Poseł Mirosław Suchoń

Stenogram

13. i 14. punkt porządku dziennego:

   13. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (druki nr 672 i 672-A).
   14. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych ze wsparciem finansowym dla poszkodowanych przez powódź w 2024 roku (druk nr 669).

Poseł Mirosław Suchoń:

    Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Polska 2050 - Trzecia Droga w połączonej dyskusji nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw oraz nad poselskim projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych ze wsparciem finansowym dla poszkodowanych przez powódź w 2024 roku.

    Szanowni państwo, spotkała nas wielka tragedia. Ten ból, który jest w nas na skutek tej tragedii, zostanie na długo. Dlatego na samym początku pozwolę sobie w imieniu moich koleżanek i kolegów z Klubu Parlamentarnego Polska 2050 wyrazić bardzo głębokie wyrazy współczucia wszystkim tym, którzy w wyniku tych tragicznych wydarzeń utracili kogoś bliskiego. Jesteśmy z wami, współczujemy, na tyle, na ile można, odczuwamy ten ból, który jest w waszych sercach. Jesteśmy także z tymi wszystkimi, którzy potrzebują pomocy. Wszyscy pamiętamy te trudne wydarzenia, przez wielu z nas obierane osobiście, przez dużą część oglądane za pomocą relacji w mediach społecznościowych, mass mediach. Wielu z nas ruszyło z pomocą wtedy, kiedy ta pomoc była potrzebna. Te sceny, te wydarzenia są w nas cały czas gorące i myślę, że obecne także w tej Izbie, zwłaszcza wśród tych, którzy w sposób osobisty doświadczyli konieczności niesienia pomocy czy też doświadczyli tej pomocy.

    Najtrudniejsze warunki oczywiście są na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie, gdzie żywioł w sposób drastyczny obszedł się z naszymi współobywatelami, ale także w południowej części województwa śląskiego, nie tylko południowej części województwa śląskiego, w Bielsku-Białej, w powiecie bielskim, gdzie ten żywioł niósł spustoszenie i zniszczenie. Dzisiaj wszyscy jesteśmy na etapie, kiedy ta pierwsza pomoc w zasadzie w wielu miejscach już się kończy, ale nadchodzi moment, kiedy pomoc musi zostać dostarczona w takich formach i w takim wymiarze, jakie wynikają z konieczności odbudowy, unormowania, z konieczności powrotu do normalnego życia, do normalnej pracy.

    Oczywiście oddajemy szacunek wszystkim tym, którzy pomagali w tych trudnych chwilach - to nie tylko służby, to nie tylko straż pożarna zawodowa, ochotnicza, to nie tylko Policja, wojsko, ale także wszyscy ci, którzy pełnili służbę, pracowali w tych miejscach, które wymagały całodobowej obecności, podejmowania decyzji, także wśród tych współobywateli, którzy pospieszyli na pomoc swoim sąsiadom po to, by ratować ich dobytek, zdrowie bądź życie. Dzisiaj także dziękujemy wszystkim tym osobom, które były zaangażowane w tę pomoc.

    Teraz naszym celem, celem także Polski 2050, jest pomoc, niesienie pomocy tym wszystkim, którzy jej potrzebują, oraz budowa i odbudowa czy raczej budowa odporności w taki sposób, aby w przyszłości natura i zmieniający się klimat nie doprowadziły do podobnej tragedii. Te cele nie są na dziś, one nie są na kadencję. Te cele, które musimy realizować, mają wymiar bardzo horyzontalny, to są cele na pokolenia.

    Chcę w tym momencie przypomnieć deklarację pana premiera i całej Rady Ministrów, że nikt nie zostanie pozostawiony bez pomocy. To niezwykle ważna deklaracja. Dlatego w parlamencie z inicjatywy pana marszałka powstanie specjalna komisja, która będzie odpowiadać za legislację, która będzie stanowić pomoc, także tę dotyczącą budowy i odbudowy. Chcę podkreślić, że będzie to komisja, która będzie skupiona na ciężkiej pracy, a nie na politykowaniu, i harcownicy polityczni nie będą mieli w tej komisji czego szukać. Mówię to oczywiście w kontekście bardzo nieprzyjemnych wydarzeń, które miały tutaj miejsce kilkanaście minut temu, związanych z prezentacją jednego z projektów ustawy, gdzie poseł, który - myślę, że to jest pewnego rodzaju okoliczność, która może pomóc zrozumieć te wydarzenia - reprezentuje region, który nie został dotknięty w sposób drastyczny tym żywiołem, który niszczył nasze miasta, nasze wsie, pozwolił sobie na taki bardzo nieprzyjemny moment rozpolitykowania.

    Jako osoba, która reprezentuje regiony pokrzywdzone, chcę zwrócić się do tego pana posła z prośbą. To, czego dzisiaj potrzebujemy w Wysokiej Izbie, to wspólna praca nad projektem, który zapewni pomoc, a nie politykierstwo. I, panie pośle, bardzo proszę o to - jest pan młodym posłem, więc rozumiem, że tego doświadczenia czasem może brakować - żeby szanować skalę nieszczęścia wszystkich osób, które zostały pokrzywdzone w wyniku działalności tego żywiołu, który niszczył życie w naszych regionach. To jest niezwykle ważne.

    (Poseł Andrzej Śliwka: Proszę nie wykorzystywać cynicznie tragedii.)

    Mówię o tym dlatego, że ta komisja będzie skupiona na sprawnym procedowaniu nad rozwiązaniami, które umożliwią niesienie pomocy i odbudowę. Dlatego nie będzie tam miejsca na tego typu rozpolitykowanie. Jest to niezwykle ważne zadanie, ponieważ te rozwiązania mają służyć nie tylko dziś, ale chcemy je przyjąć w takiej formie, w zgodzie, ponad podziałami, aby przede wszystkim mogły służyć przez pokolenia, chroniąc obywateli naszego państwa przed niszczycielskim żywiołem.

    Jest to ważne także dlatego, że my, Polacy jako naród, za każdym razem, kiedy historia stawiała nas w obliczu tragedii, zdawaliśmy egzamin z solidarności, przy czym do tej pory klasa polityczna miała problemy z egzaminem dojrzałości. Tragedie były źródłem kłótni, a nie konstruktywnej współpracy, zadania wieloletnie były przerywane, a nie kontynuowane. Nawet wtedy kiedy wystarczyło wyłącznie poprawić, dopracować jakieś rozwiązanie, praca nad nim była przerywana, dlatego że rozpoczęli ją poprzednicy. W ten sposób interes polityczny niszczył dobre rozwiązania.

    Dziś, stając przed obywatelami jako parlamentarzyści, wybrani także przez tych, których dotknęła tragedia, musimy zagwarantować, że zadbamy o warunki konieczne do niesienia skutecznej pomocy i przyjmiemy takie rozwiązania dotyczące odbudowy, które będą służyć w przyszłości. Infrastruktura, która powstanie w ramach odbudowy i budowy odporności, musi być dostosowana do zmieniającego się świata, do zmieniającego się klimatu i służyć pokoleniom, chroniąc i broniąc obywateli na tyle, na ile jest to możliwe, przed skutkami niszczycielskiego żywiołu.

    Rządowy projekt ustawy, który jest dziś przedmiotem obrad Wysokiej Izby, jest pierwszym krokiem, który umożliwi niesienie tej najpilniejszej pomocy i reakcję tam, gdzie jest to niezbędne. Zawiera on propozycje, które z pewnością w tych pierwszych godzinach tragedii pomogą w sprawach podstawowych, w sprawach najpilniejszych.

    Oczywiście są to kolejne rozwiązania, bo wbrew temu, co przed chwilą słyszeliśmy, panie pośle, ta pomoc już jest niesiona. Przypomnę, że decyzją naszego rządu kwota, która jest wypłacana w pierwszej kolejności - chodzi o środki, które już dzisiaj służą osobom poszkodowanym - wynosi 10 tys. zł. Gdybyśmy czekali na to, aż panowie posłowie obudzą się w sprawie projektu, gdybyśmy czekali na to, aż komisja ten projekt przyjmie, przeproceduje, zanim prezydent by to podpisał, jeżeli w ogóle pan prezydent podpisałby to rozwiązanie, to minęłoby bardzo dużo czasu, który byłby zmarnowany. Ale my pospieszyliśmy z pomocą natychmiast. Rząd podjął w drodze rozporządzenia decyzję o tym, że do 10 tys. zł wzrośnie globalnie kwota tej pierwszej pomocy, która jest niezbędna, która jest istotna w tym tak trudnym czasie. I te środki trafiają do ludzi. Tak więc jeżeli chodzi o kłamstwa, które tutaj słyszymy ze strony opozycji, znowu wpisujące się w walkę polityczną, to te słowa po prostu wprowadzają obywateli w błąd.

    Do najważniejszych rozwiązań, z którymi dzisiaj idziemy, z pewnością można zaliczyć zasiłek umożliwiający pokrycie kosztów energii. Być może nie jest to zasiłek, który stanowi bardzo dużą część pomocy, jednak każdy z nas, kto na własne oczy przekonał się, jak niszczycielskim żywiołem jest powódź, doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że koszty energii, która jest związana z potrzebą osuszania zalanych pomieszczeń, z potrzebą osuszania mieszkań, domów, z potrzebą osuszania pokojów, sypialni, są niezwykle wysokie. Dlatego w tym projekcie ustawy z inicjatywy Ministerstwa Klimatu i Środowiska znalazł się zapis pozwalający na przekazanie specjalnego dodatku w wysokości 1 tys. zł tym wszystkim, którzy tego wsparcia potrzebują. Oczywiście, to wsparcie jest zdecydowanie szersze. Mamy w tej ustawie propozycję wsparcia dla rodziców i uczniów również w wysokości 1 tys. zł. Ten zasiłek losowy pozwoli na to, aby w tym trudnym okresie, zwłaszcza w sytuacji, gdzie doszło do tragedii, gdzie np. zostały zniszczone materiały, które służą do edukacji, gdzie powódź zniszczyła choćby wyposażenie służące celom edukacyjnym, rodzinom została udzielona pomoc w wysokości 1 tys. zł.

    Każdy, kto miał nieprzyjemną okazję spotkać się z powodzią, wie również, że chodzi tu o tragedie, w przypadku których zakończenie wymaga przede wszystkim czasu. Trzeba czasu na to, żeby wysprzątać gospodarstwo, czasu na to, żeby przeprowadzić osuszenie, czasu na to, żeby pomóc rodzinie. Dlatego wprowadzamy specjalny urlop w wymiarze do 20 dni na usunięcie skutków powodzi. To jest w tej ustawie. Ten urlop, co ważne dla przedsiębiorców, będzie refinansowany przez struktury samorządowe, przez wojewódzkie urzędy pracy. 20 dni to jest ten czas, który osoby dotknięte powodzią będą mogły wykorzystać na to, żeby usunąć, wysprzątać swoje gospodarstwa czy pomóc najbliższym usunąć szkody, które poczyniła powódź.

    Myślimy też o firmach, o przedsiębiorcach. Dlatego w autopoprawce, która została dzisiaj przedstawiona przez rząd, znalazł się zapis o specjalnym mechanizmie świadczenia interwencyjnego. To świadczenie wyliczane w korzystny dla przedsiębiorców sposób będzie służyło zarówno prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą, jak i większym firmom. Pozwoli przetrwać ten najtrudniejszy czas. Wszyscy słyszymy to i widzimy w mediach, gdzie firmy znakomicie funkcjonujące utraciły możliwość prowadzenia produkcji. Ten zasiłek, to świadczenie będzie przeznaczone na to, aby mogły odbudować swoje zdolności, tak żeby ludzie nie utracili miejsc pracy, żeby praca mogła być kontynuowana.

    Oczywiście myślimy o edukacji w szerszy sposób. Ta ustawa zabezpieczy możliwość opieki zarówno najmniejszym dzieciom, które nie mają 3 lat, jak i zapewni możliwość prowadzenia edukacji dla osób starszych, wprowadzając czasowe rozwiązania, które pozwolą na to, aby ten proces edukacji był kontynuowany.

    Ta ustawa dotyka również takich prostych spraw administracyjnych, które mogłyby być przeszkodą przy udzielaniu pomocy, dlatego znalazł się zapis, który umożliwia powierzenie czynności związanych z wypłatą zasiłku w samorządach tym pracownikom, którzy na co dzień zajmują się innymi zadaniami. Dzięki temu ta pomoc będzie mogła być realizowana sprawniej i nie powstanie taka sytuacja, że kolejka mogłaby spowodować, że na tę pomoc trzeba będzie czekać.

    To są przepisy upłynniające możliwość niesienia pomocy i to jest niezwykle ważne, biorąc pod uwagę skalę tego żywiołu i skalę zniszczeń, które przyniósł. Przypomnę, że tą niszczycielską siłą został dotknięty teren, gdzie mieszka ok. 2400 tys. obywateli. To jest niesłychana skala, to jest oczywiście każda pojedyncza tragedia, do której trzeba podchodzić z odpowiednim wyposażeniem prawnym i to wyposażenie prawne m.in. w tej ustawie się znajduje.

    Ta ustawa proponuje również szczególne rozwiązania dotyczące ochrony zdrowia, które spowodują, że na terenach, przez które przeszła powódź, będzie możliwość sprawnego udzielania pomocy.

    Jest tu również zaproponowane wsparcie dla kredytobiorców. To jest niezwykle ważne. Dla wielu z nich ta powódź oznacza osobistą tragedię związaną z zalaniem miejsca zamieszkania, za które płacą raty. Będzie możliwość zwolnienia z płatności rat na okres 12 miesięcy.

    To, o czym z pewnością będziemy rozmawiać na posiedzeniu komisji, to jest cały obszar podmiotów ekonomii społecznej, które w naszej ocenie, w ocenie Polski 2050, jeszcze muszą znaleźć swoje miejsce w tych przepisach. One też ucierpiały w wyniku tego kataklizmu i trzeba tym podmiotom pomóc. Ale to wszystko już w ramach prac komisji.

    Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że będziemy mogli pracować nad tym projektem, i jestem przekonany, że w najbliższy wtorek zostanie przyjęty (Dzwonek) jako ustawa, która pomoże ludziom. Dziękuję bardzo. (Oklaski)