Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga

Stenogram

5. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 180. rocznicy urodzin Wawrzyńca Hajdy, śląskiego działacza niepodległościowego (druki nr 662 i 666).

Poseł Aleksandra Leo:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym roku przypada 180. rocznica urodzin Wawrzyńca Hajdy, postaci wyjątkowej, znanej jako Śląski Wernyhora.

    Przyznaję, że po raz pierwszy bliżej i bardziej dokładnie miałam okazję zapoznać się z życiorysem Wawrzyńca Hajdy właśnie dzięki procedowaniu na posiedzeniu komisji kultury nad tekstem uchwały upamiętniającej 180. rocznicę jego urodzin. Muszę przyznać, że jest to życiorys wyjątkowy. Jego biografia to opowieść o niezłomności, wierze w polskość i niestrudzonym dążeniu do wolności.

    Hajda całe swoje życie poświęcił walce o tożsamość narodową Polaków na Śląsku. Od najmłodszych lat dostrzegał, jak wielkie znaczenie ma słowo - jego siła i moc w kształtowaniu świadomości narodowej. Gdy pruski zabór zaciskał swoją pętlę germanizacji, on decydował się na walkę piórem. Redagował, wydawał pisma w języku polskim, mimo przeciwności ze strony władz pruskich. To, co pisał, niosło ze sobą nie tylko idee, lecz przede wszystkim nadzieję i tożsamość narodową. Jego działalność publicystyczna była aktem oporu, ale też nieocenioną pracą na rzecz edukacji Polaków na Śląsku.

    Jako nauczyciel wiedział, że oświata jest kluczem do zachowania polskości. Walczył o rozwój szkolnictwa polskiego, organizując naukę w języku polskim, pomimo wszelkich przeszkód stawianych przez władze. W trudnych czasach pruskiej dominacji jego wysiłki pozwalały polskiej młodzieży pielęgnować swoje korzenie, język i kulturę.

    Warto przypomnieć, że Hajda nie poprzestawał tylko na oświacie. Angażował się w działalność społeczną, tworząc polskie organizacje, które miały na celu wzmacnianie polskiej kultury i jedności narodowej na Śląsku. Działał nie tylko na rzecz lokalnej społeczności, miał wizję daleko wykraczającą poza swoje czasy. Wiedział, że tylko zjednoczeni Polacy mogą doprowadzić do wyzwolenia swojego kraju.

    Jego działalność położyła fundamenty, o których wspominał mój przedmówca, pod przyszłe wydarzenia, takie jak powstania śląskie, które doprowadziły do przyłączenia części Górnego Śląska do Polski. To dzięki takim ludziom jak Wawrzyniec Hajda nasz naród nie zapomniał, kim jest ani skąd pochodzi.

    Dziś, upamiętniając postać Wawrzyńca Hajdy, oddajemy hołd nie tylko jego pamięci, lecz także ideałom, które pozostają wciąż aktualne. Jego życie to przypomnienie, że w najtrudniejszych chwilach kluczem do przetrwania jest kultura, język i nieustępliwa walka o swoje prawa. Dziękuję. (Oklaski)