Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość

Stenogram

Oświadczenia.

Poseł Władysław Kurowski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczenie z okazji 85. rocznicy wybuchu II wojny światowej i bitwy o Wysoką.

    Naród, który nie szanuje swojej przeszłości, nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości. Słowa powiedziane przez marszałka Józefa Piłsudskiego wypowiedziane tak dawno, jakże aktualne i dziś.

    We wrześniu 1939 r. tereny pod Jordanowem stanowiły arenę zaciekłych walk z okupantem. Szybko nadciągających ze strony Słowacji Niemców i Słowaków miał zatrzymać m.in. płk Stanisław Maczek dowodzący 10. Brygadą Kawalerii. Do starcia między kawalerzystami a Wehrmachtem doszło w okolicach Jordanowa pod Wysoką. To tam, w Wysokiej, toczyła się wielka bitwa o Wysoką, nazywana przez niektórych południowym Westerplatte. 10 Brygada Kawalerii dowodzona przez płk. Stanisława Maczka otrzymała rozkaz zamknięcia kierunku na Jordanów i Rabkę. 2 września w nocy przygotowano stanowiska obronne. Rano 10. brygada pancerno-motorowa była (Dzwonek) na swoich pozycjach. Od razu rozpoczęły się walki, w których Polacy ponieśli duże straty. Ciężkie i zacięte walki toczyły się o wzgórza znajdujące się na południu od Jordanowa w miejscowości Wysoka. Bronił ich 24. Pułk Ułanów pod dowództwem płk. Kazimierza Dworaka, kompania obrony narodowej i szwadron armat przeciwpancernych. Po południu, po zaciętych walkach o Wysoką, Polakom udało się odeprzeć niemieckie natarcie. Niemcy mieli jednak miażdżącą przewagę w artylerii i broni pancernej, co przyczyniło się do zdobycia Wysokiej w godzinach wieczornych. Polskie oddziały, wycofując się, poniosły duże straty.

    3 września obrona Polaków się załamała, jednak podczas odwrotu prowadzono skutecznie działania opóźniające. Dopiero 5 września wieczorem Niemcy zajęli Myślenice oddalone od Jordanowa o ok. 30 km. Dało to armii ˝Kraków˝ czas potrzebny do uniknięcia okrążenia. Brygada płk. Maczka zachowywała zdolność bojową i wzięła udział w kolejnych walkach w kampanii. 19 września przekroczyła granicę węgierską. Do tego dnia straciła ponad 50% stanów osobowych. Zdobycie okolic Jordanowa kosztowało Niemców ponad 70 pojazdów pancernych.

    1 września tego roku odbyła się 85. rocznica tych wydarzeń: w miejscowym kościele i na cmentarzu wojennym uczczono bohaterów walczących za niepodległą Polskę. Dziękuję organizatorom na czele z wójtem gminy Jordanów Arturem Kudzią za tak piękną i doniosłą organizację upamiętniającą datę wybuchu II wojny światowej i bitwy o Wysoką.

    Warto pamiętać o tym wydarzeniu, bo to jedna z ważniejszych bitew kampanii wrześniowej w 1939 r. Cześć i chwała bohaterom! (Oklaski)

    (Poseł Mariusz Krystian: Cześć i chwała!)