Posłanka Wanda Nowicka

Stenogram

15. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Paulina Matysiak:

    Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Poczta Polska, proszę państwa, znajduje się na zakręcie i ten zakręt to jest efekt wielu lat zaniedbań, złego zarządzania i decyzji podejmowanych przez Prawo i Sprawiedliwość. Można byłoby wiele mówić o przeszłości, ale dzisiaj ważna jest przyszłość, ta przyszłość pracowników, ale także tych, którzy z usług Poczty Polskiej korzystają. Tej przyszłości właśnie dotyczą moje pytania.

    Panie Ministrze! Czy prawdą jest, że prezes Poczty Polskiej przygotowuje plan transformacji bez udziału pocztowców i partnerów społecznych? Czy prawdą jest, że nie prowadzi dialogu, nie odpowiada na pytania, łamiąc przepisy ustawy o związkach zawodowych? Związek Zawodowy Pracowników Poczty zadał pytania w trybie art. 28 ustawy o związkach zawodowych 13 marca, ponowił te pytania 15 kwietnia i ciągle nie ma odpowiedzi.

    Chciałabym, żeby pan minister wyjaśnił obywatelom, co w rzeczywistości oznacza redukcja zatrudnienia o ponad 5 tys. etatów średniorocznie. Czy naprawdę tylko 5 tys. pracowników straci pracę, czy aby ten plan osiągnąć, należy pozbyć się większej liczby osób? Związki szacują redukcję tych etatów na 7-10 tys. pracowników, z którymi Poczta Polska miałaby w tym roku się rozstać.

    Chciałabym usłyszeć także uzasadnienie tak drastycznych zwolnień w Poczcie Polskiej. Jaki jest planowany ewentualny spadek wolumenu przesyłek i jakie jest po prostu zapotrzebowanie na pracę? Ilu pracowników Poczty Polskiej nabywa w tym roku uprawnienia emerytalne, a ilu kończą się umowy na czas określony?

    Czy w konsekwencji tak drastycznego ograniczenia zatrudnienia obywatele mają spodziewać się ograniczeń i trudności w dostępności usług i dalszego pogorszenia wskaźników jakości i terminowości? Już dzisiaj otrzymujemy liczne zapytania na ten temat. Jaka kwota z ponad 750 mln rekompensaty za stratę na świadczeniu usług pocztowych w latach 2021 i 2022 (Dzwonek) zostanie przeznaczona na wzrost dramatycznie niskich wynagrodzeń pocztowców? Bo właśnie kosztem pracowników ta usługa jest świadczona, bo kredytują ją od wielu lat.

    Ostatnie pytanie, panie ministrze. Czy którykolwiek z pracowników Ministerstwa Aktywów Państwowych ma stawkę zasadniczą w umowie o pracę w kwocie 4023 zł na etat albo mniej? Co właściciel, co państwo polskie zamierza zrobić z wynagrodzeniem ponad 50 tys. pocztowców, którzy taką kwotę mają? Czy to nie jest, proszę państwa, wstyd, że w największej, najstarszej polskiej firmie stosuje się kreatywne płace, aby osiągnąć kwotę minimalnego wynagrodzenia? (Oklaski)

15. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Jacek Bartmiński:

    Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie dotyczące sytuacji w Poczcie Polskiej, zadane przez panią poseł Paulinę Matysiak, chcę przede wszystkim na wstępie powiedzieć i potwierdzić tę opinię przedstawioną przez panią poseł, że ta sytuacja wynika z wieloletnich zaniedbań i błędów w nadzorze sprawowanym nad Pocztą Polską, która, jak przypomnę, już nie jest przedsiębiorstwem państwowym, tylko spółką akcyjną. Zgodnie z polskimi przepisami dotyczącymi spółek handlowych ta spółka akcyjna nie powinna prowadzić działalności ze stratą. W przypadku tego przedsiębiorstwa czy tej spółki mamy do czynienia ze zderzeniem się dwóch okoliczności: po pierwsze, konieczności prowadzenia rentownej działalności gospodarczej, a po drugie, świadczenia usługi publicznej oraz pewnego rodzaju misji społecznej, która to misja nie jest przedmiotem regulacji, jest przedmiotem tradycji. Przypomnę, że Poczta Polska, jako poczta, ma już w tej chwili 466 lat, prowadzi swoją działalność. Z tego powodu bardzo mocno wpisała się i w tradycję, i w krajobraz kulturowy i społeczny Polski.

    Przechodząc do pytań szczegółowych pani posłanki, chciałem poinformować, że redukcja o 5 tys. stanowisk pracy, o które pani posłanka zapytała, nie jest w istocie redukcją w postaci konieczności dokonania zwolnień grupowych czy innego rodzaju zwolnień. Ta liczba pojawiła się w planie rzeczowo-finansowym spółki Poczta Polska na rok 2024. Uprzejmie informuję, że w momencie objęcia rządów i przejęcia zarządzania nadzoru nad mieniem państwowym przez nową ekipę rządową, przez koalicję 15 października ustaliliśmy, że Poczta Polska nie posiada planu rzeczowo-finansowego na 2024 r. Nowy zarząd, wówczas jeszcze delegowany z rady nadzorczej, rozpoczął pracę nad przygotowaniem takiego planu. To oznacza, że Poczta Polska wchodziła w rok 2024 tak naprawdę bez przygotowanego planu działania, bez planu rzeczowo-finansowego, który jest podstawą funkcjonowania każdego przedsiębiorstwa, każdej spółki, każdego przedsięwzięcia.

    W tym momencie, wybaczcie państwo, chciałbym poinformować o osobach, które sprawowały w Poczcie Polskiej w ostatniej kadencji funkcje w zarządzie, ponieważ do tych osób powinno zostać tak naprawdę skierowane pytanie o przyczyny braku posiadania przez spółkę Poczta Polska planu rzeczowo-finansowego na rok 2024. W piątej kadencji Poczty Polskiej, w kadencji na lata 2022-2025, w zarządzie zasiadali: pan Krzysztof Falkowski pełnił obowiązki, a następnie został powołany na funkcję prezesa zarządu, pan Wiesław Włodek był wiceprezesem zarządu do spraw usług koncesjonowanych oraz filatelistyki, pan Mateusz Wodejko był wiceprezesem zarządu do spraw finansów oraz pan Andrzej Bodziony był przedstawicielem i jest nadal przedstawicielem załogi w zarządzie Poczty Polskiej. To tak pokrótce o przyczynach, dla których nagle pojawiła się liczba, która wzbudziła rzeczywiście sporo emocji. Ta liczba ok. 5 tys. etatów - to są nie osoby, tylko etaty - to są, jakby to księgowo powiedzieć, stanowiska pracy, o które Poczta Polska, nowy zarząd Poczty Polskiej zamierza obniżyć poziom zatrudnienia na rok 2024. Ma to nastąpić w wyniku naturalnej fluktuacji kadr, czyli mają być ograniczone przyjęcia pracowników, a kończące się umowy typu umowa-zlecenie czy umowa o pracę na czas określony nie będą przedłużane. Oczywiście jest zawsze w takiej sytuacji pytanie, czy nie dotyczy to tej najbardziej aktywnej grupy, tych młodych czy relatywnie młodych stażem pracowników, natomiast sytuacja finansowa poczty w tej chwili nie pozwala na to, żeby dokonywać bardzo, powiedziałbym, wyrafinowanego podejścia do ograniczania kosztów działalności.

    Jeśli chodzi o pytanie szczegółowe dotyczące spadku jakości usług świadczonych przez Pocztę Polską, z przykrością muszę tutaj powiedzieć, że odziedziczone po rządach Prawa i Sprawiedliwości i tzw. Zjednoczonej Prawicy system pracy Poczty Polskiej, jakość jej usług... Wydaje się, że tego poziomu już obniżyć nie można. On jest bardzo niski, on wynika ze złej organizacji pracy, z nieprzystosowania się Poczty Polskiej do nowych warunków rynkowych, do tego, że w niektórych regionach gęstość zaludnienia dramatycznie spadła, w innych wzrosła i do tego, że zmieniła się struktura przesyłek pocztowych - tych przesyłek, które doręcza, którymi zajmuje się Poczta Polska. Czyli bardzo spadł udział przesyłek listowych - listów, pocztówek, różnych kartek, tego typu przesyłek o wadze (Dzwonek) poniżej 2 kg - natomiast bardzo mocno wzrósł wolumen przesyłek paczkowych. Bardzo dziękuję.

15. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Marcelina Zawisza:

    Dziękuję.

    Szanowna Pani Marszałkini! Szanowny Panie Ministrze! Mam taką refleksję. Tak jak powiedziała posłanka Matysiak, my doskonale wiemy, z czego wynikają te problemy, z którymi dzisiaj borykają się pracownicy i pracownice Poczty Polskiej. To są wieloletnie zaniedbania, w tym zaniedbania Prawa i Sprawiedliwości, które nie traktowało poważnie swoich słów o tym, że państwo powinno być silne wobec silnych i troskliwe wobec słabych. Niestety, pracownicy Poczty od lat zarabiali naprawdę żenujące pieniądze.

    Chciałabym wrócić do pytań szczegółowych i poprosić o to, abyśmy uzyskały odpowiedź na piśmie. Specjalnie zadałyśmy pytanie o przyszłość. Chodziło o to, abyśmy mogli usłyszeć na tej sali, jaki plan ma koalicja 15 października na naprawę sytuacji Poczty. Nie naprawimy tej sytuacji, jeśli pracownicy nie zaczną godnie zarabiać. Oni naprawdę zarabiają poniżej minimalnej. Tam, na Poczcie, stosuje się kreatywną księgowość tylko i wyłącznie po to, żeby pracownicy mieli pensję minimalną. (Dzwonek) Mówimy o sytuacji, w której nie tyle zwalnia się pracowników, co nie przedłuża im się umów albo powstają etaty, ponieważ pracownicy przechodzą na emeryturę, a na ich miejsce nie zatrudnia się nowych pracowników. W efekcie pracownicy muszą zajmować się coraz większymi terytoriami. Jak wygląda ich obciążenie pracą? Oni nie są w stanie dobrze realizować usług, jeśli mają terytorium, którego nie są w stanie obejść.

    Wicemarszałek Monika Wielichowska:

    Dziękuję bardzo.

    Poseł Marcelina Zawisza:

    Muszą korzystać z komunikacji publicznej, muszą korzystać z rowerów, muszą korzystać z samochodów. To jest sytuacja absurdalna. Dlatego prosimy o informację, w jaki sposób planują państwo naprawić sytuację na Poczcie. Dziękuję. (Oklaski)

15. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Jacek Bartmiński:

    Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Poseł! Po pierwsze, chcę powiedzieć, że oczywiście plan transformacji Poczty Polskiej, który jest przygotowywany w tej chwili, nie przewiduje likwidacji Poczty Polskiej i nie przewiduje tego, żeby Poczta ograniczyła swoją działalność ani nabrała jakiegoś kadłubkowego kształtu. Ten plan jest w trakcie przygotowania, w związku z tym szczegółów tego planu na razie nie potrafię, nie jestem w stanie, nie mogę państwu przedstawić. On jest przygotowywany przez zarząd, będzie zatwierdzony przez radę nadzorczą. Na pewno minister aktywów państwowych zaakceptuje plan w takim kształcie, jaki uwzględnia zarówno ochronę praw pracowniczych, jak i interesy klientów Poczty Polskiej.

    Pani poseł prosiła o odpowiedź na piśmie na pytania szczegółowe i ta odpowiedź zostanie udzielona. Bardzo dziękuję.