnia 12 grudnia 2019 roku.

Stenogram

4. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej (druk nr 40).

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę przedstawić rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej, zawarty w druku nr 40. Ustawą z dnia 6 lipca 2016 r. wprowadzono do polskiego systemu prawnego nową daninę - podatek od sprzedaży detalicznej. Jej uchwalenie było poprzedzone szerokimi konsultacjami społecznymi, spotkało się z akceptacją wielu handlowców. Celem wprowadzenia nowego podatku, oprócz zwiększenia dochodów podatkowych budżetu państwa, było wyrównanie uszczerbku budżetowego wynikającego ze stosowania przez dużych detalistów praktyk optymalizacyjnych w podatku dochodowym od osób prawnych.

    Jednakże decyzją z dnia 19 września 2016 r. Komisja Europejska wszczęła szczegółową procedurę dochodzenia w sprawie naszego podatku. Komisja twierdziła, że progresywne stawki oparte na wielkości przychodu przyznają przedsiębiorcom o niskich przychodach selektywną korzyść, dającą im tym samym przewagę nad większymi konkurentami, co narusza unijne zasady pomocy publicznej. Jednocześnie Komisja Europejska wydała nakaz zobowiązujący Polskę do zawieszenia stosowania tego podatku do czasu zakończenia badania jego legalności przez Komisję.

    Aby uchronić się przed negatywnymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi stosowania ustawy w przypadku niekorzystnego dla Polski rozwiązania sporu z Komisją Europejską, Sejm uchwalił 15 listopada 2016 r. ustawę zawieszającą stosowanie ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej do końca 2017 r. Przewidywaliśmy, że kwestia możliwości pobierania podatku na zasadach określonych w ustawie w terminie tym zostanie rozstrzygnięta. Byliśmy wówczas w trakcie formalnej skargi do sądu Unii Europejskiej na decyzję wstępną Komisji w sprawie polskiego podatku od sprzedaży detalicznej, która ostatecznie została złożona przez Polskę 30 listopada 2016 r.

    W dniu 30 czerwca 2017 r. Komisja wydała ostateczną decyzję w sprawie podatku i uznała, wbrew naszemu przekonaniu, że narusza on zasady pomocy państwa. Komisja stwierdziła, że dzięki progresywnym stawkom opartym na wielkości przychodu przedsiębiorstwa o niskich obrotach mają przewagę konkurencyjną. W ocenie Komisji Polska nie wykazała, że progresywne stawki podatku są uzasadnione w przypadku podatku od sprzedaży detalicznej w zakresie opodatkowania całego sektora handlu detalicznego ani że przedsiębiorstwa objęte wyższą stawką mają większą zdolność do zapłaty podatku.

    Polska nie zgadza się z dokonaną przez Komisję oceną polskiego podatku od sprzedaży detalicznej w kontekście zasad państwa prawa. Dlatego w dniu 13 września 2017 r. złożona została skarga do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej również na decyzję Komisji Europejskiej z dnia 30 czerwca 2017 r.

    Wobec kontynuowania sporu z Komisją w postępowaniu sądowym w dniu 12 października 2017 r. uchwalono przedłużenie zawieszenia poboru podatku do końca 2018 r.

    Obie skargi wniesione przez Polskę zostały połączone do wspólnego rozpatrywania na rozprawie oraz wydania wyroku. Rozprawa odbyła się 26 września 2018 r. Do końca tego roku nie zapadł wyrok w sprawie, jak również nie wyznaczono daty jego ogłoszenia. Wobec powyższego zawieszenie stosowania ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej zostało przedłużone do końca 2019 r.

    Postępowanie przed sądem Unii Europejskiej zostało zakończone wyrokiem z dnia 16 maja 2019 r. Sąd całkowicie podzielił stanowisko Polski i orzekł, że podatek od sprzedaży detalicznej nie stanowi pomocy państwa. Sąd stwierdził nieważność zarówno wstępnej, jak i ostatecznej decyzji Komisji w zakresie podatku od sprzedaży detalicznej. Wyrok sądu I instancji jest jednak nieprawomocny. Komisja skorzystała z przysługujących jej uprawnień i w dniu 24 lipca 2019 r. wniosła odwołanie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

    Brak prawomocności wyroku powoduje, że otoczenie prawne, w jakim funkcjonowałby polski podatek, nadal nie byłoby pewne. W tej sytuacji racjonalnym rozwiązaniem jest zawieszenie stosowania ustawy i poboru podatku na kolejne pół roku, podczas którego najprawdopodobniej zapadnie wyrok TSUE co do zgodności podatku z przepisami o pomocy państwa.

    Bez wyroku sądu II instancji pobieranie podatku na zasadach określonych w ustawie mogłoby narazić Skarb Państwa na straty ze względu na konieczność zwrotu pobranego podatku w przypadku niekorzystnego dla Polski rozwiązania.

    Skutkiem rozwiązań proponowanych w projekcie będzie kontynuacja zawieszenia stosowania ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej do 30 czerwca 2020 r. Oczekujemy, że do tego czasu zostanie wydany korzystny dla Polski wyrok, który umożliwi pobieranie zawieszonego podatku.

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przekazując Wysokiej Izbie projekt ustawy do rozpatrzenia, mam nadzieję, że będzie on przyjęty ze zrozumieniem, a prace nad nim przebiegną sprawnie. Dziękuję bardzo.