Klub Poselski Konfederacja

Stenogram

12. punkt porządku dziennego:

Informacja bieżąca.

Poseł Sławomir Mentzen:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Uczniowie! Powódź, która nawiedziła we wrześniu 2024 r. południowo-zachodnią Polskę, to oczywiście wielka tragedia. Przyniosła śmierć, zniszczenie, mnóstwo ludzi straciło dorobek całego życia, szkody są liczone naprawdę w wielu miliardach. Wczoraj zamiast konkretnych informacji na temat przygotowań do tej powodzi usłyszeliśmy od premiera Donalda Tuska popis retoryki na - przyznaję - bardzo wysokim poziomie, ale cały czas nie zbliżyliśmy się do poznania prawdy na temat tego, w jaki sposób państwo polskie przygotowało się do tej powodzi i w jaki sposób następnie zarządzało kryzysem. Polacy tymczasem dalej mają wątpliwości w tych tematach, dlatego proszę o udzielenie w ramach tej informacji bieżącej tym razem bardzo konkretnych odpowiedzi.

    Pierwszy temat budzący wątpliwości to zaniechania przy budowie zbiorników retencyjnych i wałów przeciwpowodziowych. Kiedy poprzednie rządy próbowały budować tego rodzaju zbiorniki, to pojawiały się protesty wspierane przez organizacje ekologiczne, a także przez posłów, polityków zarówno Prawa i Sprawiedliwości, jak i Platformy Obywatelskiej. Wiceminister klimatu i ochrony środowiska pani Urszula Zielińska mówiła kiedyś, że w dobie zmian klimatu i postępującego problemu suszy inwestowanie w zbiorniki zaporowe niszczące przyrodę jest najgorszym możliwym rozwiązaniem. W związku z tym pojawiają się pytania: Czy rząd, a w szczególności resort klimatu podziela to zdanie pani minister Zielińskiej? Kiedy doczekamy się wreszcie dymisji pani Zielińskiej? Czy rząd ma jakikolwiek pomysł na to, żeby w przyszłości pokonać opór różnego rodzaju organizacji ekologicznych, które cenią komfort ryb bardziej niż majątek oraz życie ludzi? I czy wreszcie uda nam się przełamać opór i budować niezbędną infrastrukturę przeciwpowodziową? Jeżeli infrastruktura jest już budowana, to niestety zajmuje to niewiarygodną ilość czasu. Zbiornik Racibórz Dolny, który ratował w trakcie tej powodzi Wrocław oraz Opole, był budowany 21 lat. Decyzja zapadła w 1999 r., jeszcze za premiera Buzka, a zbiornik został ukończony w 2020 r. 21 lat. 14 lat na sam etap przygotowawczy. I pojawiają się znowu pytania: Czy na przyszłe zbiorniki też będziemy czekać 21 lat? Czy rząd ma jakikolwiek pomysł na przyspieszenie procedur przy budowie zbiorników?

    Pojawiają się też wątpliwości dotyczące zarządzania samym kryzysem powodziowym, przekazywania informacji. Komisja Europejska już 10 września ostrzegała o ryzyku powodzi. Czeski Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny podkreślał, że Głuchołazy oraz okoliczne miejscowości muszą być przygotowane na przyjęcie większej fali powodziowej niż ta z 1997 r. Ostrzegało też IMGW, serwisy meteorologiczne, nawet serwis twojapogoda.pl ostrzegał o ryzyku powtórki powodzi z 1997 r. Jedyną osobą, która uspokajała sytuację, był premier Donald Tusk, który mówił 13 września, że prognozy nie są przesadnie alarmujące. W związku z tym mamy pytanie: Dlaczego Donald Tusk mówił takie rzeczy? Czy był odcięty od informacji, czy ktoś mu podawał fałszywe informacje, czy może samodzielnie, nieudolnie interpretował spływające do niego informacje?

    Fatalna komunikacja i fatalne prognozowanie w szczególności było widoczne w Stroniu Śląskim. W sobotę 14 września o godz. 22.52 kierownik nadzoru wodnego w Kłodzku poinformował burmistrza Stronia Śląskiego o koniecznej ewakuacji. W niedzielę 15 września o godz. 7 rano operator zapory Stronie Śląskie przekazał informację o koniecznej ewakuacji. W niedzielę 15 września godzinę później, o godz. 8 premier Donald Tusk mówił, że pojawiające się informacje o konieczności ewakuacji są fałszywe: Tama wytrzyma, nie mamy żadnych niepokojących informacji od osób, które za to odpowiadają. Nie powinno dojść do zasadniczego dramatu. O godz. 10.35, 2,5 godziny po wypowiedzi Donalda Tuska, ciągły napór wody na konstrukcję zbiornika sprawił, że doszło do rozmycia zapory ziemnej i woda przelała się przez obiekt. Zginęły osoby, zalano całe miasta i miasteczka na 2,5 godziny po tym, jak premier Donald Tusk mówił, że nie ma ryzyka, tama wytrzyma, informacje o ewakuacji są fałszywe. I znowu rodzi to zasadne pytania: Dlaczego premier Donald Tusk mówił takie rzeczy? Kto mu przekazywał informacje? Czy ktoś mu przekazywał fałszywe informacje, czy samodzielnie je interpretował?

    Kolejne zagadnienie to opróżnianie zbiorników wodnych. Premier Donald Tusk mówił wczoraj, że to jest zadanie dla ekspertów, że posłowie się na tym nie znają. Miał rację, ale to Wody Polskie poinformowały, że w czwartek 12 września i w piątek 13 września zbiorniki w kaskadzie Nysy Kłodzkiej miały prawie 180 mln m³ zabezpieczonej rezerwy powodziowej. (Dzwonek) Ze względu na przeciwdziałanie zakwitowi złotej algi dotychczas zbiorniki zrzucały wodę w określonym przepływie zgodnie z zaleceniami Międzyresortowego Zespołu ds. Odry. Kto konstruował te zalecenia dla Wód Polskich? Dlaczego uznano, że zalecenia dotyczące złotej algi są istotniejsze niż ostrzeżenia przed powodzią? Polacy oczekują na te i na inne pytania, które zaraz padną, konkretnych, rzeczowych informacji i mam nadzieję, że niedługo je usłyszymy. Bardzo dziękuję. (Oklaski)