Poseł Marcin Ociepa

Stenogram

25., 26. i 27. punkt porządku dziennego:

   25. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych w sprawie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. wraz z przedstawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2023 r. oraz komisyjnym projektem uchwały w przedmiocie absolutorium (druki nr 425, 464 i 538).
   26. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o przedstawionej przez Prezesa Rady Ministrów ˝Informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2023 roku przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego˝ (druki nr 387 i 487).
   27. Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2023 roku wraz ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych (druki nr 448 i 486).

Poseł Marcin Ociepa:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Szanowni Państwo! Ja w odróżnieniu od przedmówcy chciałbym bardziej merytorycznie.

    (Głos z sali: On nie potrafi.)

    Naszej uwagi wymaga część 29, a więc polityka obronna Rzeczypospolitej, dlatego że ona od roku 2015 ulegała gwałtownym przekształceniom w kierunku znacznego wzrostu nakładów na obronność Rzeczypospolitej. Przypomnę, że w 2015 r. były nakłady rzędu 32 mld zł, a obecnie to jest 97 mld zł plus Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych. W zależności od tego, jak kształtuje się sytuacja na rynkach finansowych, to jest ok. 30 mld zł.

    Proszę zwrócić uwagę, jaką drogę przeszliśmy jako państwo polskie od roku 2015 do roku 2024, od 32 mld do ok. 140-150 mld, w zależności od tego, jak będzie kształtować się sytuacja. Proszę zwrócić uwagę, jak wielki to był wysiłek. Jest niezwykle istotne, żeby przez ten pryzmat oceniać także ubiegły rok, również dynamikę tych wydatków i to, w którym kierunku one zmierzały.

    Szanowni Państwo! Tak znaczący, skokowy wzrost nakładów na obronność, a także sytuacja, w której od roku 2022 wydawaliśmy te środki, będąc świadomi agresji rosyjskiej na Ukrainę, w odniesieniu do której wtedy, w roku 2022, wcale nie było takie oczywiste, że będziemy dzisiaj rozmawiać o warunkach pokoju... Trzeba to jasno powiedzieć: w 2022 r., także dzisiaj, ale wówczas w sposób szczególny, istniało realne zagrożenie rosyjską agresją także na terytorium Polski. Musieliśmy to brać pod uwagę. To sprawiło, że wzrost nakładów nastąpił jeszcze szybciej, a także te wydatki były czynione po prostu w warunkach wojennych. To jest bardzo ważne, żeby także Wysoki Sejm, żeby także Najwyższa Izba Kontroli, żebyśmy my wszyscy mieli świadomość warunków, w jakich wzrastały te nakłady i były one realizowane. To były warunki wojenne i to są warunki wojenne.

    Oczywiście to musiało się przekładać także na to, jak była prowadzona gospodarka finansowa, w jaki sposób wydawaliśmy te środki. Tutaj warto powiedzieć, że po pierwsze, wbrew dezinformacji, która jest siana w imię doraźnej walki politycznej w naszym kraju, zdecydowana większość wydatków na zbrojenia w zeszłym roku to były wydatki, które zostały skierowane do polskiego przemysłu zbrojeniowego. To polski przemysł zbrojeniowy skonsumował zdecydowaną większość nakładów finansowych z części budżetowej 29, czyli przeznaczonych na obronność. To jest wielka sprawa, bo to znaczy, że pokazaliśmy jednocześnie, że rozumiemy, że trzeba inwestować w polskie Siły Zbrojne, kupować najnowocześniejszy sprzęt, ale jednocześnie inwestować w potencjał polskiego przemysłu zbrojeniowego. I to się działo.

    Po drugie, oczywiście mówimy także o kwestii zakupów za granicą. Tak, ciągle są takie systemy uzbrojenia, których polskie zakłady nie produkują. Te wielkie zakupy zbrojeniowe, realizowane w horyzoncie, co chcę podkreślić, wieloletnim, były i są realizowane także przy wielkim wysiłku. To tak się wydaje co niektórym, jak słyszę różne głosy komentatorskie, że sprzęt wojskowy, systemy uzbrojenia leżą na półce, wystarczy wyciągnąć pieniądze, zapłacić i ten sprzęt będzie w Polsce. Nie. Po pierwsze, to wymaga czasu, a po drugie, bardzo często rywalizujemy o najnowocześniejszy, najlepszy system uzbrojenia z innymi zamawiającymi. Ten proces uległ oczywiście intensyfikacji w związku z agresją rosyjską na Ukrainę. Po prostu wiele państw zaczęło zwiększać wydatki na obronność i zamawiać sprzęt.

    Tutaj strzałem w dziesiątkę, wielkim naszym sukcesem było to, że pozyskaliśmy te zamówienia, że udało nam się wynegocjować bardzo dobre warunki, także uwzględniające wzrost dla polskiego przemysłu zbrojeniowego z kierunku koreańskiego. To był sukces. Byliśmy jednymi z pierwszych, jeśli chodzi o państwa NATO i jeśli chodzi o Europę, którzy wybrali ten kierunek. Za nami ustawiła się kolejka zamawiających. Dlaczego? Bo przemysł amerykański był zapchany. Jeśli chodzi o linie produkcyjne, to kolejka zamówień była tak długa, że inne państwa zaczęły także szukać innych rynków.

    Dlaczego o tym, szanowni państwo, mówię? Dlatego że trzeba mieć świadomość, że zarządzanie finansami publicznymi w zakresie realizacji wydatków na zbrojenia wymaga elastyczności i wyobraźni potrzebnej do tego, żeby być konkurencyjnym, bo oczywiście trzeba z jednej strony negocjować jak najlepsze warunki i jak najlepsze ceny, a jednocześnie realizować priorytet jak najszybszych dostaw, bo to był nasz priorytet, żeby ten sprzęt trafił jak najszybciej, żeby on zdążył dotrzeć do naszych jednostek wojskowych, żeby nasi żołnierze po prostu mogli już na nim się szkolić i wreszcie go wdrażać. I to była stawka wydatkowania tych środków finansowych.

    To oznacza, że musimy być także dobrym zamawiającym, tzn. potrafić wyprzedzić innych. Wymaga to olbrzymiego wysiłku, także politycznego. I tutaj chcę o tym powiedzieć na przykładzie zamówienia na śmigłowce Apache. Za państwa rządów, za rządów Platformy Obywatelskiej i koalicjantów mieliśmy informację z waszego wnętrza. Już nie chcę więcej mówić, żeby temu oficerowi nie robić problemów, ale to była wypowiedź publiczna. Powiedział on, że jest problem z negocjacjami na śmigłowce Apache, jest problem z offsetem, że Amerykanie się nie śpieszą.

    Szanowni Państwo! To jest dzwonek alarmowy dla was. To jest zadanie dla premiera, dla ministra jednego, drugiego, trzeciego, żeby walczyć o ten offset, żeby walczyć o ten kontrakt, żeby te śmigłowce Apache nie tylko miały zgodę Kongresu na dostawę do Polski, lecz także żeby one realnie do Polski trafiły.

    (Poseł Krystyna Skowrońska: I jaki jest ten offset? Nie ma offsetu.)

    To się ściśle wiąże z wątpliwościami Najwyższej Izby Kontroli, jeśli chodzi o nadpłaty dla kontraktów.

    Szanowni Państwo! Nie można podchodzić księgowo do wydatków zbrojeniowych. Tu potrzebna jest wyobraźnia, tu potrzebna jest odwaga, potrzebne jest zaangażowanie polityczne, merytoryczne, żeby mieć konkretne efekty, bo ten efekt jest konkretny: albo będzie ten sprzęt na terytorium Polski, albo go nie będzie.

    (Poseł Krystyna Skowrońska: Co pan opowiada za głupoty?)

    Oczywiście księgowi, tacy, powiedziałbym, o ograniczonych horyzontach, z pewnością tego nie rozumieją.

    (Poseł Krystyna Skowrońska: To pan tego nie rozumie.)

    Tak że jak słyszę panią poseł Skowrońską, to rzeczywiście jest to dobry przykład, cieszę się, że pani się odzywa, bo to wpisuje się dokładnie w tę uwagę. Uderz w stół, a nożyce się odezwą. (Oklaski)

    Nie ma wątpliwości, że tu potrzebna jest większa wyobraźnia niż tylko w przypadku księgowego podejścia do tabelek.

    (Poseł Krystyna Skowrońska: Zaraz panu podam.)

    (Poseł Krystyna Szumilas: Potrzebna jest uczciwość.)

    Tak więc, po pierwsze - myślenie długoterminowe, co oznacza, że czasem te nadpłaty były w interesie publicznym. One może księgowo są nie do zrozumienia, ale one były w interesie publicznym. Zbudowały one wiarygodność Polski jako państwa zamawiającego sprzęt za granicą, jako państwa, któremu warto nie tylko sprzedawać, ale i szybko dostarczać sprzęt. I z tego, szanowni państwo, rządy Zjednoczonej Prawicy będą i są rozliczane. Dzięki temu dzisiaj jesteśmy państwem, które we wszystkich rankingach radykalnie awansowało, jeśli chodzi o potencjał zbrojeniowy. Jesteśmy stawiani za wzór, można tu zacytować waszych ministrów, którzy wrócili właśnie z Waszyngtonu. Na posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej minister Paweł Zalewski powiedział: Polska została postawiona w gronie wszystkich sojuszników za wzór, jeśli chodzi o wydatki na politykę obronną i wzrost potencjału obronnego. I niech to będzie puenta. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

    (Poseł Sławomir Ćwik: Zostawiamy miliardy dolarów.)

    (Głos z sali: Brawo!)