Posłanka Anita Kucharska-Dziedzic

Stenogram

8. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka - ˝Aktywny rodzic˝ (druk nr 319).

Poseł Jolanta Zięba-Gzik:

    Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie Ministry! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga dotyczące projektu ustawy o wspieraniu aktywności zawodowej rodziców oraz o wychowaniu dziecka - ˝Aktywny rodzic˝. Przedłożony projekt ustawy określa warunki nabywania prawa do świadczeń wspierających rodziców w aktywności zawodowej i wychowywaniu dziecka oraz zasady przyznawania i wypłacania tych świadczeń.

    Ustawa ma na celu zachęcenie do aktywności zawodowej rodziców dzieci w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. Projektowana ustawa wprowadza do systemu prawnego trzy rodzaje świadczenia ˝aktywny rodzic˝. Wspiera rodziców w aktywności zawodowej poprzez świadczenia ˝aktywni rodzice w pracy˝, ˝aktywnie w żłobku˝ i ˝aktywnie w domu˝. Rodzice będą mogli skorzystać z jednego z tych świadczeń od 1 października 2024 r.

    ˝Aktywni rodzice w pracy˝ potocznie jest zwane babciowym. Program ma na celu wsparcie zawodowo aktywnych rodziców dzieci w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. Świadczenie w wysokości 1500 zł miesięcznie przez 24 miesiące będzie dostępne dla tych, którzy spełniają określone kryteria. Preferencję otrzymają także opiekunowie niepełnosprawnych dzieci, dla których świadczenie wyniesie 1900 zł miesięcznie. Dotyczy to dzieci, które potrzebują stałej czy długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz koniecznością codziennego współudziału opiekuna dziecka w leczeniu, rehabilitacji i edukacji.

    Każde dziecko do 35. miesiąca życia będzie miało w Polsce prawo do wsparcia państwa. Rodzice decydujący się na powrót do pracy dostaną wsparcie finansowe zwane potocznie babciowym. Będą mogli sami zdecydować, na co przeznaczą otrzymane środki. Będą mogli sfinansować opiekę sprawowaną przez nianię czy babcię, która jest emerytką. Co ważne, jeśli rodzice zdecydują się na zawarcie z nianią lub babcią umowy uaktywniającej, to składki od tej umowy będą dodatkowo finansowane przez państwo do wysokości podstawy nie wyższej niż 50% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Rozwiązanie pozwoli na coroczną waloryzację wysokości emerytury babci zatrudnionej na podstawie umowy uaktywniającej. Zawarcie takiej umowy nie będzie warunkiem koniecznym do otrzymania świadczenia. Musimy pamiętać, że świadczenie ˝aktywni rodzice w pracy˝ będzie kierowane tylko i wyłącznie do rodziców aktywnych zawodowo.

    Świadczenie ˝aktywnie w żłobku˝ ma zastąpić aktualne dofinansowanie w wysokości do 400 zł do opłaty za pobyt dziecka w instytucjach opieki nad dziećmi do lat 3. Nowe świadczenie będzie adresowane do rodziców korzystających ze żłobków, klubów dziecięcych lub pracy dziennych opiekunów. Wynosi ono do 1500 zł miesięcznie na dziecko lub do 1900 zł miesięcznie na dziecko z niepełnosprawnością, jednak nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzice ponoszą za pobyt dziecka w żłobku. Projekt wprowadza także maksymalne limity opłat za żłobki, aby zapobiec nadmiernemu wzrostowi kosztów dla rodziców.

    Z kolei świadczenie ˝aktywnie w domu˝ ma zastąpić dotychczasowy rodzinny kapitał opiekuńczy. Oferuje ono wsparcie finansowe na każde dziecko w rodzinie w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. Świadczenie będzie wynosić 500 zł miesięcznie przez 24 miesiące. Jest to alternatywa dla rodziców, którzy nie będą korzystać ze świadczeń ˝aktywni rodzice w pracy˝ lub ˝aktywnie w żłobku˝.

    Nowością będzie możliwość uzyskania środków na każde dziecko, w tym także pierwsze i jedyne dziecko w wieku od 12. miesiąca do ukończenia 35. miesiąca życia. Co ważne, rodzice będą mogli w miarę potrzeb, zgodnie z indywidualną sytuacją zmienić, nawet wielokrotnie, jedno świadczenie na inne. Na to samo dziecko można będzie pobierać tylko jedno świadczenie za dany miesiąc.

    Koszt zaproponowanych rozwiązań to prawie 9 mld zł. Mamy nadzieję, że dzięki tym zmianom spadnie liczba gmin, w których nie ma żadnej instytucji opieki nad dziećmi do lat 3, a co za tym idzie, wzrośnie poziom dostępności do opieki żłobkowej.

    Szanowni Państwo! Dobrze wiemy, że obecnie rodzice, najczęściej matki, po urodzeniu dziecka muszą wybierać między życiem rodzinnym a zawodowym. Rolą państwa jest stworzenie kompleksowego systemu wsparcia dla tych rodziców, umożliwiającego im efektywne godzenie ról rodzinnych i zawodowych, pozostawiając przy tym możliwość wyboru formy sprawowanej opieki nad dzieckiem. To ważne, aby otoczyć opieką matki, które chcą powrócić na zawodowy rynek pracy.

    Wyżej wymieniona ustawa wspiera równouprawnienie i aktywność zawodową kobiet, eliminując bariery związane z opieką nad dziećmi. Ponadto może być też odpowiedzią na niż demograficzny. Wreszcie ustawa promuje równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, sprzyjając rodzinie. Dlatego jako Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe - Trzecia Droga będziemy za dalszym procedowaniem nad tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.