Klub Poselski Konfederacja

Stenogram

23. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druk nr 656).

Poseł Sławomir Mentzen:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o VAT w każdym kraju członkowskim jest zaledwie implementacją dyrektywy VAT-owskiej, stąd można by uznać, że wszystkie ustawy o VAT w całej Unii Europejskiej są do siebie podobne. Niestety nie są. Nasza polska ustawa o VAT jest najbardziej skomplikowana. We wszelkich rankingach skomplikowania systemów podatkowych zajmujemy nieodmiennie ostatnie albo przedostatnie miejsce. Średni czas potrzebny na rozliczenie podatku VAT w Polsce to 100 godzin rocznie. Dla porównania w Estonii, w której ustawa o VAT jest implementacją tej samej dyrektywy o VAT, jest to 14 godzin, a nieznajdująca się w Unii Europejskiej Szwajcaria wymaga zaledwie 8 godzin rocznie, żeby rozliczyć podatek VAT.

    Według rankingu Tax Complexity Index przygotowanego przez naukowców z uniwersytetów w Paderborn i w Monachium na 64 badane systemy podatkowe Polska zajmuje 63. miejsce, najgorsze w Europie. W tym rankingu gorzej od nas wypadł zaledwie tylko jeden kraj - Peru. To nie jest, szanowni państwo, wina krasnoludków ani nawet bobrów, ani tego, że jesteśmy na jakiejś żyle wodnej w Polsce i dlatego musimy mieć tak skomplikowany system podatkowy. To jest, proszę państwa, państwa wina. To polski parlament uchwala najbardziej skomplikowane przepisy podatkowe w całej Europie. To wy za tym głosujecie i w ogóle nie przejmujecie się tym, że potem ktoś te przepisy, które wy przyjmujecie, musi przeczytać, zrozumieć, a następnie się do nich stosować. Tworzycie piekło podatkowe milionom polskich przedsiębiorców i w ogóle się tym nie przejmujecie. Przychodzi pan wiceminister z Ministerstwa Finansów, mówi, że mamy ustawę przyjąć, to ją przyjmujecie. Fajrant i do domu i nie myślicie, ile lat potem polscy przedsiębiorcy będą się z tymi przepisami męczyć.

    Zobrazuję, jak skomplikowana jest ustawa o VAT i o czym my tu w ogóle mówimy, jak wygląda to zwolnienie VAT, do którego cały czas się odnosicie. Kiedy w Polsce trzeba płacić podatek VAT? Wydawałoby się proste pytanie, na które nie ma prostej odpowiedzi. Przede wszystkim VAT trzeba płacić, nawet jak się nie jest przedsiębiorcą. Mamy w polskim systemie prawnym kilka różnych definicji działalności gospodarczych i można podlegać pod definicję przedsiębiorców w ustawie o VAT, a nie pod taką w Prawie przedsiębiorców albo w ustawie o podatku dochodowym. Następnie istnieją dwa zwolnienia: podmiotowe i przedmiotowe. Podmiotowe dotyczy tego limitu przychodów 200 tys. zł. Ale to nie jest tak, że wystarczy mieć przychody poniżej 200 tys. zł, żeby z limitu skorzystać. Tam jest jeszcze mnóstwo innych warunków, ponieważ nie wszystkie nasze przychody liczą się do tego limitu. Nie liczy się nam np. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość, sprzedaż na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1. Tam jest 40 różnych przypadków. Ale nawet jak coś jest którymś z tych 40 przypadków, a jednocześnie jest transakcją związaną z nieruchomościami albo usługą, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, lub jest usługą ubezpieczeniową, to mamy wtedy wyjątek od wyjątku, który i tak się liczy. Są to usługi zwolnione z VAT-u, które i tak się liczy do limitu z VAT-u.

    Dalej. Odpłatna dostawa towarów na podstawie przepisów o podatku dochodowym jest zaliczana przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. I tu się robi już bardzo zabawnie, bo wcześniej mieliśmy wyjątek od wyjątku w postaci transakcji związanej z nieruchomościami, a tu mamy inny wyjątek - dostawa środków trwałych. A co jeżeli nieruchomość jest środkiem trwałym? Jednocześnie liczy się do limitu i nie liczy się do limitu. Jest to tzw. środek trwały Schrödingera. Podatnik musi mieć szczęście i dobrze trafić z decyzją, czy ma go sobie zaliczyć, czy też nie zaliczyć do limitu. To jest tylko zwolenie podmiotowe. Do tego mamy kilkadziesiąt rodzajów usług, które są opodatkowane od pierwszej złotówki. Jak je wykonujemy, to w ogóle nas to zwolnienie podmiotowe nie interesuje. Jest kilkadziesiąt rodzajów usług, które zawsze są zwolnione, niezależnie od tego, ile tych przychodów mamy. To jest prosta rzecz, czy musimy płacić VAT, czy nie.

    I właśnie tym zwolnieniem podmiotowym chcecie objąć tych małych przedsiębiorców spoza Polski, żeby musieli czytać te wszystkie przepisy, a następnie się do nich stosować. Bez prawnika, bez dobrego doradcy podatkowego jest to absolutnie niemożliwe. O jakich my tu w ogóle mówimy kwotach? 200 tys. zł rocznie to jest 16 tys. zł miesięcznie. Czyli te przepisy muszą być przestrzegane przez przedsiębiorców o przychodach 16 tys. zł miesięcznie. Ich nawet nie stać na prawnika, na doradcę podatkowego, a muszą się do tego stosować.

    Co więcej, ta niby prosta zmiana, żeby tym zwolnieniem podmiotowym objąć innych przedsiębiorców, to jest 130 stron ustawy razem z uzasadnieniem. Zobaczcie, jakiej inżynierii legislacyjnej potrzeba, żeby tą prostą zmianą, tym prostym, wydawałoby się, zwolnieniem objąć również innych przedsiębiorców.

    Jestem głęboko przekonany, że podatki powinny być niskie i proste. Wzorujmy się tutaj na Estonii. (Dzwonek) Oni mają tę samą dyrektywę VAT, a ich ustawa o VAT ma kilkadziesiąt stron, a nie ponad 400. Przetłumaczmy tę ustawę na Polski, dostosujmy do polskich realiów i będzie mieli wreszcie prostą ustawę o VAT, a nie to, co tutaj próbujecie nam przegłosować. Dziękuję.