Pytania w sprawach bieżących.
Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Transport morski odgrywa kluczową rolę w globalnej gospodarce, umożliwia on realizację przewozów towarów między krajami i kontynentami. Transport drogą morską jest najbardziej opłacalną metodą dostawy towarów, zwłaszcza na duże odległości.
W strategii zrównoważonego transportu morskiego duże znaczenie mają porty. Jako istotne punkty w łańcuchu dostaw muszą być one przygotowane do obsługi rosnącej liczby ładunków, co wiąże się z inwestycjami w infrastrukturę umożliwiającą przyjmowanie nowoczesnych, bardziej ekologicznych jednostek pływających oraz zwiększenie efektywności energetycznej. Rozwój portów to także szereg inwestycji towarzyszących, które są niezbędne, aby porty mogły zyskać dodatkowy potencjał. To inwestycje na torach przejściowych do portów, inwestycje dotyczące budowy nadbrzeży pod kolejne terminale kontenerowe, a także inwestycje w rozwój dróg i kolei prowadzących do portów.
Budowa głębokowodnego terminala kontenerowego w Świnoujściu to jedna z kluczowych inwestycji infrastrukturalnych w Polsce, mająca na celu wzmocnienie pozycji Polski jako ważnego hubu logistycznego i portowego na Bałtyku. Realizacja projektu wiąże się z dużymi nakładami finansowymi oraz wieloma etapami budowy, które obejmują zarówno prace hydrotechniczne, jak i budowę infrastruktury portowej. Budowa terminala w Świnoujściu wpisuje się w szeroką wizję rozwoju portów i infrastruktury morskiej w Polsce. Należy także wspomnieć tu o komponentach niezbędnych do budowy elektrowni atomowej na Pomorzu. Jednym z elementów niezbędnych do budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce jest infrastruktura hydrotechniczna, która posłuży jako miejsce do rozładunku komponentów transportowych drogą morską. (Dzwonek) Została już podpisana pierwsza umowa na zaprojektowanie konstrukcji morskiego pirsu.
W związku z powyższym proszę pana ministra o odpowiedź na pytania: Jaki jest stan zaawansowania prac w kluczowych inwestycjach infrastrukturalnych w obszarze gospodarki morskiej? Jakie postępy nastąpiły w ostatnich miesiącach w tym obszarze? Jaki jest stan prac związanych z budową terminala kontenerowego? Jaki jest harmonogram prac w związku z budową infrastruktury hydrotechnicznej na potrzeby budowy elektrowni jądrowej na Pomorzu? Dziękuję. (Oklaski)
Pytania w sprawach bieżących.
Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Poseł! Wysoka Izbo! Dziękuję za to pytanie. Chciałbym przedstawić szczegółowe informacje z zakresu postępów, jakie w ostatnich miesiącach zostały poczynione w kontekście realizacji najistotniejszych dla gospodarki morskiej, kluczowych projektów infrastrukturalnych w tym zakresie.
Odpowiadając wprost, chcę powiedzieć, że przez ostatnie miesiące zrealizowaliśmy wiele działań przybliżających nas do tego, aby do portu w Świnoujściu przypływały największe kontenerowce na świecie. Tych działań było wiele. Zacznę od tego, że w kwietniu zostało wydane pozwolenie lokalizacyjne dla tej inwestycji przez wojewodę zachodniopomorskiego. Następnie w maju podpisano umowę z wykonawcą studium wykonalności oraz raportu oddziaływania na środowisko dla toru podejściowego, który będzie prowadził do portu w Świnoujściu. Wartość umowy to ok. 10 mln zł. Następnie 30 sierpnia została również podpisana umowa na wykonanie badania ferromagnetycznego pod budowę falochronu. Wywiad ferromagnetyczny to jest sprawdzenie dna morskiego w miejscu, w którym realizowana jest inwestycja, w zakresie tego, czy na dnie nie zalega coś, co mogłoby potencjalnie skomplikować jej realizację. Takie badania wykonuje się za każdym razem, kiedy realizowane są inwestycje właśnie w miejscach takich jak akweny, szczególnie w portach, i to wydarzyło się w sierpniu. 6 września Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, który jest jednym z inwestorów w przypadku tego wielkiego przedsięwzięcia, podpisał umowę na wykonanie skanu magnetycznego dna basenu portowego, czyli tego miejsca, które bezpośrednio będzie częścią nowego terminala kontenerowego. Zgodnie z tymi działaniami, które realizujemy, jednocześnie przekazujemy na bieżąco uzupełniane materiały dotyczące decyzji środowiskowej i one jeszcze we wrześniu, po przeprowadzeniu szczegółowych analiz zostaną przekazane generalnemu dyrektorowi ochrony środowiska.
A więc wszystkie działania, które zostały do tej pory podjęte, są ewidentnym przyspieszeniem prac nad realizacją tego strategicznego przedsięwzięcia, kluczowego dla polskiej gospodarki morskiej. Zgodnie z harmonogramem spodziewamy się zrealizować to przedsięwzięcie do końca 2028 r. Wszystkie działania, które podejmujemy, są realizowane zgodnie z przyjętym harmonogramem. Wkrótce będą podejmowane kolejne działania i będą one na bieżąco przedstawiane przez Ministerstwo Infrastruktury.
Chcę jeszcze raz podkreślić i zapewnić, że realizacja głębokowodnego terminala kontenerowego jest przez nas uznawana za projekt strategiczny, jeden z kluczowych dla rozwoju polskiej gospodarki morskiej. Konsekwentnie podejmujemy działania, które prowadzą do tego, aby w 2028 r., na przełomie lat 2028 i 2029 na Pomorze Zachodnie mogły przypływać największe kontenerowce na świecie, tak jak dzisiaj ma to miejsce w Gdańsku. Podsumowując kwestie związane z realizacją terminala głębokowodnego w Świnoujściu: to byłoby tyle.
Pani posłanka pytała również o sprawy związane z realizacją działań, które będą służyć budowie pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej na Pomorzu. Chcę państwa zapewnić, że również poprzez jednostki administracji morskiej, w tym Urząd Morski w Gdyni, realizujemy działania, które doprowadzą nas do wykorzystania infrastruktury morskiej jako ważnego elementu budowy elektrowni jądrowej. 2 tygodnie temu została podpisana umowa na projekt pirsu, czyli tzw. MOLF-a, który będzie służył wyładowywaniu najważniejszych, kluczowych elementów o największych gabarytach do budowy pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej. Będzie to prawie kilometrowy pirs, który mniej więcej od powierzchni wody będzie wysoki na ok. 5 m. Wszystkie najważniejsze i największe elementy pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej zostaną dostarczone właśnie tym pirsem. Szacujemy, że tych dostaw będzie ok. 200. To pokazuje, że właśnie transport morski odgrywa kluczową rolę w realizacji tak ważnych inwestycji jak budowa elektrowni jądrowej. Oczywiście towarzyszą temu również wszystkie działania, które są związane z rozwojem nie tylko dróg dostępowych do elektrowni, ale także kolei. Wszystkie te działania są na bieżąco koordynowane przez Ministerstwo Infrastruktury.
Kolejna inwestycja, o której chciałbym wspomnieć, to są kwestie związane z realizacją Krajowego Planu Odbudowy i wykorzystywaniem środków finansowych, które zostały odblokowane przez rząd premiera Donalda Tuska i będą służyć również rozwojowi gospodarki morskiej, w tym morskiej energetyki wiatrowej. Właśnie przed gospodarką morską otwiera się nowy rozdział, który będziemy wspólnie pisać. Dlatego realizujemy działania, które pozwalają na realizację jednego z dwóch terminali instalacyjnych morskich farm wiatrowych w Gdańsku. Zostało już wydane pozwolenie na budowę tego terminala. My jako ministerstwo wyraziliśmy zgodę na dzierżawę terenu dla spółki Instrana, która jest własnością Polskiego Funduszu Rozwoju i będzie realizować tę inwestycję. Również dzięki naszym staraniom zrealizowaliśmy działania, które pozwoliły na odblokowanie ponad 900 mln zł środków z Krajowego Planu Odbudowy zatwierdzonych jako dozwolona pomoc publiczna przez Komisję Europejską. Te działania będą służyć realizacji (Dzwonek) jednego z dwóch terminali instalacyjnych. Poza tym ze środków Krajowego Planu Odbudowy realizujemy działania, które będą służyć rozwojowi portów serwisowych: Darłowo, Ustka i Łeba. W Darłowie już ogłosiliśmy przetargi na realizację przebudowy ponad 100-letniego falochronu i wejścia do portu. To pozwoli na zbudowanie nowoczesnych systemów, które zapewnią bezpieczeństwo wejścia do portu. Jednocześnie ogłosiliśmy przetarg na przebudowę nabrzeży, które będą służyć portom serwisowym w porcie w Łebie. Planujemy takie same działania związane z remontami falochronów w porcie w Ustce. To będzie służyć rozwojowi portów serwisowych dla morskich farm wiatrowych i to są działania realizowane dzięki m.in. środkom z Krajowego Planu Odbudowy, który został odblokowany.
Jeżeli pan marszałek pozwoli, powiem jeszcze o jednej kluczowej sprawie. Chciałbym dodać, że Ministerstwo Infrastruktury sprawy związane z realizacją inwestycji postrzega kompleksowo, nie tylko od strony wody, ale także od strony lądu. M.in. z ministrem Bukowcem i z ministrem Malepszakiem pracujemy nad wsparciem działań, które pozwolą na dobre skomunikowanie naszych portów właśnie z częścią lądową. Temu służy m.in. dokończenie budowy drogi S3, które pozwoli na transport ładunków nie tylko drogą kołową, właśnie z portu w Świnoujściu na południe, a także drogą kolejową.
Jeśli chodzi o tzw. Nadodrzankę, czyli linię kolejową CE 59, a także trasę kolejową pomiędzy Szczecinem a Świnoujściem, jeszcze w tym roku przeznaczymy ok. 40 mln zł na remont Nadodrzanki w południowej części kraju i planujemy w najbliższych 2 latach ze środków z Krajowego Planu Odbudowy zrealizować działania na ponad 200 mln zł, które pozwolą zlikwidować miejsca limitujące przejazd pociągów po dwóch torach, po to aby sprawić, aby Nadodrzanka, czyli ta droga, która prowadzi z północy na południe po zachodniej części kraju, była dobrym wsparciem dla możliwości wywozu kontenerów właśnie ze Świnoujścia na południe Polski, też do naszych sąsiadów. Dzięki temu transport realizowany właśnie drogą morską będzie uzupełniany drogą lądową poprzez drogi, a także koleje. Nad tym też kompleksowo pracujemy i są już pierwsze efekty naszych działań. Również w tym miesiącu zostanie wybrany wariant inwestycyjny dla najważniejszego odcinka, odcinka pomiędzy Szczecinem a Świnoujściem, jeśli chodzi o realizację remontu linii kolejowej, która pozwoli na lepsze, skuteczniejsze i bardziej efektywne transportowanie kontenerów, które będą przypływać do jednego z najważniejszych portów w Polsce.
Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:
Panie ministrze, zmierzamy do końca.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Arkadiusz Marchewka:
Dziękuję, panie marszałku.
Pytania w sprawach bieżących.
Bardzo dziękuję.
Panie Ministrze! Chciałabym jeszcze dopytać o koszt całkowitej inwestycji realizacji terminala kontenerowego w Świnoujściu. Czy jesteśmy w stanie dzisiaj to określić?
O terminie zakończenia prac już pan powiedział - 2028 r.
I jeszcze jedno pytanie: Czy w kwestii przygotowywania infrastruktury na potrzeby budowy elektrowni jądrowej jesteśmy w harmonogramie, tzn. czy te prace mogą nam się przedłużyć, czy obecnie są one realizowane zgodnie z harmonogramem? Dziękuję.
Pytania w sprawach bieżących.
Szanowny Panie Marszałku! Pani Poseł! Jesteśmy, można powiedzieć, w miejscu, które nawet wyprzedza harmonogram, dlatego że sama umowa dotycząca realizacji pirsu dla budowy morskiej elektrowni wiatrowej została podpisana miesiąc wcześniej, niż było to pierwotnie planowane. A więc realizujemy wszystkie działania zgodnie z planem.
Odpowiadając na pytania dotyczące kosztów realizacji terminala kontenerowego głębokowodnego, chcę powiedzieć, że wszystkie działania są podzielone na poszczególne podmioty, które odpowiadają za konkretne części. Z jednej strony jest to zarząd morskich portów, który odpowiada za realizację części lądowej, czyli budowę dróg dojazdowych do terminala, części kolejowej, mamy Urząd Morski w Szczecinie, który realizuje działania związane z budową toru podejściowego do Świnoujścia o długości 70 km, jak również mamy konsorcjum, które wygrało przetarg, które będzie odpowiedzialne za zalądowienie, czyli przygotowanie tego pirsu.
Te koszty rozkładają się mniej więcej w taki sposób - oczywiście szacujemy na tym etapie - że po stronie zarządu portów wszystkie koszty dotyczące spraw związanych z budową terminala wynoszą ok. 1200 mln zł, realizacja 70-kilometrowego toru podejściowego do Świnoujścia jest zapisana w wieloletnim programie, na który do 2028 r. lub 2029 r. jest zapisane prawie 10 mld zł, natomiast koszty, które poniesie konsorcjum w związku z realizacją tej inwestycji, szacowane są wstępnie na ok. 2,5 mld zł.
Jest to więc inwestycja, która z punktu widzenia jej wartości jest jedną z najważniejszych i najdroższych dla gospodarki morskiej, ale realizacja tej inwestycji - jestem przekonany - przyniesie wymierne efekty dla rozwoju nie tylko gospodarki morskiej Pomorza Zachodniego, lecz także całej polskiej gospodarki morskiej i generalnie naszej gospodarki, bo to sprawi, że w najbardziej wysuniętym porcie na zachód Polski będziemy mieli głębokowodny terminal, który będzie mógł obsługiwać oceaniczne rejsy, które pozwolą na transport towarów nie tylko do Polski, lecz także do naszych sąsiadów i Europy Środkowo-Wschodniej. Dziękuję. (Oklaski)
(Poseł Magdalena Sroka: Dziekuję.)