Leszek Skiba - Wystąpienie z dnia 21 listopada 2019 roku.

Stenogram

17. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (druki nr 15 i 24).

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuje za pytania. Jest to spora przyjemność uczestniczyć w ważnej dyskusji i debacie z jednej strony o podatkach - to rzeczywiście jest ustawa podatkowa - a z drugiej strony o ochronie zdrowia. Jak rozumiem, część pytań, które padły, dotyczyła tego, na co pójdą te środki. Żeby odpowiedzieć państwu poprawnie na te pytania, warto przypomnieć, że rząd przyjął już we wrześniu projekt ustawy budżetowej na rok 2020, w którym zapisane są dwie ważne rzeczy. Jeśli chodzi o stronę dochodową, to są tam wpisane dochody z podwyżki podatku akcyzowego. Mamy więc do czynienia z efektem ubocznym projektu ustawy, czyli ze wzrostem dochodów podatkowych. Te pieniądze już są. Tak że te pieniądze, dochody wynikające ze wzrostu akcyzy, są już zawarte w projekcie ustawy budżetowej. Właśnie dlatego zadaniem rządu i Ministerstwa Finansów jest zrealizowanie planów wynikających z tego, że projekt ustawy budżetowej zakłada podwyżkę podatku akcyzowego, a gdy weźmie się pod uwagę również drugą stroną projektu ustawy budżetowej - jest tam zawarty wzrost wydatków na służbę zdrowia. W roku 2020 łączne wydatki na służbę zdrowia sięgną 5% PKB, czyli będą wynosiły ok. 109 mld zł. Jest to istotny wzrost w relacji do PKB, jak i wzrost oczywiście w ujęciu nominalnym. W ramach tego budżet NFZ to 97 mld zł. Czyli budżet państwa to 97 mld zł, które NFZ zbiera w postaci składek, dokłada swoje 12 mld zł ekstra poza budżet, poza wydatki NFZ. W ramach tych 12 mld właśnie znajduje się ten 1,7, czy będzie znajdował się 1,7, żeby sfinansować te dodatkowe wydatki realizowane w ramach polityki zdrowotnej. I tam są wszystkie... Polityka zdrowotna polega na tym, że finansowane są wszystkie istotne wydatki związane z walką, z konsekwencjami palenia papierosów, picia alkoholu, czyli to, o czym dzisiaj była mowa. Czyli to pytanie: Czy środki rzeczywiście trafią do budżetu i sfinansują wydatki na zdrowie? Tak, oczywiście. Są potrzebne dochody z akcyzy.

    (Poseł Janusz Cichoń: Jakie są dochody z akcyzy?)

    W tym zakresie na pewno pokryją tę różnicę, czyli te 12 mld. Jeżeli 97 to są składki na NFZ, to te 12 mld to są potrzebne dochody, żeby sfinansować tę różnicę.

    Co do szarej strefy, to była dyskusja na posiedzeniu komisji. Krajowa Administracja Skarbowa ma sporo sukcesów, przypominam, chociażby w zakresie tytoniu. To są analizy instytutu Almares, niezależnego, organizowanego w ramach instytucji międzynarodowych, który pokazują, że w Polsce udział papierosów pochodzących z nielegalnych źródeł, z zagranicy i z nielegalnej produkcji w kraju, wynosi poniżej 10%. Tymczasem jeszcze w 2016 r. było to 20%, czyli mamy głębokie, radykalne zmniejszenie ilości nielegalnych papierosów.

    (Poseł Janusz Korwin-Mikke: I trzeba z tym skończyć.)

    Mamy sukces Krajowej Administracji Skarbowej, w związku z tym można powiedzieć...

    (Poseł Janusz Cichoń: Za mało.)

    ...że jest ona przygotowana do tego technicznie, organizacyjnie, żeby przeciwdziałać tym ryzykom związanym ze wzrostem nielegalnej sprzedaży papierosów i ma też sukcesy w zakresie walki z nielegalnym alkoholem. Na pewno może być lepiej i na pewno jest tak, że jest jeszcze wiele do zrobienia, ale radykalnie ta nielegalna produkcja również została ograniczona.

    Były pytania o stan finansów publicznych. Było pytanie, czy jest z nimi źle. Dzisiaj akurat jest taki wyjątkowy dzień, bo OECD opublikowało swój raport o gospodarce światowej. Jest w nim również kilka słów o Polsce i dane fiskalne, które zostały zawarte, prognozy gospodarcze itd., wskazują w bardzo optymistyczny sposób na to, że polska gospodarka czy polskie finanse publiczne znajdują się w bardzo dobrym stanie, są w bardzo dobrej kondycji. Więc jeżeli ktoś nie wierzy w prognozy rządu, uznając, że są nadmiernie optymistyczne, po prostu jest nieufny w stosunku do tego, co Rada Ministrów, rząd prezentują, to może zwrócić uwagę, spojrzeć na dzisiejszy raport OECD, który mówi, że w przyszłym roku deficyt sektora finansów publicznych wyniesie 0,6, czyli jesteśmy prawie blisko poziomu, który oznacza zerowy deficyt finansów publicznych rozumianych szeroko, czyli nie tylko budżet, ale również NFZ, ZUS, KRUS, oczywiście jednostki samorządu terytorialnego, czyli ten cały sektor finansów publicznych. Saldo jest bardzo bliskie zeru. Ta prognoza jest też bliska szacunkom rządu. Premier mówił o naszym szacunku, czyli 0,4% PKB, niewielka różnica między prognozą rządową 0,4 a OECD - 0,6, ale niezależnie od tej niewielkiej różnicy, która może wynikać z percepcji, pokazuje to, że stan finansów publicznych rzeczywiście jest bardzo dobry. W związku z tym nie ma powodu do wątpliwości, że są jakiekolwiek turbulencje wynikające z decyzji, które są podejmowane w ostatnim czasie.

    Było jeszcze pytanie od pana posła Cymańskiego o cydr. Rzeczywiście jest tak, że od dłuższego czasu prowadzona jest dyskusja na temat akcyzy na cydr, dyskusja wewnętrzna, oczywiście wynikająca z następującego sposobu myślenia: cydr to produkt, który wytwarzany jest z jabłek. Aby wzmocnić, wspierać polskich sadowników, warto zwiększyć aktywność, konsumpcję cydru w Polsce, aby te lokalnie produkowane jabłka mogły być sprzedawane, były podstawą do wytworzenia cydru, a następnie ta popularność cydru byłaby wsparciem dla polskich rolników. Otóż diagnozy są takie, że rzeczywiście można zastanawiać się nad tym, aby obniżyć tę akcyzę na cydr. Analizy trwają, ale duża część argumentów wskazuje na to, że bariery, jeśli chodzi o konsumpcję cydru w Polsce, przede wszystkim nie wynikają z podatku akcyzy, który jest niewielki. W cenie cydru akcyza to bardzo niewielki koszt. Główne bariery to reklama, popularność i w tym zakresie, jeżeli ktoś jest zwolennikiem popularności cydru, rzeczywiście warto prowadzić te analizy i postulować zmiany w taki sposób, żeby wyrównywać konkurencję cydru z innymi alkoholami.

    Było też pytanie o dyskusję dotyczącą opodatkowania piwa podatkiem akcyzowym, bazując na wyrównaniu poziomu akcyzy w oparciu o równą ilość alkoholu. Rzeczywiście ta dyskusja się toczy. To znaczy, żeby we właściwy sposób na nią odpowiedzieć, warto przeprowadzić pogłębione analizy, z tego powodu, że mamy do czynienia po prostu z rywalizacją dwóch perspektyw. Branża spirytusowa ma inną perspektywę, branża piwna ma inną perspektywę. Branża piwna argumentuje, że produkcja tego alkoholu, piwa, jest bardziej pracochłonna, więc wymaga to, aby stawka akcyzy nie była równa. Branża spirytusowa zwraca uwagę, że jednak alkohol to alkohol i konsekwencje zdrowotne są, można powiedzieć, równe. Niezależnie od tego, kto ma w tym sporze rację, należy rzeczywiście przeanalizować tę dyskusję w pogłębiony sposób i podjąć decyzję dopiero wtedy, kiedy, można powiedzieć, będą przyjęte wszystkie konsekwencje czy przepracowane wszystkie analizy w tym zakresie. Na razie nie ma żadnych decyzji. Proszę zauważyć, że każda decyzja miałaby konsekwencje w takim stopniu, że preferowałaby którąś z tych branż. W związku z tym dopóki to nie zostanie rozstrzygnięte, nie ma po prostu żadnych zmian w zakresie struktury opodatkowania piwa i wyrobów spirytusowych. Dziękuję bardzo. (Oklaski)