Poseł Michał Pyrzyk

Stenogram

6. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Andrzej Grzyb:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Szanowne Panie i Panowie Ministrowie! Finansowanie zadań w zakresie obronności, modernizacji polskiej armii jest przedmiotem nie tylko społecznego zainteresowania, ale też ogromnego wysiłku finansowego, który ponosi polskie państwo, a więc również polscy obywatele jako płatnicy podatków do budżetu państwa. Oczywiście wywołuje to z różnych powodów wielkie zainteresowanie, również społeczne. To zainteresowanie społeczne jest przedmiotem debaty publicznej dotyczącej tego, jaka jest wysokość tych funduszy, w jaki sposób one są wydatkowane, na jakie cele i czy wszystkie dyspozycje budżetowe w zakresie wydatków na obronność będą w pełni wykorzystane zarówno w roku bieżącym, jak i w prognozowanych wydatkach na przyszły rok. Dotyczy to również sprawy specjalnego funduszu, jakim jest Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych, który jest funduszem pozabudżetowym, gdzie tylko część wydatków z tego funduszu to są pieniądze budżetowe, a inne są po prostu pozyskiwane na rynkach finansowych. Zdajemy sobie też sprawę z tego, że jesteśmy państwem członkowskim NATO i że w związku z tym podjęliśmy pewne zobowiązania, które są związane z tym, że co najmniej 2% PKB powinniśmy wydatkować na obronność. Polska to wykonuje. Niewielka ilość lat polskiego członkostwa, więc 25 lat, to są lata, w których nie przekroczyliśmy czy nie osiągnęliśmy poziomu 2% PKB, a w roku bieżącym ten wskaźnik w stosunku do PKB powinien osiągnąć 4,2% PKB.

    Zatem, panie ministrze, panie premierze, chciałbym się zwrócić z pytaniami, które dotyczą realnych wydatków ze strony ministerstwa obrony na obronność (Dzwonek), z budżetu na rok bieżący i z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Jakie są prognozy co do planowanych funduszy na obronność w roku przyszłym? Jak w perspektywie ostatnich lat te proporcje się układają? Dziękuję bardzo. (Oklaski)

6. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz:

    Dziękuję bardzo.

    Wielce Szanowna Pani Marszałek! Państwo Posłowie! Wysoka Izbo! To jest fundamentalne pytanie, bo to jest sprawa naszego bezpieczeństwa, i od tego, od czego rozpoczął pan poseł Grzyb, wiele naszych wystąpień powinno się rozpoczynać - od podziękowań dla wszystkich obywateli Rzeczypospolitej, dla wszystkich podatników, którzy składają się na bezpieczeństwo państwa polskiego, i od wyrazów wdzięczności za ogromną akceptację dla najwyższych, historycznych wydatków na obronność. Prawie 80% Polaków popiera wzrost wydatków na obronność. W tym ma udział nasz rząd. To jest absolutny priorytet. Punkt pierwszy umowy koalicyjnej mówi o bezpieczeństwie państwa polskiego, jego filarach, silnych sojuszach, odporności społecznej i budowie własnych zdolności przez najlepiej wyposażoną, uzbrojoną i zorganizowaną armię. To jest nasz punkt podstawowy. Realizujemy go z pełną determinacją. Dlatego budżety na 2024 r. i 2025 r. są rekordowe, według założeń, pod względem wydatków na obronność.

    Jak to się przedstawia? W roku 2024, który jeszcze trwa i jeszcze wydatki są realizowane, zaplanowaliśmy w budżecie państwa... Słusznie mówił pan poseł Grzyb, że finansowanie obronności, działań związanych z obronnością, z bezpieczeństwem państwa jest z dwóch źródeł - z budżetu państwa oraz z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. W budżecie państwa w tym roku jest 117,6 mld zł, z funduszu wsparcia jest 41,8 mld, co daje razem ponad 153 mld - ponad 153 mld zarezerwowane na obronność. Przyszły rok jest absolutnie rekordowy pod względem planów, jakie mamy, związanych z wydatkowaniem na obronność. 123,5 mld w budżecie państwa i 65,4 mld z funduszu wsparcia - 186,6 mld w przyszłym roku na bezpieczeństwo. To jest absolutny rekord w historii Polski. Jeżeli będziemy to odnosić do PKB, będzie to stanowić 4,7% PKB. To jest najwyższa propozycja, jeśli chodzi o wszystkie państwa NATO. Oczywiście to są plany, założenia, tak jak w każdym roku. Chciałbym, żeby one były w 100% zrealizowane, i mamy pozytywne oznaki tego, że tak się dzieje.

    Porównam - bo dzisiaj słyszymy zarzuty, oczywiście nieuzasadnione, wynikające z hipokryzji naszych poprzedników, obłudy i zakłamania - jak to wyglądało w latach poprzednich. Rok 2022: w budżecie państwa i we wszystkich działaniach zaplanowano 57,1 mld zł, natomiast z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych na realizację celów określonych w programie rozwoju Sił Zbrojnych wydatkowano 14,5 mld. To już są wydatki, to już nie są plany. Czyli łącznie na obronność w roku 2022 wydatkowano 68,4 mld zł - 68,4 mld w roku 2022. Przypomnę, że plan na ten rok to 153 mld. Zaraz będę mówił, o jaką skalę zwiększyliśmy te wydatki. Rok 2023: z części 29. budżetu wydatkowano 97 mld zł, a z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych - 23,3 mld zł. To jest łączny wydatek 111,2 mld zł. To jest znaczący wzrost w porównaniu do roku 2022 i wykorzystanie ok. 50% Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. W ósmym roku swoich rządów nasi poprzednicy z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych byli w stanie wykorzystać 50%. Jak to wygląda w ujęciu procentowym? To będzie jeszcze lepiej obrazujące. Rok 2022: plan - 2,7% PKB, realizacja - 2,23%. Rok 2023: plan - 4,2% PKB, realizacja - 3,26%. Planowali 4,2%, tyle ile my w tym roku, a zrealizowali 3,26%. Jeszcze my pomogliśmy, przychodząc z panem ministrem Bejdą na ostatnie 2 tygodnie ubiegłego roku - podpisaliśmy kilka kontraktów, które pomogły w tym, że to wydatkowanie wzrosło. Ale przecież cały rok rządzili jeszcze nasi poprzednicy.

    Wydatki na obronność planowane na 2025 r. będą o 60% wyższe niż w 2023 r., kiedy nasi poprzednicy to jeszcze planowali, i 2,5 razy wyższe niż w 2022 r. To jest miara naszej inwestycji w bezpieczeństwo - 2,5 razy wyższe niż w 2022 r., kiedy już trwała wojna na Ukrainie, i o 60% wyższe niż w 2023 r. To absolutny rekord.

    Jak wygląda wydatkowanie w tym momencie? Myślę, że jesteśmy w bezpiecznej pozycji, jeżeli chodzi o wydatkowanie z budżetu państwa. Jestem tutaj optymistą. Ona jest szacowana na poziomie 73%, czyli podobnie jak w latach 2022-2023. Na takim etapie budżetu, czyli końcówka roku, zawsze są największe wydatki i niczym to nie odbiega, a budżet państwa w tych latach 2022-2023 był realizowany w 100%. Nie Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych, bo Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych (Dzwonek), tak jak powiedziałem, był realizowany w ok. 50% w roku ubiegłych.

    I dzisiaj już dobra informacja, bo już w tym momencie w Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych mamy więcej wydatków niż nasi poprzednicy w latach poprzednich. Są szacunki, które mówią, że osiągniemy poziom 65% lub nawet, jak pan minister Bejda zakłada, zbliżymy się do 70% wydatków z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. To będzie absolutnie imponująca kwota, będą imponujące inwestycje. Dużo liczb, ale chciałem, żeby to bardzo mocno wybrzmiało. Realizacja budżetu za naszych poprzedników: plan 4,2 - 3,26% PKB zrealizowane. My planujemy 4,2 w tym roku, realizacja będzie dużo wyższa niż za naszych poprzedników, będzie absolutnym rekordem w historii Polski. I rekordowe wydatki w przyszłym roku - 186,6 mld przeznaczonych na bezpieczeństwo państwa polskiego.

    Pani Marszałek! Jeśli pani pozwoli, to jeszcze dwa zdania, bo to jest autentycznie ogromny wysiłek społeczny, że możemy kupować najlepszy sprzęt. Wczoraj został podpisany kolejny kontrakt na 320 cystern dostarczających paliwo, do przechowywania paliwa, benzyny, oleju napędowego, paliwa lotniczego dla Wojsk Lądowych, dla Marynarki Wojennej, dla wojsk specjalnych, dla inspektoratu wsparcia. To kolejny kontrakt, który umożliwia wykorzystanie sprzętu, bo bez zabezpieczenia logistycznego, bez hangarów, bez dróg, bez cystern, bez wozu dowodzenia nie ma wykorzystania sprzętu, a o tym zapominali nasi poprzednicy i takich umów nie podpisywali, zresztą NIK im to zarzuca w swoich raportach. Naprawiamy te błędy.

    Mamy jasne przesłanie też dla Europy, którym chciałbym zakończyć. Wydatki na obronność w Europie, w państwach NATO muszą rosnąć. 2% jest absolutnym minimum. 2% umożliwia przyjście do stołu, ale nie umożliwia w żaden sposób rozwoju bezpieczeństwa w Europie. To jest absolutne minimum. Niespełnianie tego, moim zdaniem, nie będzie uprawniać do dalszego dialogu z nową administracją w Stanach Zjednoczonych. Tutaj państwa NATO-wskie muszą wyciągnąć z tego wnioski. Europa musi więcej inwestować w bezpieczeństwo i więcej wydawać na zbrojenia, w przemysł zbrojeniowy radykalnie musi inwestować Unia Europejska. Europa musi więcej wydawać na bezpieczeństwo nie dlatego, żeby zastąpić Amerykanów w Europie, bo tego się nie da zastąpić, tylko żeby utrzymać amerykańską obecność w Europie. To jest racja stanu Polski, to jest racja stanu bezpieczeństwa Europy. Będziemy to żmudnie i skrupulatnie realizować, a Polska jest tym państwem, które odgrywa najważniejszą rolę, bo spokojnie może mówić, że wypełnia wszystkie zobowiązania z naddatkiem i stanowi dobry przykład dla naszych sojuszników. Bardzo serdecznie dziękuję. (Oklaski)

6. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Andrzej Grzyb:

    Pani Marszałek! Szanowny Panie Premierze! Chciałbym jeszcze powiedzieć słowo o Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Ten fundusz został utworzony wraz z nową ustawą o obronie Ojczyzny. Dla opinii publicznej niejednokrotnie jest to enigmatyczna nazwa - Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych. Dlaczego taki fundusz pozabudżetowy został utworzony? Jaka jest zasadność ekonomiczna i formalnoprawna utrzymania tego funduszu? Na co on pozwala, jeżeli chodzi o funkcjonowanie wszystkich wysiłków modernizacyjnych związanych z nowymi zakupami, z modernizacją Sił Zbrojnych, w szczególności zaś, jeżeli chodzi o dostawy tego sprzętu nie tyle z przemysłu polskiego, co od kontrahentów zewnętrznych? Choć zdajemy sobie sprawę, że ten ambitny cel, aby 50% wydatków na obronność było lokowanych w związku z modernizacją w polskim przemyśle obronnym, to tutaj (Dzwonek), wydaje mi się, że to jest niezmiernie ważna sprawa. Dziękuję bardzo.

6. punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To prawda, Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych jest tym elementem finansowania, tym modelem finansowania, gdzie trzeba pozyskać pieniądze. To jest zobowiązanie, które zaciągamy w imieniu państwa polskiego na rzecz bezpieczeństwa, potrzebne, konieczne. Jestem zwolennikiem rozwijania Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych i sam wzrost wydatków, nasza efektywność i skuteczność o tym świadczy, że prowadzimy to dużo lepiej niż nasi poprzednicy. Zresztą umowy podpisane przez naszych poprzedników były warunkowe, wykonawcze, czyli jeżeli znajdzie się finansowanie, to będą zrealizowane, a teraz właśnie są realizowane, bo łatwo jest podpisać umowę, a dużo trudniej znaleźć dla niej zabezpieczenie finansowe. Tym łatwym elementem czasem zajmowali się nasi poprzednicy, a my zajęliśmy się tym trudnym. Pan minister Bejda w poniedziałek ogłaszał pozyskanie 4 mld euro na umowę wykonawczą warunkową podpisaną jeszcze przez naszych poprzedników na zakup sprzętu z Korei - 4 mld euro. I znaleźliśmy na to finansowanie.

    Duże podziękowania dla Banku Gospodarstwa Krajowego, dla Ministerstwa Finansów, dla pana ministra Domańskiego, dla całego zespołu, który zajmuje się pozyskiwaniem tych środków. To się stało możliwe, bo byliśmy w stanie w wiarygodny sposób przedstawić zdolności kredytowe dające gwarancje bezpieczeństwa. I robimy to. Będziemy dobre pomysły kontynuować, złe rzeczy naprawiać, i to się dzieje. Udało się, realizując zasadę 50 na 50, podpisać bardzo dużo kontraktów z polskimi firmami. Wczorajszy kontrakt na cysterny na 1 mld zł jest z polską firmą. Stawiamy i przemysł prywatny, i przemysł państwowy na równi ze sobą, bo jeden i drugi dobrze służy. Ci, którzy dają miejsca pracy, tworzą bezpieczeństwo państwa polskiego, są nam po prostu bardzo potrzebni.

    Chciałbym bardzo podziękować Wysokiej Izbie za jednogłośne przyjęcie naszej inicjatywy amunicyjnej.

    3 mld zł w tym roku jeszcze będzie przekazane na budowę fabryk amunicji w Polsce. Wczoraj Senat jednogłośnie, tak samo jak Sejm, zaakceptował tę ustawę. Liczymy na akceptację przez pana prezydenta. Bardzo o to prosimy, bo to jest niezwykle potrzebne. Zdolności amunicyjne, jeśli chodzi o produkcję amunicji, szczególnie 155 mm, które zastaliśmy, były na zatrważająco niskim poziomie. Od samego początku, kiedy przejęliśmy rządy, pracujemy nad tym, żeby ta zdolność produkcji wzrosła kilkunastokrotnie, wielokrotnie i żeby to się odbyło w najbliższym czasie, żeby Polska miała po prostu samodzielne zdolności do produkcji amunicji 155 mm, która jest najbardziej potrzebna. Kupujemy sprzęt, kupujemy czołgi, armatohaubice, kupujemy wiele wyposażenia dla naszych żołnierzy, ale jak nie będą mieli amunicji (Dzwonek), to najlepszy sprzęt nie będzie znaczył nic. O tym nasi poprzednicy zapomnieli. Nadrabiamy to. To jest wielka inwestycja. 3 mld na program budowy fabryk amunicyjnych, który w tym roku rozpoczyna swoją działalność. Nie uchwałą, ale ustawą. Pierwszy raz w historii Polski budowa fabryk amunicji nabiera takiej rangi. Bardzo serdecznie dziękuję. (Oklaski)