Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (druki nr 672, 672-A i 683).
Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Ministrowie! Wysoka Izbo! Drodzy Koledzy i Koleżanki Posłowie! W ostatnich tygodniach wszyscy w Polsce obserwowaliśmy dramatyczną walkę z żywiołem, jaką toczyli mieszkańcy południowo-zachodniej części naszego kraju. Wielka woda uderzyła nagle z niszczycielską mocą.
(Poseł Anna Paluch: Mieli 4 dni na reakcję.)
Pomimo heroicznej walki służb ratunkowych oraz niezliczonych ochotników powódź zebrała straszne żniwo: kilka osób straciło życie, a tysiące innych musi mierzyć się z rzeczywistością, w której ich domy, biznesy, gospodarstwa i miejsca pracy zostały obrócone w ruinę.
W tych trudnych chwilach nieodzowne jest, aby każdy, kogo dotknął kataklizm, czuł się i miał pewność, że aparat państwa działa, że państwo jest gotowe przyjść z pomocą obywatelowi w potrzebie, że politycy wiedzą, jakie działania w takiej sytuacji mają najwyższy priorytet. Właśnie dlatego tak ważne jest, abyśmy jak najszybciej podjęli ustawę, która pomoże tysiącom poszkodowanych w powodzi mieszkańców, przedsiębiorców wrócić do normalności.
Chciałabym podkreślić nasze zadowolenie z dotychczasowego przebiegu prac komisji nadzwyczajnej nad projektem ustawy. Komisja ukonstytuowała się w czwartek. W zeszłym tygodniu pracowaliśmy cały piątek oraz część soboty, dzięki czemu już w 48 godzin po ukonstytuowaniu się komisji udało się przepracować wszystkie zgłoszone dotychczas poprawki. Prace przebiegały w klimacie współpracy ze strony wszystkich zaangażowanych osób, w tym parlamentarzystów, bez względu na opcję polityczną. Nie jest to bowiem czas na spory czy budowanie politycznego kapitału na tragedii powodzian.
(Poseł Anna Paluch: Proszę to Tuskowi powiedzieć.)
Dziś musimy myśleć przede wszystkim o tym, aby podać im pomocną dłoń.
Stoją przed nami dwa zasadnicze zadania. Po pierwsze, musimy stworzyć i jak najszybciej wdrożyć w życie sprawnie działający mechanizm pomocy finansowej dla osób poszkodowanych, umożliwiający im zabezpieczenie podstawowych potrzeb w chwili obecnej oraz pomagający wyjść na prostą w perspektywie długoterminowej. Mechanizm ten nie może budzić kontrowersji. Do opinii publicznej już przedostają się informacje np. o zaniżanych przez firmy ubezpieczeniowe odszkodowaniach, stanowiących ułamek wartości uszkodzonej nieruchomości mieszkalnej. Na takie skandale nie ma miejsca, nie powinno być dla tego naszej tolerancji.
Z tego też powodu istotne jest, aby informacje oraz przepisy dotyczące zasiłków dla powodzian, ulg podatkowych czy wsparcia kredytobiorców były jasne i czytelne. Poszkodowani muszą bowiem czuć się pewnie, korzystając z pomocy urzędowej, nie mogą bać się zderzenia z mechanizmami biurokratycznymi. I przede wszystkim ta pomoc musi zostać udzielona szybko. Te domy są uszkodzone i nienadające się do zamieszkania w tym momencie, nie za 5 lat czy za 2 lata. Pomoc potrzebna jest teraz.
Nie możemy zapominać o żadnych poszkodowanych grupach osób. Żywioł w taki sam sposób dotknął mieszkańców, pracowników, emerytów, rolników, samorządowców czy też samych funkcjonariuszy służb, którzy udzielali i udzielają nadal tej pomocy na miejscu tragedii. Legislacje muszą też zapewnić przejrzystość, tak aby w jak największym stopniu wyeliminować nieuczciwe próby wyłudzenia pomocy, tym samym wyeliminować osoby do tego nieuprawnione. Wsparcie powinno być kompleksowe i wielowymiarowe, łączyć płaszczyzny finansowe, organizacyjne, zdrowotne i psychologiczne.
Po drugie, naszym zadaniem jest najefektywniejsze zagospodarowanie wielkiej solidarności okazanej przez polskie społeczeństwo z mieszkańcami terenów dotkniętych żywiołem. Stąd postulat Polski 2050 rozszerzenia uprawnień wojewodów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w zakresie m.in. wypłat dodatkowych zasiłków losowych czy też gospodarki odpadami.
Ofiarność obywateli, przedsiębiorców oraz innych podmiotów zaowocowała chociażby nagromadzeniem bardzo dużych ilości żywności w bankach żywności, która musi zostać w sposób bezzwłoczny i efektywny przekazana do potrzebujących, nim stanie się niezdatna do spożycia. Dlatego też zgłosiliśmy poprawkę, dzięki której w jasny sposób organizacje pozarządowe będą mogły nieodpłatnie przekazać zgromadzoną żywność. Wiele z tych rzeczy udało się zaadresować. Sporo pracy jednak przed nami. Dlatego Polska 2050 zgłosi niezbędne poprawki.
Postulujemy też punkt stwarzający przedsiębiorstwom prawne możliwości wykorzystania pomocy na rzecz podtrzymania miejsc pracy na terenach dotkniętych kataklizmem.
Ponownie sugerujemy, biorąc pod uwagę argumentację przedstawioną w trakcie prac komisji, rozszerzenie zwolnienia z handlu w niedziele o wszystkie gminy ujęte w wykazie, z ograniczeniem czasu handlu w niedziele do 8 godzin. W ten sposób pomożemy zarówno konsumentom w realizacji ich potrzeb, jak i lokalnym przedsiębiorcom, niekiedy przecież zaangażowanym w pomoc od początku.
Postulujemy też wsparcie kredytobiorców, którzy utracili miejsca pracy. Poprawka doprecyzowująca (Dzwonek) uprawnienia pełnomocnika do spraw usuwania skutków powodzi.
Szanowni Państwo! Przed nami ogromne i ważne wyzwanie. Pamiętajmy, że na efekty naszej pracy czekają tysiące polskich obywateli, którzy starają się odbudować swoje życie po przejściu kataklizmu. Miejmy ich na uwadze, pracując nad ustawą.
Jako Polska 2050 chcemy razem z wami, koleżanki i koledzy posłowie, opracować rozwiązania, które stanowić będą realne wsparcie dla powodzian, a także pomogą im z nadzieją patrzeć w przyszłość. Chcemy również, by wypracowane dzisiaj rozwiązania nie tylko były gaszeniem pożaru, lecz także inspirowały dyskusję o długoterminowym zabezpieczeniu kraju przed żywiołami, które dopiero mogą nadejść. Dziękuję i składam poprawki. (Oklaski)